|
زنان در مسیر رهایی (فروردین ۹۸) اسد طاهری
قرنطینه؛ تدبیر حمایتی فرانسه برای زنان قربانی خشونت خانگی فرانسه که از ۱۷ مارس (۲۷ اسفند ۹۸) به دلیل همه گیری کرونا در قرنطینه عمومی به سر می برد این روزها با افزایش قابل توجه میزان خشونتهای خانگی، سیستم هشدار داروخانه ای را برای زنان قربانی راه اندازی کرده است. وزیر کشور فرانسه، "کریستف کاستانر" از ایجاد سیستم هشدار برای زنان قربانی خشونت توسط همسران شان خبر داده و گفته زنانی که مورد خشونت خانگی قرار می گیرند می توانند برای هشدار به پلیس به داروخانه ها پناه ببرند. برای راه اندازی این سیستم به طور مشترک دولت و نظم ملی داروسازان تصمیم گیری کرده اند. کاستانر گفته در شرایطی که زن قربانی خشونت به همراه همسر خود به داروخانه می رود، می تواند از یک کلمه کد به عنوان نمونه "ماسک ۱۹" برای هشدار استفاده کند. این کد در زمان حاضر در اسپانیا وجود دارد. کاستانر از افزایش بیش از ۳۰درصدی میزان خشونتهای خانگی در این کشور از زمان آغاز قرنطینه عمومی خبر داده است.
عذر خواهی دولت مالزی به دلیل "توصیه های قرنطینه ای" انتقادهای شدید به توصیه هایی که سازمان امور زنان مالزی برای گذراندن روزهای قرنطینه منتشر کرده بود، موجب شد تا دولت این کشور به طور رسمی مجبور به عذرخواهی شود. این سازمان به زنان توصیه کرده بود در روزهای خانه نشینی همچنان برای همسران شان لباس خوب پوشیده، آرایش کرده و "از غر زدن بپرهیزند". منتقدان دولت را متهم به بی اعتنایی به نگرانیها نسبت به افزایش خشونت خانگی در دوران قرنطینه کرده و این توصیه ها را "زن ستیزانه" خوانده اند.
تصویر اولین پزشک زن تونس روی اسکناس دولت تونس تصویر "توحیده بن الشیخ"، اولین زن پزشک این کشور و آفریقای شمالی را روی اسکناس ۱۰ دیناری چاپ کرده است. "عبدالعزیز بن سعید"، رییس بانک مرکزی تونس، گفته است این اقدام برای بزرگداشت مقام زنان دانشمند و علمی کشور انجام شده است. خانم بن الشیخ در سال ۱۹۰۹ متولد شد و رشته پزشکی را در فرانسه تحصیل کرد. وی در سال ۱۹۳۶ مطب خصوصی خود را در تونس باز کرد و همچنین در این کشور شروع به انتشار اولین مجله زنان به زبان عربی و فرانسوی با نام "لیلا" نمود. تونس در آن زمان جزو مستعمرات فرانسه بود. این اقدام همچنین می تواند احترام به پزشکان و پرستاران زن در دوران شیوع ویروس کرونا باشد. بر اساس آخرین گزارشها، تاکنون ۵۴۷ نفر در این کشور به کرونا مبتلا شده و ۲۲ نفر جان خود را از دست داده اند. ثبت چهره خانم بن الشیخ روی اسکناس ۱۰ دیناری از سوی نهادهای مختلف مورد استقبال قرار گرفته و اقدامی مثبت ارزیابی شده است.
