|
زنان در مسیر رهایی (آذر ۹۹) اسد طاهری
به مناسبت روز جهانی مبارزه با خشونت بر زنان نه به مالکیت بر بدن زن! از سال ۱۹۸۱، ۲۵ نوامبر به عنوان روز جهانی رفع خشونت علیه زنان برگزیده شده‌است. در جهانی که نظام طبقاتی حاکم و همه چیز به کالا تبدیل شده، جنسیت زن که توسط مرد کنترل می شود نیز مثل کالا است و از طریق اشاعه فرهنگ پدرسالارانه تقویت و در تار و پود جامعه رسوخ می کند. در سیستم پدر/مردسالارانه، چه درکشورهایی که بنیادگرایان مذهبی در قدرت اند و چه در کشورهایی که ادعای «مدرن» بودن را دارند، ستم بر زن در ساختارشان بافته شده است. با همه گیری ویروس کرونا، بیش از گذشته این حقیقت برجسته شده که زنان در سراسر جهان در برابر سیستمی که امتیاز دهی به مردان یکی از پایه های سیستم ستم و استثمارشان را تشکیل می دهد، هم سرنوشت اند. روایتهای تکان دهنده زنان از هر هر رنگ و پوستی و از هر قشر، طبقه، ملیتی نشان می دهد که خشونت و تجاوز در مورد زنان همه گیر شده است. اخبار قتل زنان تحت عنوان «ناموس» و یا «عشق» هر روز در رسانه ها پوشش داده می شود. زنانه شدن فقر بار دیگر این حقیقت انکارناشدنی را نمایان ساخته که مالکیت مرد بر بدن زن بخشی جدا ناپذیر از جامعه طبقاتی است. همین واقعیت پایه وحدت زنان درسراسر جهان برای مبارزه مشترک علیه بنیادهای ستم و استثمار را تشکیل داده و آنان را در یک صف قرار می دهد. در قوانین رژیم ایران مواردی در نظر گرفته شده تا افرادی که مرتکب "قتلهای ناموسی" می شوند از مجازاتهای سنگین معاف شوند. سال ۱۳۹۹ یکی از خونبارترین سالها علیه جان و امنیت زنان در ایران است. عدم ثبات مالی، از دست دادن شغل، افزایش خشونتهای خانگی در دوران اپیدمی کرونا، شدت‌گیری بازداشت و پرونده سازیهای امنیتی علیه زنان، افزایش سریالی زن کُشی و لوایح پر ابهام کوتاه سازی دست زنان از حق طلاق، سالی بسیار فاجعه بار را رقم زده است. به عنوان نمونه: روز یکشنبه ۲ آذر، یک دختر نوجوان با نام روژین خدری در پی ضرب و شتم توسط پدرش اقدام به خودکشی کرد. سرگل حبیبی، زن ۳۱ ساله سنندجی و مادر دو کودک خردسال به دلایل ناموسی توسط دو برادر خود سربریده شد. او در شامگاه روز شنبه ۸ آذر به دلیل ارتباط با یک مرد جوان توسط کلانتری ۱۵ سنندج بازداشت و به این کلانتری منتقل می شود. در همان شب، همسر سرگل حبیبی با خانواده وی تماس گرفته و از آنها می‌خواهد برای تحویل گرفتن دخترشان به کلانتری مراجعه کنند. قاضی کشیک بدون هرگونه ملاحظه نسبت به عدم امنیت جانی سرگل، ساعات ۳ بامداد وی را به برادرهایش تحویل داده و آنها نیز پس از تحویل خواهر در حدود یک ساعات بعد وی را به محلی در چند کیلومتری سنندج برده و به طرز فجیعی به قتل می رسانند. روز یکشنبه ۹ آذر، یک زن ۲۲ ساله در روستای "ذوالفقار" از توابع بخش دشت عباس دهلران به دست برادر خود خفه شد. علت قتل او را هم «اختلافات خانوادگی» عنوان شده است. روز جمعه ۱۴ آذر، یک زن ۳۵ ساله در مشهد توسط همسر ۴۰ ساله اش با ضربات چاقو به قتل رسید. متهم پس از بازداشت اختلافات خانوادگی را عامل این جنایت عنوان کرد. روز دوشنبه ۱۷ آذر، خانم وفا عبدالله زاده ۴۳ ساله، شهروند سردشت در استان آذربایجان غربی، متولد ١٣۶٠، مادر و سرپرست ٢ فرزند به دست برادرانش با "انگیزه ناموسی" به قتل رسید. روز یکشنبه ۲۳ آذر، در بخش گهواره شهرستان دالاهو در استان کرمانشاه، زن جوان ۲۶ ساله زیر ضربات مشت و لگد همسر ۳۰ ساله اش، دچار تشنج شد و سپس جان باخت. یادآوری می شود که رتبه شکاف جنسیتی جمهوری اسلامی در میان ۱۵۳ کشور جهان، ۱۴۸ است.
