|
رویدادهای هنری ماه (خرداد ۱۴۰۱) گردآوری و تنظیم: فتح الله کیائیها
عنکبوت مقدس! جستجوی تیتر مناسبی برای این مقدمه لازم نیست، چرا که عنوان "عنکبوت مقدس" خود به تنهایی هر اشاره ای را در شکل و فرم و مضمون نهایی پوشش می دهد. بله، داستان عنکبوت مقدس پرده در "بیت عنکبوت" جمهوری جنون و جنایت اسلامی است، هرچند که چاله دهانهای بالماسکه نماز جمعه با هزار نیرنگ و ترفند، موضوع فیلم و نام آن را هدفگیری آرامگاه امام هشتم شیعیان بدانند؛ ادعایی بی پایه و اساس که با هزار حقه و مصیبت خوانی هم قابل پذیرش و باور نیست. شیادهای تکفیرگو همان دسته ای هستند که سابقه بمب گذاری در آرامگاه امام هشتم شیعیان و به خاک و خون کشیدن زائران آن را با هدف تخریب چهره سازمان مجاهدین خلق در کارنامه زیر بغل دارند. والی خراسان آنها، علم الهدی جنایتکار، آن شهر گویا "مقدس" را به فاحشه خانه ی بزرگی در سطح آسیا تبدیل کرده و "نظام" از قطره قطره ی خون موجود در پیکرِ نحیف و درهم شکسته زنان بی پناه و برده ی جنسی شده، ارتزاق می کند. داستان فیلم از یک رویداد واقعی برگرفته شده و شرح جنایات ِتبهکاری "آتش به اختیار" است که قصد دارد "شهر مقدس مشهد" را از شر – به زعم خویش - فحشا و بی بندوباری رهانیده و در بهشت خداوندی و البته در پاداش جنایتهایش (تجاوز، شکنجه و قتل فجیع شانزده زن بی پناه) مادام العمر از بدن زنان دیگر بهره ببرد، چرا که خدایش این وعده را در بهشت به او داده است. داستان فیلم و نام آن می تواند به خودی خود بینندگانش را با خود به عمق لانه عنکبوتی اشباح جنایتکار ببرد و تفکرات ضد بشری و سادیستی این جماعت ماقبل تاریخی را صاف و ساده و روشن و بدون هیچ پیرایه ای بنمایاند. عنکبوت مقدس شاید کامل ترین نام و پر محتوی ترین کلمات برای معرفی حکومتی باشد که این جماعت بر بنیاد این تفکر سامان داده اند. البته در ورای خبرها، نمایش فیلمی با این روایت در جشنواره های اروپایی اتفاقی نادر و نیک است. تا پیش از این به جز چند نمونه اندک، بیشتر آنچه که بر پرده آنها از سینمای ایران به نمایش در می آمد، ربط زیادی به واقعیت خشن و سیاه ایران و مردمش نداشت و قهرمانان جعلی و مجهول الهویه ساخته و پرداخته سینماگران نان به نرخ روز خور بر پرده سفید و فرش قرمز رژه می رفتند. امید که این تغییر پایدار باشد و سینمای واقع گرا و مردم گرای این سرزمین بتواند پس از سالها سرکوب و نادیده گرفته شدن، بیان کننده و نمایش دهنده آلام و دردها و داغهای این سرزمینِ اسیرِ در دام عنکبوتهای مقدس شود.
