|
فتح الله کیائیها
رفاقت! پیوندی است جاودانه و آنان راز این پیوند را دوباره و دوباره با خون خویش به رشته تحریر در آورده و با تار جان بر ره و رسمی عاشقانه در راه خلق گره زدند: همه برای یکی یکی برای همه و اینکه مبارزه تنها درمان همه دردهاست. و اینک ابراهیم گوکچک هم به دیدار رفقایش شتافت. ابراهیم گوکچک از اعضای گروه "یوروم" که در پنجم مه به اعتصاب غذای ٣٢٣ روزه خود پایان داده بود، پنجشنبه ۷ مه ۲۰۲۰ جان خود را از دست داد. او در شروع اعتصابش اعلام کرده بود : "ما خواهان دلسوزی و عذاب وجدان نیستیم، فقط عدالت می خواهیم." گوکچک گفته بود: "قول مساعد برای برگزاری کنسرتی که زمان و مکان آن مشخص باشد را به ما بدهند. قول دهند که علی آراجی و سلطان گوکچک آزاد شوند. راه متوقف کردن مرگ فقط همین است." بر سر کوههای سربلند آتشی برپاست عاشقان در اطراف آن گرد آمده اند روزی می رسد که هرزگیها برملا شود وقتی جمو رو به دشت سرازیر می شود (قسمتی از متن ترانه جمو) پیش از این هلین بولک و مصطفی کوجاک، دو عضو دیگر این گروه موسیقی بر اثر اعتصاب غذا جانشان را از دست داده بودند. اعضای گروپ یوروم با درخواستهایی از جمله لغو ممنوعیت کنسرتهای یوروم، بیرون آمدن نام موزیسینهای این گروه از لیست سیاه، پایان فشارها بر اعضای مرکز فرهنگی "گروپ یوروم" و آزادی اعضای زندانی این گروه دست به اعتصاب غذای نامحدود زده بودند. هلین بولک عضو دیگر گروه روز سوم آوریل/ ۱۴ فروردین، پس از ۲٨٨ روز اعتصاب غذا در سن ۲٨ سالگی درگذشت. ابراهیم گوکچک، نوازنده گیتار بیس و یکی از مشهورترین اعضای این گروه است که در ماه فوریه - بهمن - اسفند به دلیل بیماری با تودیع وثیقه از زندان آزاد شد. او هم پس از آزادی اعلام کرد به همراه هلین بولک اعتصاب غذا خواهد کرد. ابراهیم گوکچک در مصاحبه با مجله فرانسوی "پلیتیس" گفت تصمیم به اعتصاب غذا بسیار سخت بوده است اما اعضای گروه معتقدند "برای ایستادن در برابر ظلم، باید همیشه آماده مرگ بود"
موسیقی
اعتصاب غذا و لب دوزی هنرمند کرد برهان کمانگر، از اعضای گروه موسیقی "کورا" کامیاران، که در حال گذراندن دوره محکومیت دو ساله خود در زندان این شهر است، از روز دوشنبه ۸ اردیبهشت‌ماه با دوختن‌لبهای خود دست به اعتصاب غذا زده است. او که از ناراحتی ریه و معده رنج می برد، در اعتراض به مخالفت اداره اطلاعات با درخواست مرخصی اش و فشار این نهاد امنیتی که منجر به صدور حکم دو سال حبس برای او شده، اقدام به این کار کرده است. این هنرمند که خواهرزاده "حسین کمانگر"، دیگر فعال بازداشتی کُرد است، در تاریخ ۱۵ مردادماه ۱۳۹۸ در جریان بازداشت گسترده فعالان مدنی و محیط زیستی در شهر کامیاران توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده بود. در آذر ماه سال گذشته این هنرمند از سوی شعبه اول دادگاه انقلاب سنندج به ریاست قاضی سعیدی به اتهام "عضویت در حزب حیات آزاد کردستان (پژاک)" به تحمل پنج سال حبس تعزیری محکوم شده بود. این حکم پس از اعتراض در دادگاه تجدید نظر سنندج به دو سال حبس کاهش یافت. وی در ۲۸ اسفندماه سال گذشته جهت تحمل محکومیت دو ساله خود روانه زندان کامیاران شد.