ثبت ازدواج ۷۳۲۳ دختربچه در بهار امسال ازدواج اجباری و زود هنگام دختران که اغلب ریشه در فقر مالی و فقر فرهنگی نظیر حفظ شرف و ناموس و ممانعت از رابطه دختران با مردان بیگانه دارد و معمولا در مناطق محروم و حاشیه ای صورت می گیرد، روزانه دهها قربانی بجا می گذارد. این دختران نا امید ازهر نوع حمایتی در اعتراض نا آگاهانه به وضع موجود دست به خودکشی می زنند. این معضل اجتماعی ازمصادیق بارز خشونت علیه زنان و در زمره خشونتهای ناموسی محسوب می شود. بر اساس آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، در بهار سال جاری بیش از ۷ هزار ازدواج دختر بچه ۱۰ تا ۱۴ ساله و یک ازدواج دختر بچه کمتر از ۱۰ سال به ثبت رسیده است.
راه طولانی تا رفع کامل تبعیض و خشونت علیه زنان در حالی که زنان تنها صاحب ٢٠ درصد ثروت جهان اند، ٦١ در توليد كنندگان غذا هستند. هنوز كمتر از ٢٤ درصد مديران در رده هاى بالاىی سياست در كشورهای جهان زنان هستند در حالی که نيمى از جمعيت جهان را تشكيل مي دهند. بیش از ۴۰۰میلیون زن درجهان در کشاورزی کار می کنند و تنها ۲۱ درصد مالکان زمینهای کشاورزی زنان هستند. بررسی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) نشان می دهد که مالکیت زنان برزمین می تواند سوتغذیه کودکان، سرعت فرسایش خاک و میزان مصرف آب و فقر اقتصادی ناشی از تبعیض جنسیتی را کاهش دهد. در بسیاری از کشورهای جهان موانع مذهبی و سنتی و قانونی هنوز مانع مهمی بر مالکیت زنان بر زمینهای کشاورزی است.
من یک زنم من یک زنم، زنی از افغانستان، بدنم توسط پدر همسرم مثله شد. من یک زنم، زنی از ایران، پدرم با تبر به زندگی ام پایان داد. من یک زنم، زنی از ترکیه، بدنم توسط دوست پسرم تکه تکه شد. من یک زنم، زنی از پاکستان، گردنم توسط برادرم بریده شد. من یک زنم، زنی از هند که توسط همسرم به آتش کشیده شدم. من زنی هستم از آمریکا، چین، بنگلادش، فرانسه، مکزیک، پرو، سودان، زنی که به قدمت هزاران سال و به گستره جهان بر بدنم مهر فرودستی جامعه طبقاتی حک شده است. من از دیاری هستم که «سنگسار»، «قتل ناموسی» و «زنکُشی» جزئی از قوانین و فرهنگ طبقه حاکم است که جواز سلاخی من را به پدر، همسر، برادر، عمو، پسر دائی داده است. من زنی از گسترده جهانم، زنی که در هر ثانیه قربانی خشونتهای وحشیانه می شوم. (بر گرفته از تلگرام سازمان زنان هشت مارس)
خودکُشی دختر ۱۵ ساله در رامهرمز به دلیل نداشتن گوشی هوشمند دانش آموزی ۱۷ ساله به نام سیما روز چهارشنبه ۲۶ آذر خودش را به دار آویخت تا تعداد خودکُشیهای نوجوانان در شهرستان رامهرمز از استان خوزستان در هفته های اخیر به هفت مورد برسد. آموزش و پرورش رامهرمز اعلام کرده که این دختر به دلیل مخالفت خانواده خود با خرید گوشی همراه از روی "تعصب کورکورانه" خودکشی کرده است. روشن است که آموزش و پرورش برای سلب مسئولیت از رژیم، این ادعا را مطرح کرده است. حتی اگر دلیل این خودکشی "تعصب کورکورانه" خانواده باشد، مسئولیت بزرگتری را متوجه جمهوری اسلامی می کند. قوانین زن ستیزانه و ترویج فرهنگ متعفن مردسالارانه، تبلیغ "غیرت"، "ناموس پرستی"، "نجابت"، "آبرو" و ...، در کتب درسی، فیلمها وسریالهای تلویزیونی، خطبه ها و سخنرانیهای سرکوبگرانه نسبت به زنان در نمازهای جمعه و مساجد، فرامین "آتش به اختیار بودن"، اسید پاشی بر روی "بد حجابان" و ... طی ۴۱ سال حکومت ننگین رژیم، قطعا می تواند ارتجاع را در فرهنگ عقب افتاده ترین اقشار جامعه رشد دهد.
