رویدادهای هنری ماه (بهمن ۹۹)

فتح الله کیائیها

حریف مجلس ما خود همیشه دل می‌ برد

علی الخصوص که پیرایه ‌ای بر او بستند

(سعدی)

اینکه می دانستیم و می گفتیم سالیان درازی است که خبرچینان و هویت سازان بی هویت قصد غارت فکر و جان و مال ما را داشته و دارند و هر روز و هر شب و هر ساعت و هر ثانیه مشغول روایت سازیهای کذب از تاریخ و فرهنگ این مملکت و دیار و حقیر و کوچک شمردن بزرگان علم و ادب و مبارزان استبداد ستیز و آزادیخواه هستند، بر کسی پوشیده نبوده و نیست.  اما اینک این نه روایت ما از واقعیت پنهان در تاریکخانه جنایتکاران، که دسته گلی است به آب داده توسط  وزیر بدنام وزارت بدنام تر اطلاعاتش، با هم بخوانیم:

 

وزیر اطلاعات لو داد: فیلم و سریال می سازیم

سید محمود علوی در برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دوم سیما در بخشی از صحبتهای خود فاش کرد که وزارت اطلاعات در ساخت برخی فیلمها و سریالهای ایرانی به طور هدفمند همکاری داشته است و از این آثار نیز نام برد.

وزیر اطلاعات در این باره گفت: "با تجربیات خود وزارت اطلاعات را وارد کار ساخت فیلم و سریال کردیم تا افزون بر آموزش عمومی و صیانت در برابر جاسوسی، اهداف اطلاعاتی را محقق کنیم."

وی افزود: "فیلمهای "روباه"، "ماجرای نیمروز"، "سیانور"، "امکان مینا"، "روز صفر"، "شبی که ماه کامل شد" و سریالهای "پازل"، "تعبیر وارونه یک رویا"، "سارق روح" و "خانه امن"، محصول این رویکرد بود."

 

خانه احمد محمود ، زمین سوخته شد!

چندی پیش بیلهای مکانیکی شهرداری استان خوزستان به جان خانه "احمد محمود"، نویسنده شهیر و چیره دست، افتاده و آن را با خاک یکسان کردند.

اگرچه این عمل قبیح و ضد فرهنگی در تاریخ چهل و دو ساله حکومت جانیان و آدمکشان عملی بی سابقه نبوده و احتمالا در آینده هم نخواهد بود، اما سوال اساسی شاید این باشد که علت دشمنی دیوانه وار ولایت جنایت با صاحبان اندیشه و روشنفکران و نویسندگان مردمی این سرزمین در چیست و برای چیست؟ سوالی که پاسخش بر همگان بسیار روشن و واضح است؛  پاسخی که البته ما بدان نپرداخته ایم بلکه خود حکومت با رفتار ویرانگر و جنایتکارانه اش و در طول همه این سالهای سیاه بدان جواب می دهد. ازجمله معروف امام جنایتکارشان خمینی: "اقتصاد مال خر است" و یا قاضی القضات روان پریش و ضد بشرش خلخالی که به جان بناها و آثار باستانی قرون و اعصار گذشته افتاده بود، بگیرید تا  رهبر ناقص المغزش خامنه ای خودشیفته و مالیخولیایی که به تنهایی در همه امور علمی، فرهنگی، هنری، پزشکی، جنگی، سیاست و تنظیم خانواده دخالت کرده و با فتواهای بلاهت بارش، تهی مغزی و خام اندیشی و افکار پوچ قرون وسطاییش را به تماشای عام می گذارد. بهتر است به خلاصه ای از این گزارش توجه کنیم:

بیل‌ مکانیکی خانه محل تولد و دوران کودکی خالق "همسایه ‌ها" را با خاک یکی کرد تا از نام و یادگار‌های بنیانگذار سبک رئالیسم اجتماعی ادبیات ایران، در شهر زادگاهش چیزی باقی نماند.

