|
فتح الله کیائیها
از قضا سرکَنگَبین صفرا فزود خیلی پیش تر از آنی که قدم به صحن نمایشگاه کتاب بگذارد و مکارانه کتاب مجموعه اشعار زنده یاد احمد شاملو را بدست گرفته و با لبخندی احمقانه رو به خیل یاوه گویان و یاوه نویسان دوربین به دست بایستد، خوب می دانست که شاعر خلق از همان هنگام به قدرت رسیدن جانشینان برحق شاه، در سروده ها، گفته ها و نوشته های خود خدمت امامش، خودش و کل بساط ننگین جمهوری خون و جنون و جنایت رسیده و حساب خود را از حساب هنرمندان کاسه لیس و ادیبان سورچران و آن جماعت نان به نرخ روز خورِ مدعی فرهنگ و هنر جدا کرده بود. او به خوبی می دانست که نبایستی دستان خون آلود و جنایت پیشه اش را به کتابی بیالاید که زیب خانه محروم ترین و بی پناه ترین مردم این کشور است و همه از کوچک و بزرگ او را شاعر غمها و شادیهای خود می دانند . در خبرها خواندیم که رهبر ام القرای مسلمین در یک حرکت مضحک تبلیغاتی در نمایشگاه کتاب، دفتر مجموعه اشعار شاملو را میان دستان خون آلودش گرفته و با لبخندی چندش آور، ژستی فکور و ادیبانه به خود گرفته و خواسته که از نمط مقبولیت و محبوبیت شاملوی بزرگوار برای خودش کلاهی بافته باشد، که از قضا "روغن بادامش خشکی فُزود" و چشمان تیزبین خلق بساط حقه و شیادی او را زیب صفحات ارتباط جمعی خود کرده و به قول معروف رسوای خاص و عامش نمودند. خلق به خوبی می داند وقتی این روباه شیاد، حضور مشتاقان شاعر را بر سر مزارش تحمل نکرده و اراذل و اوباشش هر از گاهی سنگ قبر او را شکسته و به دستور وزارت ضد فرهنگ ارشادش کتابهای او و خیل بیشماری از نویسندگان و شعرا در محاق توقیف و سانسور قرار گرفته و هنرمندان مردمی یا در گوشه عزلت نشسته و یا ناخواسته جلای وطن را ترجیح داده و یا در زندانهای جمهوری جنون و جنایت به بند و زنجیر کشیده شده اند، نمی تواند ادیب پرور و صاحب فضل و فرهنگ باشد و این بساط شامورتی بازی اش در دنیای ادب و هنر این سرزمین نیز همانند لاف و گزاف و دروغگویی و خیمه شب بازیهای ولایت وقاحت در همه ی عرصه های سیاسی، اجتماعی و مذهبی است.
ادبیات
برگزاری "نمایشگاه کتاب تهران بدون سانسور" همزمان با نمایشگاه کتاب تهران، چهارمین "نمایشگاه کتاب تهران بدون سانسور" نیز در چندین کشور اروپایی برگزار شد. هدف از برگزاری این نمایشگاه، مقابله با سانسور و خودسانسوری حاکم بر ادبیات و فرهنگ ایران عنوان شده است. کاروان ناشران، نویسندگان و مترجمان ایرانی خارج از کشور که در "نمایشگاه کتاب تهران بدون سانسور" حضور دارند، در روزهای اول و دوم ماه مه/ ۱۱ و ۱۲ اردیبهشت به شهر کلن و به نشر "فروغ" رسید. سفر آنها ۲۷ آوریل/ ۷ اردیبهشت از شهر لندن آغاز شد و این سفر طولانی ۲۰ ماه مه/ ۳۰ اردیبهشت با برپایی نمایشگاهی در شهر بروکسل به پایان می رسد. این چهارمین باری است که این نمایشگاه برگزار می شود؛ نمایشگاهی که سال به سال بر اهمیت و نقش آن در بین جامعه فرهنگ دوستان ایرانی ساکن خارج از کشور افزوده شده است.
