بحران بی آبی و خیزش تشنگان (آبان ۱۳۹۷)

زینت میرهاشمی

در ماه گذشته با وجود بارندگیهای زیاد در نقاط محتلف، بحران بی آبی همچنان زندگی ملیونها از شهروندان کشور ما را دستخوش ناگواریهای متعدد کرده است.

در یک ویدئو که در شبکه های اجتماعی منتشر شده یکی از کشاورزان معترض اصفهان فریاد می زند «این همه آب  را چرا مهار نمی کنید تا کمبود آب نداشته باشیم. آهای کسانی که دنبال بمب اتمی هستید.»

روز یکشنبه ۲۷ آبان، رئیس سازمان امداد و نجات درباره جزییات عملیات سیل و آبگرفتگی در استان ‌های کشور گفت: «٩ استان ایلام، اصفهان، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، قم و لرستان متاثر از سیل و آب گرفتگی هستند.» (ایلنا)

بی آبی و مهاجرت

رژیم که منابع مالی کشور را صرف سرکوب، صدور ترور و چپاول می کند، هیچ برنامه دراز مدت، میان مدت و کوتاه مدت برای استفاده بهینه از بارندگیهای سیل آسا ندارد.

بحران آب موجب مهاجرتهای داخلی از یک نفطه به نفطه دیگر شده است.

مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ ای البرز پیش ‌بینی کرده که تا ۵ سال آینده به خاطر کمبود آب تا ۲ میلیون نفر مجبور به مهاجرت از استان البرز می ‌شوند. روز چهارشنبه 30 آبان، وی به خبرگزاری حکومتی ایسنا گفت؛ ۸۵ درصد آب استان البرز از منابع زیرزمینی تامین می‌شود و اگر روند برداشت از ۱۷ هزار چاه به همین ترتیب ادامه یابد تا پنج سال آینده به کوچ گسترده جمعیت از این استان می‌ انجامد.

عباس سروش معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا می ‌گوید؛ بررسی آمار مهاجرتها نشان می‌ دهد در سه دهه گذشته بیش از ۲۰ میلیون نفر در ایران به دلیل بلایای طبیعی و پایین آمدن سطح امنیت منابع زیستی از جمله منابع آب به نقاط دیگر کشور مهاجرت کرده ‌اند. (رادیو فردا به نقل از فارس، 3 آبان 1397)

بر اساس آمار دولتی، حدود ۳۲ درصد از روستاهای کشور خالی از سکنه شده و از سال ۱۳۷۵ تا کنون ۱۹ میلیون روستایی به شهرها مهاجرت کرده ‌اند.

بی آبی مشکل روزانه

علاوه بر مساله مهاجرت داخلی، در نفاط مختلف کشور شاهد بحرانهای روزمره در مورد مساله آب هستیم. روزانه خبرهای مختلفی در رسانه های حکومتی در مورد بحران آب منتشر می شود.

به گزارش صدا و سیمای حکومتی؛ از ۱۶ دشت موجود در استان بوشهر، ۱۲ دشت ممنوعه هستند و چهار دشت دیگر هم توان آبدهی ندارند. (چهارشنبه 2 آبان)

مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران گفت: در شهر تهران علیرغم اینکه بیلان منفی داریم اما فرونشست نداریم، عمده فرونشستها در جنوب تهران و به سمت ری و ورامین بر می‌گردد. ورامین حدود 25 تا 30 سانتی متر فرونشست داشته و یکی از دشتهای بحرانی کشور است. (ایلنا، پنجشنبه 3 آبان)

نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استانها گفت: «مردم شهرستان چابهار  20 درصد از آب شرب بهره ‌مندند، آن هم شهرستان و استانی که دقیقا کنار دریای عمان است و اگر مسئولان دست دراز کنند می ‌توانند از آب این دریا برداشته و به مردم بدهند. مشکلی که به دلیل خشکسالی 20 سال است گریبانگیر مردم منطقه شده و با قطع شدن آب رودخانه هیرمند، این استان وضعیت مناسبی ندارد. چاه‌ها همه خشک شدند و تنها چشم امید مردم به بارندگی در کشور افغانستان است که رودخانه هیرمند در آنجا جریان پیدا کرده و آب آن به اینجا منتقل شود که البته تاکنون این اتفاق  صورت نگرفته است.» (ایلنا، آدینه 4 آبان)

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای اصفهان از کاهش سدید ذخیره سد زاینده رود خبر داد و گفت: «میزان ذخیره سد زاینده‌ رود به 129 میلیون متر مکعب معادل حدود 9 درصد گنجایش این مخزن رسیده است.» (ایرنا، 12 آبان)