چهارده مهر همین امسال، "شرق" در گزارشی با تیتر "چوب حراج بر خانه راوی روزگار تهیدستان" از فروش خانه پدری احمد محمود خبر داد و خطاب به مسوولان استان خوزستان و دوستداران فرهنگ کشور هشدار داد که مالک جدید این خانه قصد تخریب ملک و ساخت ملکی تجاری در بافت فرسوده اهواز را دارد. اکنون حدود چهار ماه پس از آن گزارش، این خانه با بیل مکانیکی تخریب شد و از خانه ‌ای تاریخی با ارزش فرهنگی فراوان و زیرزمینی که فضای رمان "زمین سوخته" در آن می‌ گذرد، چیزی نمانده است.

میراث فرهنگی و مدیران استان خوزستان از غافلگیری و نگرانی درباره تخریب این خانه می‌ گویند، اما خواهرزاده محمود این ادعاها را نمی ‌پذیرد: "ما سالها تلاش کردیم این خانه حفظ شود، ولی هیچ کاری انجام نشد. چرا هیچ نامی از احمد محمود در این شهر نیست؟ مگر قرار نبود میدانی در این شهر به نام محمود شود، اما نام دیگری برایش انتخاب شد؟ اگر می ‌خواستند، هر کاری انجام ‌شدنی بود، اما نخواستند."

درست دو روز پیش، اره برقی بدنه تناور درخت کُناری را که به افتخار تولد "احمد عطا" کاشته شده بود، برید و ریشه‌هایش هم خشکانده شد.

احمد محمود حالا در اهواز غریب است و چیزی از خانه محل تولدش و زیرزمینی که فضای رمان "زمین سوخته" در آن می ‌گذرد، باقی نمانده است.

 

سانسور اردوغانی کتاب در ترکیه

به تازگی انجمن ناشران ترکیه خلاصه ای از گزارشی را منتشر کرده که وضع صنعت کتاب و نشر را در سال ۲۰۲۰ و در ترکیه به نمایش می ‌گذارد. در این گزارش گفته شده که آزادی بیان و مطبوعات در ترکیه بیش از پیش محدود و سانسور دولتی در دوران ریاست جمهوری اردوغان به شکل پیوسته افزایش یافته است.

در دوره صدارت اردوغان سانسور کتاب در ترکیه شامل بسیاری حوزه ‌ها می ‌شود: کتابهای کودکان، کتابهای فمینیستی، کتابهایی که از فساد در دولت اردوغان پرده برمی‌ دارد و یا سوالهایی را پیرامون کودتای ۲۰۱۶ مطرح می ‌کند.

بنا به این  گزارش، سانسور دولتی در سال گذشته از انتشار دو کتاب با موضوع فمینیسم که توسط سازمان عفو بین ‌الملل منتشر شده‌، جلوگیری کرده است. در پی این ممنوعیت، دادستانی عمومی ترکیه کیفرخواستی با عنوان "فتنه افروزی" علیه "تانر کیلیچ"، مسوول عفو ​​بین الملل در ترکیه صادر کرد.

دولت ترکیه با کتابهای "بوکت اوزونر"، نویسنده زن مطرح این کشور، نیز مشکل دارد. دو کتاب او به اتهام "فحاشی" یا "اشاعه ناهنجاری" توقیف شده . این توقیف با انتقادات گسترده‌ ای روبرو شد. خود نویسنده نیز در حساب توییتری اش به این سانسور اعتراض کرد.

افزایش سانسور در دوره زمامداری "رجب‌ طیب اردوغان" به رسانه‌ های چاپی محدود نمی ‌شود. سال گذشته یک قسمت از سریال "بازمانده برگزیده" (Designated survivor)  پخش شده از شبکه اینترنتی نتفلیکس (Netflix)، سانسور شد ... دلیل؟ یک شخصیت در سریال بیش از حد اردوغان را تداعی می‌ کند!

 

کرونا و بازار داغ کتابهای دیجیتالی

اگرچه کرونا توانست بازار کتابفروشیها را کساد کند، اما با همه این تواناییهای مخرب نتوانست حریف دنیای دیجیتالی و الکترونیکی شود. براساس گزارش پایگاه اطلاع ‌رسانی "گیزمودو"، آمار منتشر شده از سوی انجمن ناشران آمریکا از رشد ۱۵ و ۲ دهم درصدی بازار کتابهای الکترونیک در سال ۲۰۲۰ میلادی حکایت دارد. در سال گذشته میلادی، با وجود خسارتهای اقتصادی که شیوع کرونا به بخشها و صنایع مختلف زد، ارزش این بازار به یک میلیارد دلار افزایش یافت.
سال گذشته میلادی مجموع درآمد تمام دسته‌ بندیها، از کتاب کودک و نوجوان گرفته تا کتابهای دانشگاهی، در مقایسه با نوامبر سال ۲۰۱۹ (آبان- آذر ۹۸) ۲۴ و ۵ دهم درصد افزایش یافت.