سینما
سینمای انگلیس، تسلیم تند روهای اسلامی سینمای زنجیره ای "سینه ورلد" در بریتانیا تنها چند روز از اکران فیلم "بانوی بهشت"، نمایش آن را به دنبال تظاهرات گروهی از مسلمانان علیه فیلم لغو کرد. این شرکت پخش و اکران در بیانیه ای گفت این تصمیم را "برای اطمینان از ایمنی کارکنان و مشتریان خود" گرفته است. "ساجد جاوید"، وزیر بهداشت بریتانیا، در واکنش به حواشی پخش فیلم گفت: "افرادی هستند که فکر می کنند حق دارند مورد توهین قرار نگیرند. هیچکس چنین حقی ندارد." او همچنین در واکنش به اتهام "کفرآمیز" بودن فیلم گفت، هیچ قانونی در باره توهین به مقدسات در بریتانیا وجود ندارد. جالب است بدانید که سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا) وابسته به تلویزیون دولتی ج.ا که اختیارات فراوانی دارد، انتشار این فیلم را در تمام رسانه های صوتی و تصویری ایران ممنوع کرده است. مصر و پاکستان هم نمایش این فیلم را ممنوع کرده اند و شورای مسلمانان بریتانیا، بزرگترین سازمان مسلمانان بریتانیا، نیز این فیلم را "تفرقه انگیز" توصیف کرده است. "بانوی بهشت" یک درام تاریخی درباره زندگی فاطمه، دختر پیامبر اسلام است. فیلم با حمله داعش به عراق آغاز می شود و در باره یک کودک عراقی است که روایت زندگی دختر پیامبر اسلام را از زبان زنی که او را نگه می دارد می شنود.
از کوستا گاوراس قدردانی می شود کوستا گاوراس، کارگردان مشهور یونانی - فرانسوی، که کارنامه سنگین و وزینی از فیلمهایی چون «"زد" و "حکومت نظامی" را زیر بغل دارد، بنا بر گزارش "هالیوود ریپورتر"، در جشنواره "لوکارنو" ۲۰۲۲ و با اهدای جایزه برای یک عمر فعالیت هنری، مورد قدردانی قرار خواهد گرفت. این کارگردان صاحب سبک با نزدیک به ۶۰ سال سابقه ساخت فیلمهایی با موضوعات سیاسی و اجتماعی، قرار است که ۱۱ آگوست (۲۰ مرداد) در هفتاد و پنجمین دوره این جشنواره سوییسی جایزه اش را دریافت کند. کوستا گاوراس برای تریلر سیاسی "Z"، محصول ۱۹۶۹، شهرتی جهانی یافت. این فیلم به کودتای نظامیان در یونان ۱۹۶۷ پرداخته است و با آن جایزه اسکار بهترین فیلم بین المللی سال ۱۹۷۰ و اسکار بهترین تدوین را از آن خود کرد. فیلم "گمشده" وی نیز در سال ۱۹۸۲ برنده نخل طلای کن شد. این فیلم درباره دخالت سیا در کودتای شیلی (۱۹۷۳) است و "جک لمون" و "سیسی اسپیسک" در آن نقش آفرینی کرده اند. این فیلم نامزد چهار جایزه اسکار شد و در نهایت کوستا گاوراس برای آن جایزه بهترین فیملنامه اقتباسی را دریافت کرد. جدیدترین فیلم کوستا گاوراس "بزرگان در اتاق" است که سال ۲۰۱۹ برای اولین بار در جشنواره فیلم ونیز به نمایش درآمد، او در این فیلم مساله ریاضت وحشیانه و تحمیلی اتحادیه اروپا به یونان را پس از فروپاشی مالی سال ۲۰۰۹/۲۰۰۸ به تصویر می کشد.