ثبت ۳ هزار پرونده خشونت بر زنان در افغانستان بر اساس آماری که کمیسیون مستقل حقوق بشر در حوزه غرب به دست می دهد، در سال پیش، ۳ هزار پرونده خشونت بر زنان در سراسر أفغانستان وجود داشته است. مسئولان کمیسیون حقوق بشر در هرات در کنار این که از وضعیت زنان و خشونتها در مورد زنان نگرانند گفتند؛، زنان در دسترسی به کار و حق کار برای خود مشکلات زیادی دارند. میرویس امینی، سرپرست کمیسیون مستقل حقوق بشر گفت: "باور‌های سنتی در هرات، عدم آگاهی مردم از قوانین و نبود سازوکارهای حمایتی در شهرستانها برای زنان، عامل اساسی خشونت بر زنان است." طبق قانون اداره امور زنان ولایت هرات؛ از جمله ۲۲ نوع خشونتی که در قانون منع خشونت بر زنان صراحت دارد، یکی ممانعت از حق کار است. سهیلا صبری، مسئول بخش روابط عمومی اداره امور زنان هرات گفت: "بر اساس آمار جدیدی که از کمیسیون اصلاحات اداری به دست ما آمده، از مجموع ۴۷ اداره دولتی، ۶۲۷ کارمند را زنان تشکیل می‌دهد." در این میان اما برخی از کنشگران مدنی می گویند که خشونت بر زنان هنوز هم در جامعه وجود دارد و باید برای زنان و مردان در موردحقوق شان آگاهی دهی صورت گیرد. بنا به یک گزارش؛ خشونت وحشیانه و جیره هر روزه ضرب و شتم به مدت ۴ سال پس از ازدواج و توسط همسر، باعث شد که خدیجه ۲۳ ساله در هرات (افغانستان) پس از بوسیدن پسر سه ماهه اش، خود را به آتش کشد. هفته بعد در بیمارستان خدیجه که در اثر آتش زدن خود قسمت بزرگی از بدنش به شدت آسیب دیده بود به خبرنگار مجله تایم گفت "من زنده نیستم در عین این که مرده هم نیستم. من بار ها تلاش کردم از خانه فرار کنم، اما نشد. ما زنان در این کشور مثل مجرمان دست بند به دست هستیم." زنان افغانستان چه در شهر ها و چه در وستا ها، از خشونت، آزار و اذیت جنسی و تجاوز در امان نیستند. خشونت خانگی در تمام جامعه رایج است. ازدواجهای اجباری، ازدواج اجباری برای حل و فصل اختلافات در بین اقوام، قتل ناموسی، سواستفاده های جنسی، نداشتن امکانات برای تحصیل، نداشتن هیچ گونه در آمد و.... امر معمول است.