"کریستن مک ‌لینپگ از شرکت تحقیقات بازار "ان‌ پی ‌دی گروپ" می ‌گوید: پس از افتی ناخوشایند در ماه ‌های ابتدایی همه‌گیری کرونا، بازار کتاب آمریکا در سال ۲۰۲۰ از خود استقامت قابل تحسینی نشان داد و حتی در بخش دیجیتال، مانند کتابهای الکترونیک و صوتی نیز رشد چشمگیری کرد."

البته رونق بازار کرونایی کتاب تنها به آمریکا محدود نمی‌ شود. کتابفروشیهای انگلیس ماه ژوئن (خرداد-تیر ۹۹) پس از حدود سه ماه تعطیلی بازگشایی شدند. با وجود مقررات سختگیرانه فاصله ‌گذاری اجتماعی، قرنطینه کتابهایی که توسط مشتریان لمس می‌ شدند و وجود گالنهای محلول ضدعفونی کننده دست، کتابدوستان در بازگشت به کتابفروشیها ذره ‌ای تعلل نکردند. در اولین هفته بازگشایی‌، ۳ میلیون و ۸۰۰ جلد کتاب به ارزش ۳۳ میلیون پوند فروخته شد که در مقایسه با بازه زمانی مشابه در سال گذشته ۳۱درصد بیشتر بود. با گذشت هشت هفته از بازگشایی‌، فروش کتابهای چاپی ۹درصد و درآمد حاصل از آن ۱۱درصد در مقایسه با سال ۲۰۱۹ بیشتر بود.

در دوره انزوای اجباری ناشی از شیوع کرونا، بازار کتابفروشیهای مستقل بارسلونا نیز با اقبال عمومی روبه‌رو شد و رونق گرفت. چندی پیش روزنامه "گاردین" چاپ لندن از افزایش فروش کتابفروشیهای بارسلونا خبر داد و نوشت برخلاف انتظارات، در این دوره حتی کتابفروشیهای جدیدی هم در این شهر افتتاح شده‌  اند.


نگهداری دولت ایتالیا از کتابخانه اومبرتو اکو  

"اومبرتو اکو"، نویسنده فقید ایتالیایی، که معتقد بود "اگر خدا وجود داشت، یک کتابخانه بود"، در یک کتابخانه افسانه‌ ای زندگی می‌ کرد.

در پی توافقی که سه سال به درازا انجامید، بالاخره کتابهای کتابخانه افسانه ‌ای این فیلسوف ایتالیایی که اسفند ۱۳۹۴ در ۸۴ سالگی درگذشت، اکنون از آپارتمانش در شهر میلان خارج می ‌شود و در اختیار دولت ایتالیا قرار می‌ گیرد. کتابخانه اومبرتو اکو شامل ۳۰ هزار عنوان و سند از جمله کتابهای نفیس و نایاب و نوشته‌ ها و اسناد خود اوست.

وزارت فرهنگ ایتالیا و خانواده  این نویسنده براساس وصیتی که از او بر جای مانده، توافق کردند که کتابخانه او را به همراه اسناد موجود در آن برای مدت ۹۰ سال به دانشگاه دولتی "بولونیا"، جایی که اومبرتو اکو در آنجا کرسی نشانه ‌شناسی داشت، به امانت بگذارند.

بر اساس بیانیه ‌ای که وزارت فرهنگ ایتالیا منتشر کرده، دولت این کشور حفاظت و ارائه مناسب و امکان استفاده این کتابها برای دانشجویان و دانشگاهیان را تضمین خواهد کرد.