انتشار بدون سانسور رمان "اولیس" "نشر نوگام" در چهارمین "نمایشگاه کتاب تهران بدون سانسور" جلد نخست ترجمه رمان "اولیس" نوشته "جیمز جویس" را در اختیار علاقمندان قرار داد. این رمان را اکرم پدرام نیا به فارسی ترجمه کرده است. ۱۵ ژوئن ۱۹۰۴ یک روز به یادماندنی در تاریخ ادبیات جهان است. "نورا برناسل"، خدمتکار هتلی در دوبلین، بر سر قرار با جیمز جویس که از او دو سال بزرگ تر است حاضر نمی شود. جویس که دل به او بسته، در نامه‌عاشقانه ای از نورا می خواهد که یک روز بعد، در روز پنجشنبه ۱۶ ژوئن به دیدار او بیاید. ۱۰ سال بعد از این تاریخ، جویس رمان "اولیس" را در یکهزار صفحه نوشت. این رمان در ۱۶ ژوئن ۱۹۰۴ اتفاق می افتد و از ساعت ۸ صبح تا ۲ بامداد روز بعد ادامه دارد. اکرم پدرام نیا که نام "یولسیز" را برای این کتاب به "اولیس" ترجیح داده، درباره دلایل انتخاب این اثر برای ترجمه به فارسی گفته است: "دلیل من، به چالش گرفتن سیستم طبقاتی، سرکوبگر و پدرسالاری موجود است. جویس با به کارگیری تکنیکهای ادبی آزمون نشده، با تاریخ طولانی سرکوب، امپریالیسم زبان انگلیسی و امپریالیسم نظامی و سیاسی انگلستان مبارزه می کند و نیز با سلطه مذهب کاتولیک بر مردم ایرلند."
"زنان سیبیلو و مردان بی ریش" مجوز فروش نیافت کتاب "زنان سیبیلو و مردان بی ریش (نگرانیهای جنسیتی در مدرنیته ایرانی)"، نوشته افسانه نجم آبادی (به ترجمه آتنا کامل و ایمان واقفی)، مجوز فروش در نمایشگاه کتاب تهران را دریافت نکرد. افسانه نجم آبادی، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه هاروارد در رشته مطالعات زنان، جنسیت و تاریخ، به ویژه مطالعات تاریخی در قرن نوزدهم میلادی در ایران است. او این اثر پژوهشی درباره زیبایی کمال مطلوب در فرهنگ ایرانی را به زبان انگلیسی منتشر کرده. ترجمه فارسی این کتاب را "انتشارات تیسا" در سال ۹۶ منتشر کرده است. مباحث اصلی کتاب آنطور که نجم آبادی تقسیم بندی کرده، در سه فصل بر متون تصویری استوارند. به نوشته این استاد دانشگاه هاروارد: "تصور از زیبایی در اوایل دوره قاجاریه در ایران به طور عمده فارغ از وجوه جنسیتی بود؛ به عبارت دیگر، زنان و مردان زیبا با ویژگیهای بسیار مشابهی از نظر بدنی و چهره به تصویر درمی آمدند. گاهی تنها وجه تمایز مرد از زن در بازنماییهای تصویری، شیوه پوشش سر آنها است."
سینما/تلویزیون
"قتل ناموسی" موضوع یک فیلم سینمایی فیلم "فقط یک زن" که به تازگی در آلمان به روی پرده سینماها آمده، داستان یک "قتل ناموسی" را بازگو می کند که در فوریه ۲۰۰۵/ بهمن ۱۳۹۳ در پایتخت آلمان روی داد. "خاتون سوروجو"، یک دختر ۲۳ ساله ترک تبار بود که در خیابان به دست برادر جوان تر خود به قتل رسید، زیرا "مثل یک آلمانی" رفتار کرده بود. این قتل خانوادگی افکار عمومی را به شدت تکان داد و جامعه آلمان را با پدیده هولناک "قتل ناموسی" آشنا کرد. "شری هورمان"، کارگردان زن آلمانی، تلاش کرده فیلم خود را بر پایه تحقیقات گسترده و موثق بسازد، به گونه ای که فیلم لحنی کمابیش مستند پیدا کرده است. شخصیت اصلی که در فیلم "آینور" نام گرفته، زنی جوان و خودآگاه است که حاضر نیست آزادی و حیثیت خود را قربانی "غیرت" خانوادگی کند؛ خانواده ای که دختر جوان را در شانزده سالگی به خانه شوهر می فرستد و از او انتظار دارد مطیع و برده مردان باقی بماند. دختر اما به این سرنوشت تلخ تن نمی دهد. او که باردار هم شده، از خانه شوهر فرار می کند، آشیانه ای کوچک برای خود و پسر خردسالش تدارک می بیند و شروع به کار و تحصیل می کند؛ دلایل قانع کننده ای برای خانواده اش برای قتل او به خاطر "حفظ ناموس"!