چهره های عالم هنر و رسانه به کمک who آمدند در برنامه تلویزیونی هشت ساعته "جهان متحد، با هم در خانه"، ۱۲۸ میلیون دلار کمک مالی برای سازمان جهانی بهداشت (who) گردآوری شد. در این برنامه ستاره های دنیای موسیقی، مجریان نامدار تلویزیون، پرسنل بهداری و مردم عادی حضور داشتند و به صورت زنده در شبکه های تلویزیونی و پلاتفرمهایی مانند توییتر و فیس بوک و یوتیوب و آمازون پخش شد. این برنامه به ابتکار تشکل "شهروند جهانی" و "لیدی گاگا"، خواننده آمریکایی، برگزار شد و شمار زیادی از چهره های نامدار موسیقی کلاسیک، پاپ و راک از کشورهای گوناگون و شومنهای برجسته به فراخوان وی پاسخ مثبت دادند. در این برنامه به جای زرق و برقهای همیشگی سالنهای کنسرت، اتاق نشیمن، بالکن یا باغچه های ستاره های دنیای موسیقی مانند "آندرا دی"، "بیلی آیلیش"، "بیانسه نولز"، "تیلور سویفت"، "رالینگ استون" و "لیدی گاگا" دیده می شد. "جیمی فالون"، "استفان کولبرت" و "جیمی کیمل"، کمدین‌و مجریان برجسته تلویزیونی آمریکا، نیز از گردانندگان اصلی برنامه بودند. در این کنسرت همچنین داستانهایی از زندگی واقعی پرستاران و پزشکانی که در خط مقدم با شیوع ویروس کرونا مقابله می کنند، پخش شد. هدف "جهان متحد، با هم در خانه" پشتیبانی و قدردانی از افرادی بود که در خط مقدم با ویروس کرونا و بیماری ناشی از آن (کووید-۱۹) مبارزه می کنند. به همین دلیل از بینندگان تقاضای کمک مالی شده بود که ۱۲۸ میلیون دلار گردآوری شد و قرار است در اختیار سازمان جهانی بهداشت قرار بگیرد. چند روز پیش از آن، دونالد ترامپ، رییس جمهور ایالات متحده، این نهاد وابسته به سازمان ملل را به سهل انگاری در مقابله با کرونا متهم کرد و گفت به طور موقت پرداخت بودجه ای را که آمریکا برای این نهاد در نظر گرفته، قطع می کند.
"دوباره یکدیگر را خواهیم دید" پیام ملکه الیزابت دوم به شهروندان بریتانیا در شرایط بحرانی شیوع ویروس کرونا با یادآوری ترانه ای از "ویرا لین"، خواننده پاپ دهه های ۳۰ و ۴۰ قرن بیستم، پایان یافت: " ما دوباره یکدیگر را خواهیم دید." این ترانه در دوره جنگ جهانی دوم سروده شد؛ ترانه ای راوی امید به آینده ای روشن: "نمی دانم کجا /نمی دانم کی/ اما می دانم که در یک روز آفتابی دوباره همدیگر را خواهیم دید ..." روایت "پینک فلوید" از ویرا لین، چهار دهه پس از جنگ، روایت دنیای پرآشوب نسل کودکان دوره پسا بحران است. در آلبوم "دیوار"، بلافاصله پس از ترانه ویرا، فریاد همنوایی "پسران را به خانه بازگردانید" شنیده می شود: "کودکان را به حال خود رها نکنید، پسران [سربازان] را به خانه برگردانید." "راجر واترز"، نوازنده گیتار بیس پینک فلوید و سراینده دیوار، در ترانه ویرا ناامیدی و دلتنگی خود از روزهای روشن را به تصویر کشید: "آیا کسی ویرا لین را به یاد می آورد؟/ یادش می آید او چطور می گفت در یک روز آفتابی دوباره همدیگر را خواهیم دید؟/ ویرا! چه بر سر تو آمده؟/ آیا کس دیگری همین احساس مرا دارد؟"