گزارش صدها زن عربستانی در شبکه های اجتماعی از آزار جنسی مردان شمار زیادی از زنان و حتی برخی از مردان سعودی با هشتگ #Why I didn't report it (چرا من گزارش نکردم) در شبکه های اجتماعی از آزارهای جنسی علنی و غیرعلنی سخن گفته اند و تاکید کرده اند که آنها یا از روی شرم و یا از سر ترس تجربیات تلخ خود را با نهادهای دولتی در میان نگذاشته اند. یک کاربر توییتر به نام "بلّا" نوشته است: "دوستان من وقتی آزار جنسی را گزارش کردند، مجازات شدند و بیشتر آسیب دیدند و من سکوت را ترجیح دادم." بر اساس قوانین عربستان، زنی که از قیم یا شوهر خود اطاعت نکند، می تواند بازداشت و مجازات شود. زن دیگری توییت کرده است، پدرش پس از آنکه او را مورد ضرب و شتم قرار داد و از خانه بیرون کرد، به پلیس اطلاع داد که دخترش نافرمان است و در پی آن او را بازداشت کردند. یک اداره دولتی عربستان که وظیفه اش مبارزه با خشونتهای خانگی است، با استفاده از همین هشتگ از زنانی که مورد سوواستفاده جنسی قرار گرفته اند خواسته است به طور خصوصی با این اداره تماس حاصل کنند. یک کاربر توییتر به نام "کاتالونیا" نوشته: "من اطلاع دادم و پلیس من را قانع کرد از شکایت خود صرف نظر کنم و این در حالی بود که عامل آزار کنار پلیس نشسته بود." به گزارش دیده بان حقوق بشر، زنان عربستان اجازه ندارند بدون حضور قیم مرد خود به خدمات اجتماعی دسترسی داشته باشند و زنانی که به خانه های حمایت از زنان پناه برده اند، هنوز برای خروج از آن به اجازه خویشاندان مرد نیاز دارند.
زیانهای اقتصادی کرونا بر زنان بیشتر است "شریل سندبرگ"، مدیر حوزه فناوری، کنشگر، نویسنده آمریکایی و مدیر ارشد عملیات فیس بوک می گوید: "از آنجا که زنان لطمات بسیاری از آسیبهای اقتصادی ناشی از کرونا می بینند، بحران کنونی بهداشت جهانی را باید زنگ خطری برای تشدید نابرابریهای جنسیتی دانست." سندبرگ در گفتگو با "نیوزویک" نقش کرونا بر روی جامعه زنان را ویرانگر خواند و تاکید کرد: "ما نباید حتی لحظه ای را برای رفع مشکلات ساختاری زنان هدر دهیم." براساس آخرین نظرسنجی منتشر شده، به دلیل گسترش ویروس کرونا بیش از یک سوم زنان از کار بیکار شده، به مرخصی اجباری رفته یا با کاهش حقوق مواجه شده اند. وضعیت برای زنان رنگین پوست حتی بدتر بوده و در زنان سیاه پوست دو برابر بیشتر از مردان سفیدپوست چنین مشکلات مالی و کاری گزارش شده است. سندبرگ افزود: "چنین چیزی هرگز بدان معنا نیست که نابرابری اقتصادی مدتها پیش از گسترش کرونا شایع نبوده است. داده ها نشان می دهد که زنان در حال حاضر به طور میانگین و به ازای هر دلار درآمد در مقایسه با مردان، ۲۰ سنت کمتر دریافت می کنند. این تفاوت برای زنان رنگین پوست بیشتر بوده و زنان سیاهپوست ۶۲ سنت کمتر و زنان لاتین تبار ۵۴ سنت درآمدشان در مقایسه با مردان کمتر است. از این رو برای یک شغل با سابقه ۴۰ سال، زنان به دلیل شکاف کنونی دستمزد، بیش از ۴۰۰ هزار دلار زیان می بینند." یک نظرسنجی به سرپرستی سندبرگ که از ۱ تا ۳ آوریل از میان دو هزار و ۹۹۷ بزرگسال بالای ۱۸ سال انجام شده، همین یافته ها را تکرار کرده: نزدیک به دو سوم زنان شاغل گفته اند که اگر درآمد شخصی خود را از دست بدهند، بیش از ۳ ماه قادر به پرداخت نیازهای اساسی نخواهند بود. این در حالی است که در مورد مردان، کمتر از نیمی از مردان شاغل چنین چیزی را یادآور شده اند. این در حالی است که ماه گذشته، کنگره آمریکا بسته حمایتی ۲ تریلیون دلاری به منظور مقابله با کرونا اختصاص داد. این مصوبه چندین قانون برای کمک به خانواده ها و کارگران دارد، اما هیچ کاری برای کاهش نابرابری جنسیتی در حقوق و دستمزد نمی کند.