باراک و میشل اوباما در فیلمی در باره ترامپ ظاهر می شوند کمپانی "نت فلیکس" Netflix اعلام کرد که "باراک اوباما" به همراه همسرش "میشل اوباما" در تهیه سریالی تازه بر پایه زندگی و کار دونالد ترامپ مشارکت می کنند. این سریال ویدیویی قرار است بر پایه کتاب معروف "ریسک پنجم"، نوشته "مایکل لوییس" ساخته شود. این کتاب تحقیقی و انتقادی نویسنده پرطرفدار آمریکایی درباره خطاها و خرابکاریهای آشکار و پنهان در سه وزارتخانه انرژی، کشاورزی و تجارت پس از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در کاخ سفید است. کتاب سعی کرده ترامپ را شخصیتی ناآگاه، غیرمسوول و بی ثبات ترسیم کند. بنا به مستندات کتاب، ترامپ که خود را "عقل کل" می داند، در واقع نه خودش اهل تحقیق و مطالعه است و نه به نظر کارشناسان و مشاوران اش اهمیتی می دهد.
"دیدار با گورباچف" بر پرده سینماهای آمریکا "ورنر هرتسوگ"، مستندساز آلمانی، فیلم مستندی درباره میخاییل گورباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی، با نام "دیدار با گورباچف" ساخته است. هرتسوگ و "اندری سینگر"، فیلمساز بریتانیایی، سه جلسه طی ۶ ماه با آخرین دبیرکل حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی داشتند و این دیدارها را ضبط کرده اند. به گفته این مستندساز: "مردم روسیه و غرب باید اهمیت این مرد را به رسمیت بشناسند. اقدامات باشکوهی که او انجام داد. برای نمونه کار بزرگ او در توافق با رونالد ریگان که چشمگیرترین کاهش سلاح در تاریخ بشر به شمار می آید." او درباره علاقمند شدنش به گورباچف برای آغاز این کار مستند می گوید: "من از همان وقتی که اتحاد دو آلمان و فرو ریختن دیوار برلین محقق شد، طرفدار گورباچف شدم؛ چرا که او بدون خشونت و خونریزی اجازه داد تا این اتحاد محقق شود. شما پیشتر می دیدید که تانکها در خیابانها راه می افتادند، مانند مجارستان، لهستان، چکسلواکی و آلمان شرقی. گورباچف راه جدیدی برای رسیدگی به مشکلات تاریخی و سیاسی عرضه کرد."