عبدالاحد ریگی، مدیر عامل آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان گفت: «سال گذشته ۵۰۲ روستای استان منابع آبی خود را از دست داد و به روستاهایی که با تانکر باید به آن آبرسانی کرد، اضافه شد. وی افزود که ۶۹ درصد منابع آبی استان در معرض تنش قرار دارد.» (ایسنا، 15 آبان) وی اضافه می کند که: «۵۱ درصد جمعیت ۲ میلیون و ۷۷۵ هزار نفری سیستان و بلوچستان در روستاها زندگی می‌کنند، این استان ۵۵۹۴ روستای بالای ۲۰ خانوار دارد که تنها حدود ۲ هزار و ۵۷۰ روستا به شبکه آبرسانی مداوم متصل ‌اند و بیش از ۳هزار روستا، یا به ‌صورت سقایی و تانکری آبرسانی می‌ شوند و یا از همین سهمیه سقایی هم محروم ‌اند».

این وضعیت مختص روستاهای بلوچستان نیست و حتی شهرهایی چون زاهدان و چابهار نیز با این وضعیت درگیر هستند. ۳۰ درصد جمعیت زاهدان، فاقد شبکه آب هستند و در چابهار از جمعیت ۱۲۰ هزارنفری شهر چابهار تنها ۵۰ هزار نفر به شبکه آب دسترسی دارند.

روز سه شنبه 22 آبان، خبرگزاری حکومتی ایلنا در گزارشی با عنوان «ورزنه بسان یک شهر مرده شده» به زندگی فلاکتبار این روستا که اکنون حتی قادر به پرداخت قبض آب و برق نیستند می پردازد. در بخشی از این گزارش آمده است: «گستره تمدنی حوضه آبریز زاینده ‌رود در استان اصفهان موجب شکل‌ گیری شهرها و آبادیهای بی‌ شماری طی چند سده و حتی هزاره گذشته شده است. زندگی در این آبادیها به مدد تقسیم و بهره‌برداری جریان آب زندگی‌بخش زاینده‌رود میسر شده است. با این وجود، طی حداقل دو دهه گذشته، ترکیبی از سوء مدیریت، ناکارآمدی و بی ‌تعهدی در مدیریت آب زاینده‌ رود موجبات نابودی و مرگ بسیاری از آبادیهای کوچک این گستره تمدنی ریشه‌دار و افول زندگی در بسیاری از نقاط شهری آن شده است. این معضل موجب اعتراضات دامنه‌دار کشاورزان، این قشر تولیدگر زحمتکش، اما مظلوم شده است. در این میان، ورزنه و کشاورزان آن با توجه به موقعیت خاص شهر – به ‌عنوان آخرین نقطه شهری پایین‌ دست زاینده ‌رود، متحمل خسارات و زیانهای جبران ‌ناپذیر بسیاری شده است. از همین رو، کشاورزان ورزنه ‌ای عموما در خط مقدم اعتراضات حقآبه‌ داران غرب و شرق حوضه آبریز زاینده‌رود در استان اصفهان هستند.»   

پیوند آب، هوا و جنگل

بحران آب جزیی از بحران محیط زیست در ایران است. طی چهل سال گذشته به خاطر سیاستهای ضد مردمی رژیم و به ویژه چپاولگریهای سپاه پاسداران نیمی از جنگلهای ایران نابود شده است. بر اساس آمار منابع طبیعی و جنگلداری کشور، جنگلهای شمال در طول 40 سال گذشته از 3 میلیون و 600 به 1 میلیون و 800 هزار هکتار رسیده است. نابودی جنگلهای تاثیر مستقیم بر کمبود بارش باران گذاشته است.

آلودگی هوا که سالانه جان هزاران ایرانی را می گیرد، بحران آب را تشدید می کند.

به گزارش یورونیوز، آژانس محیط زیست اروپا در گزارش سالانه خود که روز دوشنبه 7 آبان منتشر شد، فهرست تازه‌ ای از شهرهای دارای آلوده ‌ترین هوا در جهان را اعلام کرد. در این فهرست، تهران پس از جاکارتا پایتخت اندونزی هفتمین شهر آلوده جهان است. به اعتبار گزارش آژانس محیط زیست اروپا، هوای تهران به طور میانگین در هر متر مکعب ۷۲ میکروگرم عناصر آلاینده دارد.