همچنین یک کمیته علمی متشکل از پنج عضو، از جمله دو عضو منصوب از طرف وارثان اکو و دو عضو دیگر از طرف وزارت فرهنگ، مسوول تدوین شرایط حفظ این آثار خواهند شد.

 

چالش کرونا برای صنعت سینمای آمریکا

سینماهای آمریکا دوران سختی را پشت سر می‌گذارند. دور جدید تاخیر در تاریخ اکرانها، امید سینماداران نسبت به این که میزان بلیت فروشی در سال جدید میلادی به سطح پیش از شیوع کرونا برگردد را به یاس بدل کرده است.

اوایل ماه ژانویه (دی ۹۹) استودیو مترو گلدن مایر (MGM) اکران قسمت جدید از مجموعه فیلمهای "جیمز باند" با عنوان "زمانی برای مردن نیست" را از آوریل (فروردین- اردیبهشت ۱۴۰۰) به ماه اکتبر (مهر- آبان ۱۴۰۰) موکول کرد. این تصمیم استودیوهای رقیب را نیز برآن داشت تا یک بار دیگر تاریخ اکران فیلمهای مورد انتظار خود از جمله "موربیوس"، "شکارچیان روح: پس از زندگی"، "سیندرلا" و قسمت دوم از سینمایی "یک مکان ساکت" را تغییر دهند.

همچنین انتظار می ‌رود استودیو "یونیورسال" اکران "سریع و خشن ۹" که قرار بود ۲۸ مه (۷ خرداد ۱۴۰۰) روی پرده برود را به تعویق انداخته و دیزنی "بیوه سیاه" را از جدول اکران خارج کند. اگر این اتفاق بیفتند، وضع برای دست اندرکاران صنعت سینماداری بغرنج خواهد شد.
با تابستان امسال یک سال است که سینماهای آمریکا شرایط غیرعادی را تجربه می کنند.  بسیاری از سینماهای این کشور ۱۰ ماه گذشته را با حداقل فروش یا درآمد نزدیک به صفر سرکرده ‌اند.

تحلیلگران پیش ‌بینی می ‌کنند گیشه در سال ۲۰۲۲ به وضع عادی برگردد. "دیوید گراس"، مدیر شرکت مشاوره "فرنچایز اینترتیمنت ریسرچ"، معتقد است روند واکسیناسیون با افزایش عرضه،   در فصل بهار سرعت می‌ گیرد و با از بین رفتن تهدید کرونا، مردم به سینماها بازخواهند گشت.

 

"قصیده  گاو سفید" در برلیناله

جشنواره برلیناله امسال به صورت آنلاین و تنها برای تماشاگران تخصصی سینما از اول تا نهم مارس برگزار می ‌شود. مراسم فرش قرمز و اعطای جوایز برای تابستان پیش‌بینی شده است. محمد رسول ‌اف نیز جزو هیات داوران امسال است.

در این جشنواره چندین فیلم آلمانی و غیر آلمانی در بخش مسابقه بر سر تصاحب خرس طلایی با یکدیگر رقابت می‌کنند. در میان ۱۵ فیلم این بخش، یک فیلم ایرانی نیز وجود دارد؛ "قصیده گاو سفید" به کارگردانی بهتاش صناعیها و فیلمنامه مشترک صناعیها و مریم مقدم. موضوع این فیلم قانون قصاص است.

صناعیها در نشست اکران این فیلم در ایران که سال گذشته در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد گفت  که سازندگان این فیلم  قصد نداشته‌ اند قانون قصاص را زیر سوال ببرند، بلکه درباره یک خلاء قانونی فیلم ساخته ‌اند.

فیلم Introduction  (مقدمه/معرفی) ساخته کارگردان کره‌ ای "هونگ سان ‌سو" که بخشی از آن در شهر برلین فیلمبرداری شده و فیلم Petite Maman (مامان کوچولو) از کارگردان فرانسوی، "سلین سیاما"، فیلمهای غیر آلمانی دیگر بخش مسابقه برلیناله امسال هستند.

از جمله فیلمهای آلمانی بخش مسابقه برلیناله می‌ توان به "همسایه دیوار به دیوار" (Nebenan) اشاره کرد  که اولین کار کارگردانی هنرپیشه آلمانی، "دانیل برول" است. این فیلم درباره یک هنرپیشه ساکن برلین است که از سوی همسایه بغلی ‌اش تهدید به افشاگری‌ ای می ‌شود که می ‌تواند شهرت و اعتبار او را از بین ببرد.