آسیب جدی کرونا به زنان شاغل در مشاغل غیررسمی در سالهای اخیر افزایش نیاز زنان به کار منجر به فعالیت بیشتر آنها ولو در اقتصاد غیررسمی شده است. در شرایطی که شیوع گسترده کرونا اقتصاد را با چالشهای جدی مواجه کرده، بیم آن می رود که زنان بیشتری جذب بازار‌های غیررسمی شوند. مهناز قدیرزاده، فعال حقوق زنان و کارشناس روابط کار، می گوید: "فعالان حقوق زنان مدتهاست بر این واقعیت تاکید می کنند که شرایط ناعادلانه بازار کار منجر به اشتغال زنان در مشاغل غیررسمی شده است. این نوع اشتغال هم در حین کار و هم در آینده بر وضعیت معیشتی زنان تاثیر می گذارد. اکنون که شیوع بیماری کرونا باعث شده بازار کار بیش از پیش بهم بریزد، بخشی از زیانهای فردایی اشتغال ناقص را به عینه می بینیم." او با اشاره به وعده پرداخت بیمه بیکاری به شاغلانی که بر اثر کرونا شغل شان را از دست داده اند، می گوید: "نه تنها زنان دستفروشی که هر روز آنها را در مترو یا پیاده روهای شهر می دیدیم، بلکه بخش قابل توجهی از زنان کارمند و کارگر هم بیکار می شوند و نمی توانند بیمه بیکاری بگیرند. می دانیم که زنان زیادی هستند که به صورت توافقی مشغول به کار هستند. منشیهای پزشکان، کارگران خدماتی، کارمندان دفاتر خصوصی و ... در بسیاری موارد زیر یک میلیون تومان حقوق می گرفته و بیمه هم نبوده اند." این کارشناس روابط کار می گوید: "در شرایط عادی که کرونایی هم در کار نیست، وقتی یک منشی پزشک اعتراض کند به راحتی اخراج شده و نیرویی جایگزین او می شود. در شرایطی که زنان نیاز مبرمی به کار دارند، لازم است با اندیشیدن تمهیداتی آنها را از بازار غیررسمی کار نجات دهیم. این بهانه که در صورت پرداخت حداقلها کارفرمایان نمی توانند روی پا بایستند و ورشکست می شوند، غیر واقعی است؛ کمتر از ۱۰درصد هزینه تولید مربوط به حقوق نیروی کار است. برای حمایت از کارفرمایان باید هزینه های دیگر را کاهش داد."
ویروس کرونا؛ فشاری مضاعف بر زنان محدودیتهای اجتماعی که به دلیل شیوع ویروس کرونا اعمال شده، فشار بر زنان را بیشتر کرده است. نه تنها خشونت خانگی، بلکه انتظار مردها از زنان نیز مشکل ساز است. به ویژه زنان آسیایی از این بابت رنج می برند. براساس تحقیقات سازمان بین المللی کار (ILO) در سال ۲۰۱۸، زنان بسیار بیشتر از مردان در زندگی مشترک، کارهای رایگان و بدون امتیاز مانند پرورش طاقت فرسای فرزندان و نگهداری از اعضای سالمند و بیمار خانواده را انجام می دهند. به گفته این سازمان، تقسیم نابرابر کار در خانواده در آسیا به مراتب بیشتر از سایر نقاط جهان است. در بسیاری از این کشورها هنوز از زنان این انتظار می رود که هم تامین کننده نیازهای روحی و عاطفی مردان و فرزندان شان باشند و هم روحیه تعاون و ایثار را در خانواده تقویت کنند. در این جوامع به طور معمول اگر تنشی در خانواده به وجود بیاید، زن مقصر شمرده می شود. یک ضرب المثل ویتنامی این وضعیت را به روشنی بیان می کند: "مرد ساختمان خانه را می سازد، زن آن را اداره می کند." در اندونزی پس از اعمال سیاست "فاصله گیری اجتماعی" که از ۱۶ مارس (۲۶ اسفند) آغاز شد، مدارس و کودکستانها تعطیل هستند و مسوولیت تدریس فرزندان در بسیاری از خانواده ها اکنون به دوش زنان افتاده است، زیرا به جز جاکارتا، پایتخت این کشور، که از اینترنت پرسرعت برخوردار است، در روستاها و شهرستانهای اندونزی امکانات مجهز دیجیتالی محدود است. آن دسته از زنان اندونزی که امکان کار از خانه را دارند، اکنون باید در کنار کار رسمی خود، مسوولیتهای سنتی یک زن خانه دار را نیز انجام دهند. البته همه زنها یک گونه عمل نمی کنند. "بهوانا"، زن ۳۴ ساله هندی، که همراه با همسر و پسر شش ساله اش در دهلی نو زندگی می کند و مسوولیت یک پرتال اینترنتی فروش املاک را به عهده دارد، ضمن تاکید بر اینکه دستکم در دوران خانه نشینی اجباری تمامی اعضای خانواده باید در کارهای خانگی سهیم باشند می گوید، به خواست او، همسر و پسرش مسوولیت شست و‌شو و نظافت خانه را به دوش گرفته اند و مادر شوهرش آشپزی می کند. بهوانا می گوید: "زمان آن فرا رسیده که درک کنیم، زنان ابرقهرمان نیستند و نیرو و توانایی محدودی دارند."