جشنوار فیلم کن با انتقاد از رهبران جهان آغاز شد رییس هیات داوران کن در شروع این جشنواره از رهبران جهان انتقاد کرد که با "خشم، عصبانیت و دروغ" حکومت می کنند. "آلخاندرو گونزالز ایناریتو"، کارگردان مکزیکی، گفت که فائق نیامدن بر شعارها پیرامون موضوع مهاجرت - از جمله ایده ساخت دیواری در مرز آمریکا و مکزیک - می تواند به جنگ جهانی دیگری منجر شود. این کارگردان ۵۵ ساله که در کنفرانس خبری هیات منصفه شرکت کرده بود افزود: "مشکل این است که آنچه می بینیم به خاطر نادانی است." او پیش از اکران فیلم "مردگان نمی میرند"، اثر "جیم جارموش"، در مراسم افتتاحیه صحبت می کرد. آقای ایناریتو گفت: "من صد در صد مخالف وضعیت جاری هستم و انتظار دارم چیزی جلوی این روند خطرناک که می تواند ما را به سال ۱۹۳۹ برگرداند بگیرد. می دانیم که اگر این شعارها ادامه یابد انتهای این قصه به کجا ختم می شود." ساعاتی بعد فیلم کمدی "مردگان نمی میرند" جیم جارموش به زبانی ظریف تر در زمینه تغییرات اقلیمی و سیاستهای مهاجرتی به رهبران جهان تاخت. این فیلم با بازیگری "بیل موری"، "آدام درایور" و "تیلدا سویینتون" زمین را که به دلیل شیوه های مدرن حفاری نفت در قطب از مدارش خارج شده به تصویر می کشد. شخصیت موری در این فیلم می گوید "شاید کابوسی باشد که بالاخره تمام می شود" و شخصیت درایور در پاسخ می گوید: "شک دارم. آخر عاقبت خوبی نخواهد داشت." فیلم آغازین جشنواره به طور همزمان در ۶۰۰ سینما در فرانسه اکران شد. ایناریتو و سایر اعضای هیات داوران در نزدیک به دو هفته آینده ۲۱ فیلم شرکت کننده در این رقابت را ارزیابی خواهند کرد.
موسیقی
اهدای جوایز بیلبورد مراسم اهدای جوایز موسیقی "بیلبورد" در لاس وگاس برگزار شد. در این مراسم "ماریا کری"، خواننده آمریکایی جایزه "نماد" را گرفت. او هنگام پذیرفتن جایزه گفت خودش را یک نماد نمی بیند و از طرفدارانش برای حمایت از "یک دختر گیج میان نژادی" سپاسگزاری کرد. ماریا کری گلچینی از ترانه های محبوبش را نیز اجرا کرد. دو اجرای زنده دیگر که توجه بسیاری را به خود جلب کرد، ترانه جدید "تیلور سوییفت" به نام "می" بود. مراسم بیلبورد با اجرای این ترانه شروع شد "دریک" در مراسم بیلبورد رکوردی را که پیشتر متعلق به تیلور سوییفت بود شکست. پیش از این، تیلور برنده بیشترین تعداد جوائز بیلبورد بود، اما دریک با بردن ۲۷ جایزه رکورد جدید را از آن خود کرد.
جشنواره موسیقی بالکان ترافیک برگزار می شود سیزدهمین دوره "جشنواره بالکان ترافیک" در بروکسل، پایتخت بلژیک، برگزار شد. به گفته برگزارکنندگان، هدف از این جشنواره تلاشی است تا پیش داوریها درباره این منطقه در جنوب شرق اروپا را تغییر دهد. آنچه با شنیدن نام کشورهای این منطقه به ذهن می آید، جنایات جنگی، بی ثباتی، فساد، فقر و قاچاق اعضای بدن است. در این فستیوال پنج روزه، کنسرتهای موسیقی سنتی، جاز، هیپ هاپ و همچنین تئاتر، نمایشگاه های هنرهای تجسمی و ادبیات جنوب شرقی اروپا برگزار شد. "نیکولاس ویز"، بنیانگذار این فستیوال در "سربرنیتسا" (بوسنی و هرزگوین)، گفت اغلب برای شناسایی استعدادها به این منطقه سفر می کند و بعدتر آنها را برای حضور در این جشنواره دعوت می کند. "کارو حکیم"، هنرمند سوریه ای - بلژیکی تبار "هنرهای شهری"، از شناخته شده ترین نوازندگان حاضر در سیزدهمین دوره "بالکان ترافیک" است. در این فستیوال همچنین از گروهی از هنرمندان اروپای شرقی و بلژیک برای سفری پر اکتشاف به این منطقه دعوت شده بودند. "عدنان حمیدویک"، ستاره بزرگ رپ در منطقه بالکان و "گلوریا بوتنگ" خواننده و ترانه سرای بلژیکی با ریشه غنایی از این جمله هستند.
(منابع: جنگ خبر، رادیو زمانه، رادیو فردا، یورونیوز، دویچه وله، بی سی، صدای آمریکا) منبع: نبرد خلق شماره ۴۱۲، چهار شنبه اول خرداد ۱۳۹۸ ـ ۲۲ مه ۲۰۱۹
|