"کارلو چاتریان"، مدیر هنری برلیناله، گفته تنها معدودی فیلم به طور مستقیم با موضوع پاندمی کرونا ارتباط دارند، هرچند تمامی فیلمها در سایه این پاندمی تولید شده‌ اند.

 

"ببر سفید"، نامزد جایزه فیلمنانه نویسی آمریکا

انجمن نویسندگان آمریکا، نامزدهای امسال جوایز فیلمنامه ‌نویسی خود را در بخش‌ آثار غیراقتباسی، اقتباسی و مستند اعلام کرد. رامین بحرانی، سینماگر ایرانی - آمریکایی، یکی از نامزدهای دریافت جایزه انجمن نویسندگان آمریکا است. او در بخش فیلمنامه اقتباسی ‌برای "ببر سفید" نامزد دریافت این جایزه شده است.

با توجه به اهمیت حرفه‌ای انجمن‌ نویسندگان آمریکا، به احتمال زیاد تعدادی از این اسامی، نامزدهای جایزه اسکار نیز خواهند بود. 

رامین بحرانی، فیلمنامه ببر سفید را با اقتباس از کتاب پرفروشی به همین نام، از "آراویند آدیگا"،  نویسنده هندی، نوشت و این اثر را کارگردانی کرد. این کتاب جایزه بوکر گرفت و مدتها در فهرست پرفروشهای نشریه "نیویورک تایمز" قرار داشت. فیلم‌ "ببر سفید" نیز با استقبال زیادی از سوی تماشاگران همراه شد و یکی از آثار پربیننده شبکه اینترنتی "نتفلیکس" است.

رامین بحرانی از فیلمسازان برجسته مستقل نسل جدید سینمای آمریکا است. از آثار موفق این‌ سینماگر ایرانی تبار می ‌توان به "فارنهایت ۴۵۱"، "۹۹ خانه"، "به هرقیمتی" و "کیسه پلاستیکی" اشاره کرد. او‌ به زودی فیلم جدیدی با عنوان "عفو" برای شبکه اینترنتی "نتفلیکس" می ‌سازد که اقتباسی از کتاب دیگر آراویند آدیگا خواهد بود.

از دیگر فیلمهای نامزد شده در بخش فیلمنامه اقتباسی می توان به "بورات ۲"، "مارینیز بلک باتم"، "اخبار جهان"، و "شبی در میامی" اشاره کرد.    

در بخش فیلمنامه غیراقتباسی، "یهودا و مسیح سیاه"، "پالم اسپرینگز"، "زن جوان خوش ‌آتیه"، "آوای متال"، و "دادگاه شیکاگو ۷" نامزد دریافت جایزه انجمن نویسندگان آمریکا هستند.

اسامی برندگان این جایزه شنبه ۲۰ مارس (۳۰ اسفند) اعلام خواهد شد.

 

شعر ماه

نام شعر این ماه "نوید بهار" است که نیلوفر خلعت بری با تخلص "نیلوفر آبی" و  به امید آزادی ابران به رشته تحریر در آورده است. با هم می خوانیم:

آسمان را

هراسی نیست از ظلمتی

که مغضوب هزاران

تیر ستاره می شود

و نه جنگل را پروایی

از غریو پوشالی تیر

که بر تن سترگ درخت

مغلوب زنگار می شود

بساط سست زمستان

برچیدنی ست

با هر جوانه ای که نوید بهار می دهد

این زمین بخواب رفته

از طلسم انجماد

با بوسه  بذر سپیده

بیدار می شود.

 

(منابع: جنگ خبر، دویچه وله، صدای آمریکا، شرق، ایرنا، بهار نیوز، رادیو فردا)

 منبع: نبرد خلق شماره ۴۳۵، آدینه اول اسفند ۱۳۹۹ ـ ۱۹ فوریه ۲۰۲۱

 

http://www.iran-nabard.com/

https://t.me/nabard_khalgh

بازگشت به صفحه اول