نامه فعالان حقوق زن در هرات به زنان عضو هیات مذاکره کننده صلح نهاد برابری اجتماعی زنان و فعالان حقوق زن در حوزه غرب افغانستان در یک نامه‌به زنان عضو هیات مذاکره کننده‌صلح با گروه طالبان، خواستار حمایت از حقوق زنان و دستاوردهای دو دهه افغانستان و جامعه جهانی در این باره شدند. آنها می گویند زنان واقعیت انکار ناپذیر و بخش بزرگ این جامعه اند و با اینکه در برافروختن منازعات هیچ نقشی نداشته اند، اما آسیبهای جبران ناپذیر از جنگها دیده اند و حق خود می دانند که در تصمیم گیری برای صلح نقشی پررنگ داشته باشند. این زنان از بانوان عضو هیات مذاکره کننده‌می خواهند تا اعضای مرد هیات را جهت حفظ دستاوردهای هیجده ساله، به ویژه حقوق زنان و کودکان با خود همراه سازند. آنها همچنین خواستار آن هستند که اعضای هیات، زنانی را که در حاشیه‌این مذاکرات هستند، از آنچه که در مذاکرات می گذرد مطلع سازند. عزیزه خیراندیش، مسوول نهاد برابری اجتماعی زنان، از زنان عضو هیات می خواهد تا بیشترین تمرکز آنها بر مسائل زنان باشد. آنان باید از حقوق زنان بی هیچ کم و کاستی دفاع کنند. مرجان‌علی پور، عضو نهاد برابری اجتماعی زنان در هرات، نیز می گوید، قانون اساسی و به ویژه بخش دوم آن که روی برابری حقوق زنان و مردان تاکید دارد، به هیچ وجه قابل تغییر و یا تعدیل نیست. به باور این زنان معامله و یا هر نوع ناهماهنگی میان پنج زن عضو هیات می تواند آینده‌و دستاوردهای زنان را با چالش مواجه سازد و این برای زنان کشور قابل قبول نیست.
شهردار زنی که سان فرانسیسکو را از بحران کرونا نجات داد سانفرانسیسکو تا پیش از اعلام وضعیت اضطراری از سوی "لاندن برید"، شهردار ۴۵ ساله شهر، در اواخر فوریه (اوایل اسفند)، هنوز موردی از ابتلا به کرونا ویروس را تایید نکرده بود. دو هفته بعد، تصمیم برید برای ممنوعیت تجمع بیش از هزار نفر، باعث لغو یک سری از برنامه ها شد. تصمیم او به همراه اولین مورد مثبت کرونا ویروس در لیگ بسکتبال "ان بی ای"، باعث شد که به تدریج همه لیگهای مهم ورزشی کشور تعطیل شود. در آن زمان، برید به دلیل اعمال این محدودیتها با انتقادات بسیاری از سوی مردم و مسوولان رو به رو شد. اما نزدیک به یک ماه بعد، از سانفرانسیسکو و منطقه بزرگ خلیج به عنوان یک الگوی ملی در مبارزه با کرونا نام برده می شود، همه با مثال زدن این شهر از این می گویند که چگونه اقدامات زودهنگام و تهاجمی می تواند از افزایش انفجاری موارد ابتلا به بیماری جلوگیری کند. تعداد مبتلایان در سانفرانسیسکو تا تاریخ ۱۰ آوریل (۲۲فروردین) ۸۵۷ مورد با فقط ۱۳ مورد مرگ و میر ناشی از آن بوده که این رقم بسیار کمتر از کلانشهرهای دیگر مانند نیویورک، نیواورلئان، دیترویت، بوستون و واشنگتن دی سی است. اکنون منحنی بیماری در این شهر کاملا در حال صاف شدن است و در مراجعات به اورژانس نیز کاهش چشمگیری دیده می شود. "امیلی گورلی"، اپیدمیولوژیک دانشگاه جان هاپکینز، می گوید: "همه شواهد نشان می دهد که آنها بسیار بهتر عمل کردند و ساده ترین توضیح برای آن این است که آنها اقدامات فاصله گذاری اجتماعی را بسیار جدی گرفتند، ضمن اینکه خیلی هم به سرعت آن را اجرایی کردند." برید از ۱۷ مارس (۲۷ اسفند) دستور