اولین بومی آمریکا در قامت یک وزیر جو بایدن، رئیس جمهور منتخب ایالات متحده دب هالند، نماینده ۶۰ ساله و دموکرات نیومکزیکو در کنگره را که تبارش به بومیان سرخپوست آمریکا برمی گردد، به عنوان وزیر کشور انتخاب کرد. در صورت تایید این انتخاب از سوی سنا، خانم هالند اولین بومی آمریکا خواهد بود که به عنوان رئیس یک دپارتمان پرقدرت همچون وزارت کشور، در دولت ایالات متحده حاضر خواهد شد. با انتخاب دب هالند که عضو قبیلهٔ «لاگونا پوئبلو» است، جو بایدن بار دیگر به یکی از وعده های انتخاباتی اش که تشکیل متنوع ترین کابینه کاخ سفید در طول تاریخ آمریکا است، عمل کرد.
محاکمه "لجین الهذلول"، فعال حقوق زنان در عربستان فقط چند روز بعد از برگزاری اجلاس ۲۰ کشور صنعتی جهان، دادستانی عربستان سعودی به خانواده لجین الهذلول اطلاع داد که محاکمه این فعال حقوق زنان ۹۰۰ روز بعد از بازداشت او در روز چهارشنبه ۲۵ نوامبر/ ۵ آذر برگزار می شود. لجین الهذلول در اعتصاب غذا به سر می برد و از یک ماه پیش تاکنون هیچگونه ارتباطی با دنیای خارج از زندان نداشته است. سازمان ملل چندی پیش از وضع سلامت او اظهار نگرانی کرده بود. لینا، خواهر این زندانی سیاسی اعلام کرده که مقامات سعودی لجین الهذلول را برای اعترافات اجباری که در دادگاه علیه او به کار گرفته شود تحت فشار قرار داده اند. خواهر این فعال حقوق زنان در مصاحبه با گاردین گفت: "من بسیار نگران نحوه برگزاری دادگاه هستم. همه چیز در پرونده لجین غیرقانونی و ناعادلانه است."
اپلیکیشن مقابله با تعرض، روی موبایل زنان در عربستان وزارت کشور عربستان اعلام کرد، نسخه به روز شده ای از یک اپلیکیشن متعلق به پلیس این کشور را برای مقابله با موج روزافزون تعرض به زنان در اختیار عموم قرار داده است. رسانه های سعودی به نقل از بیانیه وزارت کشور عربستان خبر دادند؛ این اپلیکیشن قرار است در اختیار میلیونها زن سعودی و خارجی مقیم این کشور گذاشته شود تا با گزارش موارد تعرض از طریق آن، به مقابله با موج فزاینده تعرض به زنان کمک شود. سرویس امنیت عمومی عربستان سعودی در نسخه به روز شده اپلیکیشن خود گزینه های جدیدی همچون تعرض، تجارت انسان و جرائم سایبری را گنجانده است. گفتنی است جامعه عربستان در سایه برچیدن بسیاری از قوانین سنتی اجتماعی با واکنشهای بزهکارانه شدیدی مواجه شده است.
خواست دیده بان حقوق بشر: تصویب لایحه منع خشونت علیه زنان دید‌بان حقوق بشر خواستار اصلاح و تصویب هر چه سریع تر لایحه منع خشونت علیه زنان از سوی جمهوری اسلامی شد. این نهاد درعین حال با اشاره به انتشار خبر چندین مورد خشونت خانگی علیه زنان و دختران در ایران در سال گذشته از مقامهای رژیم ایران خواست متعهد به لغو "قوانین تبعیض آمیزی" شوند که زنان را در معرض خشونت خانگی قرار می‌دهد. جمهوری اسلامی یکی از تنها چهار کشوری است که به کنوانسیون سازمان ملل برای رفع هر گونه تبعیض علیه زنان ملحق نشده است. دید‌ه‌بان حقوق بشر در مورد لایحه رژیم ایران ایراداتی چون فاصله با استاندارهای بین‌المللی، سکوت درباره ازدواج کودکان و تجاوز به همسر، تعریف نکردن مصادیق خشونت خانگی و ترویج میانجی گری خانوادگی عنوان کرده است.
(منابع استفاده شده برای تهیه این مجموعه: هرانا، پارسینه، رکنا، گاردین، هه‌نگاو، کردپا، خبرگزاری افغانستان، شبکه حقوق بشر کردستان، خبرگزاری بانوان أفغانستان، روزنامه ایران، نیویورک تایمز، یورو نیوز، ایسنا)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۳۲، دوشنبه ۱ دی ۱۳۹۹ ـ ۲۱ دسامبر ۲۰۲۰ |