ادبیات
رمانی منتشر نشده از سیمون دوبووار در بازار کتاب رمان "جداناشدنیها" نوشته سیمون دوبووار که درباره رابطه این نویسنده فرانسوی با یکی از نزدیک ترین دوستانش است، قرار است ۳۴ سال پس از مرگ نویسنده‌و برای نخستین بار پاییز امسال توسط انتشارات "لرن" پاریس منتشر شود. این رمان، در ژانر خودزندگینامه نوشته شده و به رابطه نویسنده (در این کتاب با نام سیلوی)، با "الیزابت لاکوان" یا "زازا" (در این کتاب با نام آندره)، بهترین دوستش می پردازد که در ۲۱ سالگی بر اثر بیماری درگذشت. مرگ زازا تاثیر زیادی بر سیمون دوبووار گذاشت و او را در اندوهی عمیق و طولانی غرق کرد. در واقع، مرگ این دوست دوران کودکی، پایان یک دوره شیرین برای سیمون دوبووار بود. خبر چاپ این کتاب را ابتدا روزنامه نیویورک تایمز به نقل از "سیلوی لوبون دوبووار"، دخترخوانده دوبووار، اعلام کرد. سیلوی دوبووار که استاد فلسفه است، خود بر این رمان نیز مقدمه‌نوشته است. سیمون دوبووار این رمان را سال ۱۹۵۴ وقتی ۴۶ ساله بود نوشت، یعنی چند سال پس از نگارش و انتشار اثر معروف خود به نام "جنس دوم". نوشتن این اثر چند ماه طول کشید، اما وقتی ژان پل سارتر آن را خواند و خوشش نیامد، دوبووار هم تصمیم گرفت کتاب را منتشر نکند. سیمون دوبووار به همین دلیل نامی برای این رمان انتخاب نکرد. نام "جداناشدنیها" که اکنون روی این کتاب گذاشته شده، انتخاب سیلوی و برگرفته از متن کتاب است. دوبووار در جاهایی از رمان از "دو جدانشدنی" برای توصیف رابطه اش با "زازا" سخن می گوید.
فیلم و سینما
سینما در عصر کرونا اگر ویروس جدید کرونا همه گیر نمی شد، فستیوال سینمایی کن روز سه شنبه ۱۲ مه افتتاح می گردید. در حالیکه برگزاری جشنواره ها لغو شده، فستیوالهای سینمایی کوچک راهکارهای دیگری برای ادامه حیات پیش گرفته اند. نمایش فیلم از پرده سینما به چارچوب تلویزیونها منتقل شده و از طریق اینترنت در دسترس علاقمندان قرار گرفته است. البته اکران افتتاحیه بسیاری از فیلمها در سینما به خاطر بحران کرونا به عقب افتاده و تهیه شماری از فیلمها نیز متوقف شده است. به ویژه فستیوالهای سینمایی با چالش بزرگی روبرو هستند. فستیوال فیلم برلین (برلیناله) شاید امسال تنها جشنواره بزرگی باشد که طعم برگزاری را به شکل عادی چشید. امسال از فرش قرمز جشنواره کن هم خبری نیست. دست اندرکاران این جشنواره پس از رایزنیهای گسترده اعلام کردند که فستیوال برگزار نخواهد شد، اگرچه نخست امید می رفت که این فستیوال چند ماه دیرتر برگزار شود. برگزاری این فستیوال از طریق اینترنت نیز گزینه ای جدی برای برگزارکنندگان جشنواره کن نبود. "تیئری فرمو"، مدیر این جشنواره، در راستای تصمیم مسوولان برای لغو فستیوال گفته بود: "کن روح دارد، سابقه دارد، تاریخچه دارد و کارایی. فستیوال دیجیتالی دیگر چیست؟ رقابت دیجیتالی دیگر چیست؟"