تعطیلی مشاغل در محلهایی که بیش از ۵۰ مورد ابتلا داشتند را صادر کرد. در آن تاریخ، شهر نیویورک بیش از دو هزار مورد مثبت داشت، اما "اندرو کوومو"، فرماندار نیویورک، و "بیل دو بلاسیو"، شهردار نیویورک، همچنان مایل به تعطیل کردن مدارس و ارائه دستورالعمل ماندن در خانه برای بزرگترین شهر کشور نبودند. تا تعطیل شدن کامل نیویورک در تاریخ ۲۲ مارس (۳ فروردین)، بیش از ۱۰ هزار مورد ابتلا پرونده در پنج بخش آن گزارش شد. سیاست تهاجمی برید در ابتدا چندان طرفداری نداشت. سناتور "کمالا هریس" می گوید: "رید با انتقادات بسیاری مواجه شد، اما بر اساس آرای کارشناسی شجاعت این را داشت که در راستای حفظ سلامت مردم چنین تصمیمی بگیرد." مقامات بهداشت عمومی در سان فرانسیسکو نظارت بر شیوع کرونا ویروس را در تعطیلات ماه دسامبر آغاز کردند. در اواخر ژانویه، برید مرکز عملیات اضطراری سانفرانسیسکو را برای آماده سازی جهت شیوع احتمالی بیماری فعال کرده بود، این اولین اقدام از این دست در یکی از شهر‌های اصلی کشور بود. از آن زمان، شهردار پست فرماندهی را به مرکز "ماسکون" منتقل کرده، مجتمع گسترده ای که در آن مقامات ارشد شهر می توانند ضمن فاصله گیری اجتماعی، به صورت حضوری کار کنند." برای برید، این دو سال گذشته آسان نبوده است. او پس از مرگ غیرمنتظره شهردار "اد لی" در اثر سکته قلبی، در دسامبر سال ۲۰۱۷ به طور خودکار شهردار شد. در آن زمان، برید تنها زن آمریکایی آفریقایی تبار بود که یک شهر بزرگ آمریکا را مدیریت می کرد. اما شش هفته بعد هیات نظارت او را برکنار کرد و یک قانونگذار دیگر، یک مرد سفید پوست، را به جای او نصب کرد. با این حال برید در سال ۲۰۱۹ در انتخابات پیروز شد.
رهبران زن موفق در کنترل کرونا تایوان، با اقدامات اولیه، همه گیری ویروس کرونا را با موفقیت کنترل کرده است. اکنون این کشور برای کمک به اتحادیه اروپا و دیگران، میلیونها ماسک صادر می کند. آلمان با نظارت بر بزرگ ترین برنامه آزمایش ویروس کرونا در اروپا، هر هفته ۳۵۰ هزار آزمایش انجام داده و با تشخیص زودهنگام ویروس، در جداسازی و درمان موثر بیماران بسیار موفق عمل کرده است. نخست وزیر نیوزیلند، توریسم را تعطیل اعلام کرده، یک ماه کل کشور را تعطیل کرده و اقداماتی زودهنگام انجام داده. در نتیجه تلفات ویروس کرونا را تنها به ۹ مورد مرگ محدود کرده است. هر سه کشور به دلیل برخورد چشمگیر خود با همه گیری ویروس کرونا تحسین شده اند. این کشورها در سراسر جهان پراکنده اند: یکی در قلب اروپاست، یکی در آسیا و دیگری در اقیانوس آرام جنوبی، اما هر سه آنها یک نکته مشترک دارند: همه آنها توسط زنان هدایت می شوند. موفقیت این کشورها و سایر دولتهای تحت رهبری زنان در برخورد با همه گیری جهانی از آنجا قابل توجه است که زنان کمتر از هفت درصد از رهبران جهان را تشکیل می دهند. این کشورها - همه دموکراسیهای چند حزبی با اعتماد عمومی بالا به دولتها - از طریق مداخله زودهنگام علمی، همه گیری کرونا را کنترل کرده اند. آنها با آزمایشات گسترده، دسترسی آسان به درمان پزشکی با کیفیت، ردگیری تماسهای خطرناک و محدودیتهای سخت اجتماعی این کار را انجام داده اند. به جز سه کشور نامبرده، چهار کشور از پنج کشور شمال اروپا تحت رهبری زنان است. این کشورها هر کدام در مقایسه میزان مرگ و میر کمتری به نسبت سایر کشورهای اروپایی دارند. نخست وزیر فنلاند، "سانا مارین"، جوان ترین رهبر جهان است (۳۴ ساله). او در زمینه آمادگی برای مقابله با این بیماری، تایید ۸۵درصدی فنلاندیها را دارد و در این کشور تنها ۵۹ نفر در میان ۵.