بیانیه یکصد سینماگر: نیروهای امنیتی سلاح زمین بگذارند و به آغوش ملت بازگردند بیش از یکصد تن از سینماگران برجسته ایران یکشنبه ۸ خرداد در یک بیانیه کوتاه و اثر گذار از نیروهای امنیتی حکومت خواستند سلاح بر زمین بگذارند و به آغوش ملت بازگردند. در این بیانیه سینماگران نوشته اند: "فوج خروشان مردم ستمدیده از جای جای ایران، فریاد همراهی و همدلی با مردم دردمند آبادان سرداده اند. اکنون که خشم عمومی از فساد، دزدی، ناکارآمدی، سرکوب و خفقان امواج همبسته ای از اعتراضات مردمی را به دنبال داشته است، از همه ی افرادی که در یگانهای نظامی تبدیل به عامل سرکوب مردم شده اند، می خواهیم سلاحهای خود را زمین گذاشته و به آغوش ملت بازگردند." از امضاکنندگان این بیانیه می توان به مهناز افضلی، مجید برزگر، جعفر پناهی، لیلا حاتمی، پوران درخشنده، ابوالحسن داوودی، محمد رسول اف، کتایون ریاحی، مونا زندی، سامان سالور، علی مصفا و تهمینه میلانی اشاره کرد.
ما هنوز زنده ایم و شما را مجبور می کنیم تفنگهایتان را زمین بگذارید این پیامی است که هفتاد سینماگر دیگر در پاسخ به تهدید و ارعاب جمهوری اسلامی داده اند. با وجود فشارهای حکومت به امضاکنندگان بیانیه "تفنگت را زمین بگذار"، بیش از ۷۰ تن دیگر از سینماگران به امضاکنندگان این بیانیه پیوستند.
این بیانیه
به سرکوب مردم آبادان و دیگر شهرهای ایران اعتراض کرده و از نیروهای
نظامی خواسته است تفنگهای خود را بر زمین بگذارند و بیش از این به
سرکوب مردم دست نزنند. شهاب آب روشن، فرهنگ آدمیت، کاوه آهنگر، پگاه آهنگرانی، کیارش اسدی زاده، جمال اسکویی، نیما اقلیما، مصطفی امامی، نگین امین زاده، پریسا پروین نیا، مجید پیل افکن، علی تاجیک، هانیه توسلی، رقیه توکلی، پوریا جاویدپور، فریبا جدیکار، مرتضی جذاب، امین جعفری، زهرا جعفری، علی ملک، علی اصغر حصاری، مانی حقیقی، علی درخشنده، شاهرخ دستورتبار، امیرحسین دیباج، طاها ذاکر، نیما رئیسی، حامد رجبی، عاطفه رحمانی، محمد رسولی، مهدی رضایی، مهرداد زاهدیان، محمد سلمانی، سونیا سنجری، رضا شاد، نائله شریفی، بابک صلواتی، ساغر صنایع زیبا، ایما صنایع زیبا، نوید صولتی، شاهین طاهر، فائزه عزیزخانی، عطیه عطارزاده، ترانه علیدوستی، نازنین فراهانی، احسان فولادی فرد، علی قاضی، مهدی قربان پور، علی قنبری، مرتضا قیدی، محمدرضا کارکوش، سیامک کاشف آذر، مسعود کرامتی، مهران کلنگ دار، مسعود کیمیایی، مجید گرجیان، علی گل صباحی، کریم لک زاده، محمد مجلل، ایرج محمدی رزینی، روح الله مسرور، هادی معنوی پور، میترا مهتریان، پویا مهدوی زاده، احسان میرحسینی، حمید ناصری مقدم، عارف نامور، اعظم نجفیان، پوریا نوری، مرضیه وفامهر، بردیا یادگاری و مجید یزدانی.