مقررات ویژه آکادمی اسکار در دوره کرونا برای نخستین بار فیلمهایی که نه در سالن سینما بلکه در فضای سایبری به نمایش در آمده اند، می توانند در رقابت برای دریافت اسکار شرکت کنند. این مقرراتی تازه است برای دورانی که به علت کرونا مردم از رفتن به سینما محروم هستند. آکادمی جایزه اسکار سه شنبه (۲۸ آوریل/ ۹ اردیبهشت) اعلام کرد فیلمهایی که به علت گسترش پاندمی کرونا به روی پرده عمومی نرفته بلکه تنها در فضای مجازی پخش شده اند، می توانند در رقابت در مراسم اسکار شرکت کنند. آکادمی تاکید کرده است که این مقررات تنها برای دوره بعدی اسکار اعتبار دارد و امید می رود که در سالهای آینده همان مقررات همیشگی رعایت شود. بر اساس شرایط رسمی که در منشور اسکار آمده، تنها فیلمهایی می توانند در رقابتهای اسکار شرکت کنند که حداقل هفت روز در سینماهای لس انجلس نمایش داده شده باشند. مقررات ویژه دوران کرونا فیلمهایی را در بر می گیرد که در نوبت نمایش برای اکران عمومی بوده اما به دلیل شیوع کرونا به روی پرده نیامده اند. آکادمی تاکید کرده است که نمایش روی پرده سینما همچنان بهترین شیوه برای عرضه فیلم است و "جادوی هنر سینما" را آشکار می کند، اما به ناچار برای مدتی موقت شیوه ای دیگر را برمی گزیند.
مرگ فیلمساز معترض مصری در زندان "شادی حبش"، فیلمساز ۲۴ ساله مصری، که به دلیل ساختن موزیک ویدیوی انتقادی علیه رییس جمهوری این کشور بازداشت شده بود، در زندان قاهره درگذشت. فعالان حقوق بشر عرب این مرگ را "ضربه ای هولناک علیه آزادیهای هنری" خواندند. "احمد الخاقا"، وکیل این زندانی ۲۴ ساله، ضمن تایید خبر درگذشت او از علت دقیق مرگش اظهار بی‌اطلاعی کرد. وی گفت که از چند روز پیش وضعیت سلامتی موکلش رو به وخامت گذاشت و او را به بیمارستان منتقل کردند. شادی حبش سپس به زندان بازگردانده شد و در آنجا در نیمه های شب درگذشت. شبکه عربی "اطلاعات حقوق بشر" در این باره نوشت که شادی حبش به دلیل "سهل انگاری و بی‌عدالتی" جان خود را از دست داده است. حبش در ماه مارس سال ۲۰۱۸ به دلیل "نشر اکاذیب" و "همکاری با سازمانهای غیرقانونی" متهم و بازداشت شده بود. در ویدیو-موزیکی به نام "بلحه" که او موسیقی اش را ساخته، سیسی (رییس جمهور نظامی مصر) به عنوان "جاهل" خوانده می شود؛ "جاهل" نام یکی از شخصیتهای "منفور و دروغگو" در یک فیلم معروف مصری است. این ویدیو تاکنون بیش از ۵ میلیون بار در یوتیوب دیده شده است. این ویدیو توسط "رامی عصام" کارگردانی شده است. عصام در جریان "بهار عربی" مصر در پی انتقاد از حسنی مبارک به شهرت رسید. او از سال ۲۰۱۱ از مصر خارج شد و در سوئد زندگی می‌کند. رامی عصام در باره این فیلم گفته بود: "با این کلیپ ما می خواستیم یاد همه آزادیهایی را که پیش از این داشتیم، زنده کنیم. ما می‌خواستیم حق آزادی بیان، حق انتقاد و حق اعتقاد به تغییر را یادآوری کنیم. ما فکر خودمان را صلح‌آمیز و با بیانی هنری ابراز کردیم و از موسیقی به عنوان وسیله ای در مقابل خشونت، ظلم و فساد استفاده کردیم." کلیپ "بلجه" را می توان اینجا مشاهده کرد: https://youtu.be/FjBd_rvZr4U