جنبش تشنگان، خیزش کشاورزان شرق و غرب اصفهان

در تمامی روزهای ماه آبان کشاورزان شرق و غرب اصفهان در ادامه اعتراض گسترده خود که از آغاز مهر سال جاری آغاز شده، دست به تحصن و اعتصاب زدند. خواست برحق کشاورزان حقآبه برای کشت پائیزه در مناطق مختلف استان اصفهان است. کشاورزان که در ماه آبان در مجموع حدود 70 حرکت اعتراضی در نقاط مختلف شرق و غرب اصفهان انجام دادند، در برخی نقاط تراکتور و دیگر ماشین ‌آلات کشاورزی را در میادین عمومی پارک کردند و در مواردی شبها نیز به تحصن خود ادامه دادند. یکی از شعارهای کشاورزان اصفهان در حرکتهای اعتراضی شان «آب زاینده رود حق مسلم ماست» بود.

همچنین از جانب کشاورزان استان خوزستان نیز در ماه گذشته چندین حرکت اعتراضی صورت گرفت.

بر اساس تصویرها و ویدئوهای منتشر شده در شبکه ‌های اجتماعی، برخی از حرکات اعتراضی کشاورزان به قرار زیر است.

پنجشنبه ۳ آبان- کشاورزان اصفهان در ادامه اعتراضات خود در اصفهان و قهدریجان تجمع کردند. آنها خواستار تامین حقآبه برای کشت پائیزه هستند. یک کشاورز در این تجمع گفت: «اگر آب نیست چرا تمام اینجا را لوله خوابانده ‌اند؟» یکی دیگر از کشاورزان غرب اصفهان در تجمع برای حقآبه گفت؛ هیچ یک از مسئولان دولتی طی ۲۶ روز گذشته در جمع معترضان حاضر نشده و شماری از معترضان هم بازداشت شدند.»

آدینه 4 آبان- دومین روز تجمع کشاورزان غرب اصفهان (قهدریجان) برای حقآبه خود/ تجمع كشاورزان  شهرستان جوزدان واقع در ۸ کیلومتری جنوب شرقی نجف آباد و به صف کردن تراكتورهاي خود.

شنبه ۵ آبان– تجمع حقآبه داران نجف آباد در غرب اصفهان

یکشنبه 6 آبان- حقآبه داران زاینده رود در شهر کوشک واقع در استان اصفهان در اعتراض به پاسخ نگرفتن به مطالبات شان، تجمع اعتراضی برگزار کردند/ تجمع کشاورزان نجف ‌‌آباد اصفهان که در اعتراض به ندادن حقآبه برای سومین روز متوالی

دوشنبه  7 آبان– کشاورزان شهرستان نجف آباد چهارمین روز اعتصاب خود در اعتراض به بی آبی و ندادن حقآبه و سایر مطالبات، پشت سر گذاشتند. کشاورزان همایونشهر با تراکتورهای شان به این اعتصاب پیوستند./ اعتصاب و تجمع کشاورزان شهر‌های قهدریجان، پولادشهر و فیلو دوشنبه ادامه یافت./کشاورزان بخش عقیلی در شوشتر کلیه تراکتورهای خود را در محل جمع کرده و متوقف کردند.

سه شنبه 8 آبان- ادامه اعتصاب و تجمع کشاورزان نجف آباد، فولادشهر و قهدریجان

چهارشنبه ۹ آبان- کشاورزان شهرستان لنجان و حومه، در ورودی زرین شهر (مرکز شهرستان لنجان) در اعتراض به ندادن حقآبه شان تجمع اعتراضی برگزار کردند.

پنجشنبه 10 آبان- کشاورزان حقآبه ‌دار شرق و غرب اصفهان برای چندمین روز تجمع کردند. آنان در اعتراض به حذف نکردن بندهای احداثی بر روی زاینده رود در طول رودخانه (بند صنایع فولاد مبارکه) دست به تظاهرات زدند/کشاورزان زیار (استان اصفهان) با تراکتورهای شان تجمع کردند.

روز پنجشنبه 10 آیان ایرنا گزارش داد که: «کاروانی مرکب از ۱۵۰۰ اتوموبیل، حامل کشاورزان حقآبه‌ دار شرق و غرب اصفهان در حرکتی هماهنگ به محل بالادست رودخانه زاینده‌رود در استان اصفهان رفته تا از نزدیک نحوه توزیع آب که موجب خسارات هولناکی به کشاورزان حوضه آبریز زاینده‌رود در استان اصفهان شده را مورد بررسی قرار دهند. آنها با این گردهمایی می‌خواهند اعتراض خود را به طور علنی اعلام کنند.

در ادامه این بازدید، کشاورزان به محل پمپاژ انتقال آب به یزد رفتند و اعتراض خود را به انتقال آب به صنعت یزد ابراز کردند. اکنون حدود ۴۰ روز می‌شود که کشاورزان حقآبه‌دار شرق و غرب اصفهان برای نشان دادن اعتراض شان در شهرها و روستاهای حوضه آبریز زاینده‌رود، خیمه زده و تراکتورهای خود را در مقابل آنها گذاشته ‌اند.