زر ابراهیمی برنده بهترین بازیگر زن و نخل طلا برای مثلث اندوه زر امیرابراهیمی در جشنواره کن برای بازی در فیلم "عنکبوت مقدس" به عنوان بهترین بازیگر زن شناخته شد. او هنگام دریافت جایزه از عشق به وطنش ایران گفت و از قربانیان حادثه متروپل آبادان یاد کرد: "دل من با آبادانه، دل من با گوشه و کنار خاک ایرانه، من اینجام، اما دلم با زنان و مردان ایرانه." در این جشنواره بین المللی، فیلم "مثلث اندوه"، ساخته "روبن اوستلوند" نخل طلای کن را در آغوش گرفت. جایزه بزرگ داوران به صورت مشترک به "کلر دنی" فرانسوی برای فیلم "ستارگان ظهرگاهی" و "لوکاس دونت" بلژیکی برای فیلم "نزدیک" رسید. جایزه ویژه داوران هم به صورت مشترک به دو فیلم "ئو" اثر "جرزی اسکولموفسکی" و "هشت کوه" ساخته "شارلوت واندرمرش" و "فلیکس ون گروئینگن" اهدا شد. جایزه بزرگ هفتاد و پنجمین دوره جشنواره را فیلمسازان بلژیکی "ژان پیر" و "لوک داردن" برای فیلم "لوکیتا و توری" از آن خود کردند.
فستیوال فیلمهای ایرانی در کلن نهمین فستیوال فیلمهای ایرانی در کلن با تمرکز بر فیلمسازان زن برگزار شد. به گفته برگزارکنندگان این فستیوال، فیلمها به گونه ای انتخاب شدند که تمام "ابعاد واقعی زندگی مردم ایران" در آنها نشان داده شود. در این جشنواره هشت فیلم کوتاه از فیلمسازان زن ایرانی نیز به نمایش درآمد. دو فیلم مستند از کارگردانان زن ایرانی نیز در این فستیوال حضور داشت؛ "دختر نجار" ساخته آزاده بیزارگیتی و "من سعی می کنم فراموش نکنم" ساخته پگاه آهنگرانی. مستند "دختر نجار" که مستقیم به مشکل اشتغال زنان در ایران می پردازد، زندگی دو خواهر را روایت می کند که سعی می کنند با وجود مشکلات سنتی و قانونی در شهر خود حرفه نجاری را ادامه دهند. مستند "من سعی می‌کنم فراموش نکنم" نیز روایتی در مورد کشته شدگان اعدامهای دهه ۶۰ در ایران است که در آن سعی شده به موضوع ناپدید شدن هزاران فعال سیاسی در آن سالهای ایران بپردازد. لازم به ذکر است که بر اساس خبری از "ایسنا" هم اینک خانم پگاه آهنگرانی ممنوع الخروج شده است. خانم آهنگرانی در این مورد گفته است که این اتفاق به دلیل پرونده ای است که بعد از حوادث ۸۸ در قوه قضاییه داشته که به موجب آن به ۱۸ ماه حبس تعزیری محکوم شده بود و به نظر می رسد با تغییرات اخیر در قوه قضاییه، اکنون حکم در پروسه اجرا قرار گرفته است.
موسیقی
"شوستاکوویج ، وجدان موسیقیایی انقلاب اکتبر" نام کتابی است از "الن وود" با ترجمه شیرین میرزا نژاد که در ان به سیر و کنکاش در زندگی شوستاکوویج می پردازد. شوستاکوویچ در روز ۲۵ سپتامبر ۱۹۰۶ در سن پترزبورگ به دنیا آمد و در ۹ اوت ۱۹۷۵ در مسکو درگذشت. بنابراین زندگی او انقلاب اکتبر، جنگ داخلی و دو جنگ جهانی را دربر می‌گیرد و همچنین دهشتهای استالینیسم که مسیر زندگی او را به کلی تغییر داد، همچنان که سرنوشت سرزمین اکتبر را تغییر داد و رویاها و آرزوهایی را که با انقلاب بلشویکی برانگیخته شده بود، زیر پا له کرد. انقلاب اکتبر فصل تازه ای از تاریخ را گشود و راه نوینی به بشریت استمار زده و استعمار شده نشان داد. چنین رویدادهای عظیمی، موسیقی ای در مقیاسی همانند را می طلبد که در سمفونیهای قدرتمند شوستاکویچ طنین درخوری یافت. هنرمندان نمی توانند از زندگی جدا بمانند، حتی اگر چنین بخواهند. شوستاکوویچ بی تردید چنین نمی خواست. در پس ظاهر بیرونی فردی خجالتی و گوشه گیر که از پشت عینکش پلک می زد، شخصیتی بسیار شجاع و منعطف قرار داشت؛ مردی که مصمم بود کاری کند تا به هر قیمتی که شده صدایش شنیده شود و در این راه خطرات بزرگی را به جان خرید. باوجود تمام تلاشها برای کوچک شمردن این آهنگساز بزرگ و تحریف باورها و اهداف واقعی اش به دلایل گوناگون، تاریخ اعتبار او را به عنوان یکی از بزرگ ترین آهنگسازان قرن بیستم ثابت خواهد کرد، به عنوان شخصیتی قهرمان و تراژیک که برای آیندگان تاثیرگذارترین دستاورد حقیقی تاریخ دورانی را که در آن زندگی، خلق و مبارزه می کرد، به جای گذاشت.