عکس/ نقاشی
جایزه بهترین عکس سال برای جوانان پیکارگر سودانی عکسی از "یاسویوشی چیبا"، عکاس خبرگزاری فرانسه، جایزه بهترین عکس خبری سال "ورلد پرس فوتو" (World Press Photo) را از آن خود کرد. این عکس، جوانی سودانی را در حال شعرخوانی در تظاهرات اعتراضی سال گذشته علیه دیکتاتور پیشین این کشور نشان می دهد. سیمای پر التهاب جوان در حلقه سایر جوانان، تنها با برق نور تلفنهای همراه روشن شده است. جوانان سودانی در جنبش اعتراضی سال گذشته این کشور آفریقایی دلیری و آگاهی بالایی از خود نشان دادند. عکس روز ۱۹ ژوئن سال گذشته در خرطوم، پایتخت سودان، برداشته شده است. جایزه معتبر جهان عکاسی ورلد پرس فوتو روز پنجشنبه در آمستردام، به خاطر بحران کرونا به صورت آنلاین به عکاس ژاپنی خبرگزاری فرانسه اعطا شد. به نظر هیات داوران مسابقه بهترین عکس جهان، عکس قدرت جوانان و نیروی هنر را نشان می دهد و دارای "کیفیتی شاعرانه" است.
دوبی صحنه نمایش نقاشیهای دیواری برادران "کانر" و "پاپاراتزی" که از هنرمندان مدرن نامدار اروپا به شمار می روند، به تازگی آثاری را در محله هنری دبی اجرا کردند. پاپاراتزی، هنرمند معروف متولد گرجستان و ساکن قبرس، نخستین بار است که در خاورمیانه اثری اجرا می کند. او تنها یکی از پرشمار هنرمندان اروپایی است که برای اجرای تازه ترین آثارشان به تازگی راهی دبی می شوند. او معتقد است که این نمایشگاه فرصت خوبی برایش بوده و می گوید: "اینجا با قبرس و آتن خیلی فرق دارد. من اینجا نوعی نقاشی دیواری نو اجرا می کنم که هنوز هم رگه هایی از دیوارنگاری در آن هست. من هرگز از اجرای کار خیابانی دست نمی کشم چون صدای هنر در خیابان خیلی بلند است." "جاسپر هوپ"، مدیر عامل "پروسنیوم آرتس"، یکی از گالریهای هنری دبی، در این باره می گوید: "در این دوره مردم نمی خواهند از خانه بیرون بزنند، اما د‌لشان هم نمی خواهد از تماشای هنر بی بهره بمانند، می خواهند شاهد آفرینش آثار هنری تازه باشند. به شخصه فکر می کنم بسیار مهم است که بدانیم خلاقیت هنوز زنده است و تداوم دارد." خیابان "السرکال" در محله "القوز"ِ دبی چندی است به محله هنر این شهر تبدیل شده است. زوج هنری‌برادران کانر که قرار بود اجرای زنده ای اینجا داشته باشند،به خاطر قرنطینه، برنامه خود را لغو نکردند، بلکه تصمیم گرفتند آن را برای نخستین بار به شکل آنلاین اجرا کنند. جاسپر هوپ امیدوار است و می گوید: "هنر بصری هم مانند اجرای موسیقی است، دلتان می خواهد وقتی دارد اجرا می شود شما آنجا باشید و وقتی نمی توانید باید راه دیگری پیدا کنید. اینجا هم ما از فناوری استفاده می کنیم و تا وقتی اوضاع دوباره عادی بشود، قطعات را آنلاین نمایش می دهیم."
(منابع: جنگ خبر، شبکه حقوق بشر کردستان، رادیو فردا، دویچه وله، یورونیوز، نوشته ای از بهرام رحمانی)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۲۵، پنجشنبه اول خرداد ۱۳۹۹ ـ ۲۱ می ۲۰۲۰ |