۵ میلیون نفر جمعیت فوت کردند. نخست وزیر ایسلند، "کاترین جاکوبزدوتر"، رهبر کشور کوچک و جزیره ای با تنها ۳۶۰ هزار نفر جمعیت است. اما این کشور با آزمایش گسترده و تصادفی ویروس کرونا می تواند تاثیر گسترده ای بر سایر نقاط جهان داشته باشد، زیرا دریافته است که تقریبا نیمی از کسانی که آزمایش شان مثبت می شود، علامت ندارند. ایسلند همچنین در اوایل همه گیری، با ردیابی تماس افراد و قرنطینه کردن موارد مشکوک به کرونا، برای کنترل آن مداخله کرد. روش کنترل دانمارک و نروژ هم مورد توجه قرار گرفته است. سایر روسای زن جهان نیز به دلیل واکنشهای شدید و سریع خود توجه ها را جلب کرده اند. "سیلوریا جیکوبز"، نخست وزیر سنت مارتین، جزیره ای که تنها ۴۱ هزار نفر جمعیت دارد، با انتشار فیلمی که در آن به شهروندان می گوید به مدت دو هفته در خانه بمانند، در سراسر جهان مشهور شده است. او در این فیلم می گوید: "اگر نان مورد علاقه خود را در خانه ندارید، کراکر بخورید. اگر نان ندارید، غلات بخورید. جو دوسر بخورید." رهبران زنی که تاکنون موفق به کنترل این بیماری همه گیر شده اند، نشان می دهند که برابری جنسیتی برای سلامت عمومی جهانی و امنیت بین المللی بسیار مهم است.
شیوع ویروس کرونا و پیامدهای آن برای زنان سرپرست خانوار بر اساس آمارهای رسمی در حال حاضر حدود ۳ میلیون زن سرپرست خانوار در سراسر ایران وجود دارد. آمار نشان می دهد که در طول ۱۰ سال گذشته تعداد خانواده های دارای سرپرست زن نسبت به خانواده هایی که سرپرست شان مرد است، ۵۸ درصد افزایش یافته است؛ آماری که با شیوع ویروس کرونا و خانه نشینی قشر بالایی از جامعه ایرانی، نگرانیها و واکنشهای فعالان زنان بسیاری را به همراه داشته است. گیتی پورفاضل، وکیل دادگستری و فعال حقوق زنان، در این باره می گوید: "زنان سرپرست خانواده که پیش از شیوع این ویروس درآمد ناچیزی را با فروش کارهای دستی و یا کار به صورت روزمزد در کارخانه ها و کارگاهها داشتند و با آن امرار معاش می کردند، با آغاز قرنطینه و خانه نشین شدن با مشکلات زیادی از جمله تهیه نیازمندیهای روزانه خود و خانواده روبرو شده اند." به گفته او کرونا تنها زندگی زنان سرپرست خانواده را تحت تاثیر قرار نداده؛ بلکه بیشتر گریبان افرادی را گرفته که به دلیل فقر از تغذیه مناسب برخوردار نیستند و این افراد به دلیل بالا نبودن ایمنی بدن در صورت ابتلا به این ویروس جان خود را از دست می دهند." پیش از این مدیرعامل "جمعیت امام‌علی" در گزارشی میانگین سنی زنان سرپرست خانوار در ایران را ۱۸ تا ۶۰ سال اعلام کرده بود؛ آماری که در بعضی از استانهای ایران که در آنها کودک‌همسری شایع است، متفاوت است. در این استانها زنان با سن ۱۴ تا ۱۵ سال هم سرپرستی خانواده را به دوش می کشند.
(منابع: ایرنا، دویچه وله، بهارنیوز، ایلنا، آونا، رادیو زمانه، صدای آمریکا، انتخاب)
|