خبرهای کوتاه ادبی *نمایشگاه کتاب "تهران بدون سانسور" در هلند برگزار شد. در این نمایشگاه که پس از دو سال وقفه در پی شیوع کرونا برگزار می شد، نشرهای "دنا"، "باران"، "روناک"، "فروغ"، "آسو" و "عقل سرخ" شرکت داشتند. منصوره شجاعی، فعال حقوق زنان، برپایی نمایشگاه کتاب تهران بدون سانسور را نوعی بدیل سازی از نمایشگاه کتاب تهران توصیف کرد و آن را رویدادی مهم برای فارسی زبانان ساکن اروپا دانست. او همچنین کیفیت، محتوی، شکل ظاهری و نحوه عرضه کتاب را از مهم ترین عوامل جذب مخاطب عنوان کرد. این نمایشگاه که مورد استقبال فارسی زبانان هلند واقع شد، از سوم تا پنجم ماه ژوئن در سه شهر "لیدن"، "روتردام" و "اوترخت" برپا بود. *کتاب "فهم سوسیالیسم" نوشته "ریچارد د. ولف" با ترجمه فرهاد اکبرزاده از سوی "نشر نون" منتشر شد. این کتاب دارای شش فصل به ترتیب با این عناوین است: "یک تاریخچه مختصر: چگونه سوسیالیسم به اینجا و اکنون رسید"، "سوسیالیسم چیست؟"، "سرمایه‌داری و سوسیالیسم: مبارزات و گذارها"، "روسیه و چین: آزمونهای مهم در ساختن سوسیالیسم"، "دو پاکسازی ضد سوسیالیستی: فاشیسم و پادکمونیسم" و "آینده سوسیالیسم و تعاونیهای کارگری". همچنین کتاب "فهم سوسیالیسم" دارای دو پیوست به نامهای "گل سرخ به عنوان نماد سوسیالیسم" و "درباره دموکراسی در کار" نیز می باشد. *دو کتاب "یادداشتهای زندان" و "انفرادیه ها" از رضا خندان مهابادی منتشر شد. در این آثار رضا خندان مهابادی خواننده را با ماهیت سانسور و اختناق و زندان و سلول انفرادی آشنا می‌کند. متن او نه با فاصله از فضا، بلکه در خود همان فضا شکل گرفته و توصیف کننده روابط بین فردی و سیستمهای معنا شناختی در داخل سلول انفرادی است. *اسد رخساریان، شاعر و مترجم ایرانی ساکن سوئد، کتاب جدیدی به نام "سبکی خنده، سنگینی اندوه فراموشی" منتشر کرده است. ناشر این کتاب، انتشارات "ارزان" در شهر استکهلم است.
(منابع: رادیو زمانه، بی بی سی، مهر، جنگ خبر، دویچه وله، صفحه فیس بوک مهرداد خامنه ای)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۵۲، چهارشنبه اول تیر ۱۴۰۱– ۲۲ ژوئن ۲۰۲۲ |