کشاورزان ۱۸ سال است که کشت کاملی نداشته‌ و دو سال است که نتوانسته ‌اند کشت و کاری انجام دهند و هیچ درآمد دیگری هم ندارند. کشاورزی تنها شغل آنها است. از همین رو، بسیار خشمگین و معترض هستند.

آدینه 11 آبان- تحصن شبانه روزی کشاورزان زیار، قهدریجان و ورزنه در اعتراض به حل نشدن مشکلات و حقآبه خود همچنان ادامه دارد.

شنبه ۱۲ آبان- کشاورزان شاتور در استان اصفهان دست به تحصن زدند و با آتش زدن لاستیک خشم خود را از بی‌عملی مسئولان حکومتی نشان دادند. در ادامه تجمع و تحصن کشاورزان در منطقه گیشی روستای شاتور در شرق اصفهان در خیابان اصلی این منطقه در اعتراض به عدم پاسخگویی به خواسته های شان، اقدام به آتش زدن لاستیک نمودند.

دوشنبه 14 آبان- تجمع کشاورزای شهرستان خوراسگان برای حقآبه قانونی خود در کنار تراکتورهای شان/کشاورزان و حقآبه داران غرب زاینده رود در شهرکوشک در استان اصفهان، به سایر کشاورزان در شهرهای مختلف اصفهان پیوسته و دست به اعتراض و تحصن زدند.

سه شنبه ۱۵ آبان- تجمع کشاورزان شهرها و روستاهاي شرق و غرب اصفهان (خوراسگان، اصفهانك، دشتي، زيار، حيدرآباد، شاهكرم، وجاره، سمينا، خرم و خورچان، بيستون، اژيه، ورزنه، ودشت، كندون، زغمار، پيله وران، جور، قهدريجان، زرين شهر، گلدشت، كوشك، نجف آباد و فلاورجان) برای کسب حقآبه خود.

پنجشنبه 17آبان- تجمع کشاورزان خوراسگان اصفهان و هشدار جدی کشاورزان خوراسگان به مسئولان به خاطر حقابه قانونی شان/ روستای سد شاوور در بخش شاوور شهرستان شوش سه روز است آب شرب ندارد و مردم به آب گل آلود رودخانه شاوور پناه آورده اند.

آدینه ۱۸ آبان- تحصن و تجمع کشاورزان ورزنه در ورودی اصفهان ادامه یافت. در این تحصن کشاورزان بنری همراه داشتند که روی آن نوشته بود: «مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است.»/ ادامه تجمع کشاورزان قهدریجان در ادامه اعتراض و اعتصاب روزهای گذشته. یکی از کشاورزان در این تجمع اعتراضی گفت: «ما با اتحاد با یکدیگر آب زاینده رود را باز خواهیم گرداند.»/ تجمع کشاورزان نجف ‌آباد و خوراسگان. یکی از  کشاورزان در آغاز سخنان خود شعار «آب زاینده رود حق مسلم ماست» را سر داد که توسط جمعیت همراهی شد. وی سپس فریاد برآورد که «هیهات منالذله»، جمعیت حاضر نیز خروش «هیهات مناالذله» را سر دادند.

سه شنبه 22 آبان- ادامه تحصن کشاورزان اصفهانک در شرق اصفهان برای بدست آوردن حقابه قانونی شان. در حالی که بازداشت کشاورزان همچنان ادامه دارد، کشاورزان خواستار آزادی یازداشت شدگان شدند./ تظاهران مردم مشهد در اعتراض به قطع آب خانگی. مردم در خیابان ها گرد آمده و راهها را بستند. / تجمع کشاورزان ورزنه در محل همیشگی ادامه یافت.

چهارشنبه 30 آبان- کشاورزان خوراسگان از اولین ساعات بامداد تجمع اعتراضی خودشان را برای چندمین روز متوالی آغاز کردند. آنها تراکتورهای خودشان را نیز در محل تجمع پارک کردند. کشاورزان کفن ‌پوش شرق اصفهان در خوراسگان پس از 64 روز تحصن و اعتراض شعار «یا می ‌زنیم یا می ‌خوریم  الله اکبر، الله اکبر» سردادند.

منبع: نبرد خلق شماره ۴۰۵، پنجشنبه اول آذر ۱۳۹۷ - ۲۲ نوامبر ۲۰۱۸

 بازگشت به نبردخلق

بازگشت به صفحه اول