|
سینما
«بلیتز»: علامت تعجب ضد فاشیستی فیلم «بلیتز» ساخته «استیو مک کویین» داستان ترور هوایی نازیها و بمباران لندن در جنگ دوم جهانی و با همان صراحت، داستانی از تنوع طبقه کارگر لندن و زندگی روزمره آن در مبارزه با فاشیسم و نژادپرستی نوع آلمانی در کشور خودی را روایت می کند. جورج غیر سفیدپوست فرار می کند، زیرا از یک طرف دلش برای مادرش تنگ شده است و از طرف دیگر نمی خواهد که آزار نژادپرستانه معمول کودکان دیگر در قطار را تحمل کند. او از قطار در حال حرکت بیرون می پرد، سوار قطار باری می شود؛ جایی که با پسران دیگری که آنها نیز فرار کرده اند، همراه می شود و برای چند روز در لندن که زیر رگبار بمبهای آلمانی ویران شده است، سرگردان می شود، در حالی که مادر مجردش، «ریتا» ناامیدانه به دنبال او می گردد. «بلیتز» فیلمی مبارزاتی و سیاسی درباره طبقه کارگر لندن است که روزهای سخت جنگ را عمدتاً از طریق خودسازماندهی و همبستگی پشت سر می گذارد، مانند پناهگاهی که ریتا شبها در آن به عنوان کمک کار می کند تا صبح روز بعد به کارخانه بازگردد و همراه با زنان دیگر، در ماشین تراشکاری و با دستگاه جوش علیه نازیها سلاح تولید کند. در دوران بسیج جهانی جناح راست، فیلم انگیزاننده استیو مک کویین، یک مشت گره شده مبارزه جویانه و ضد فاشیستی است.
فیلمی در باره قدرت، فساد و دروغ در نظم جدید پاپ فیلم «همایش کاردینالها» جستجوی پشت درهای بسته برای انتخاب پاپ جدید را در مرکز توجه قرار می دهد؛ یک فیلم هیجان انگیز و جذاب با پیچ و تابهای زیاد. در حالی که یک گروه جهانی از کاردینالها در واتیکان گردهم می آیند، چندین نامزد برای این سمت وجود دارد، از جمله کاردینال «بلینی استنلی توچی» که قاطعانه این نقش را نمی خواهد و استدلال می کند که «هیچ مرد عاقلی» این کار را نمی خواهد. فیلم با کلمات زیادی می گوید کسانی که قدرت را می خواهند، کسانی هستند که خطرناک هستند. کارگردان ادوارد برگر که در تریلر پیرامون جنگ جهانی اول «همه چیز آرام در جبهه غربی» به جنگ رفت، در اینجا نوع متفاوتی از نبرد را به نمایش می گذارد؛ نبردی که در آن به جای سلاح گرم از ایمان استفاده می شود، اما کمتر از آن بحث انگیز نیست. او جلسات پشت پرده و حاشیه های مخفی مانند خرده نمایشنامه ها و بحرانهای وجدان را به عنوان تئاتر روی صحنه می برد. داستان فیلم بر پایه رمان «رابرت هریس» قرار دارد که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد. آنچه ما در این فیلم می بینیم، یک جنگ قدرت داغ و قدیمی است که از طریق بحث بر سر شخصیت و ایمان آشکار می شود. یک پاپ چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟ چه تاکتیکهایی در تلاش برای پیروزی در انتخابات بازی منصفانه است؟ نقش کلیسا و پاپ در دنیای امروز چیست؟ در حالی که چارچوب در اینجا پاپ است، برگر از آن به عنوان یک نقطه پرش برای اظهار نظر در مورد سیاست جهانی، قدرت و شرایط انسانی استفاده می کند. جهان فقط دود سفید را می بیند و «همایش کاردینالها» به هر آنچه که در آتش آن می سوزد، می پردازد. در فیلم ادوارد برگر انتخاب پاپ امر مقدسی نیست. در عوض، یک کمپین سیاسی کوچک است که به صورت مخفیانه انجام می شود؛ جایی که شایعات جریان می یابد، برنامه ها انعطاف پذیر و وفاداریها زودگذر است. کاردینالها می گویند آنجا هستند تا به خدا خدمت کنند، اما همه ما می دانیم که در طول تاریخ خدا چقدر برای پیشبرد جدالها مفید بوده است. «همایش کاردینالها» ممکن است چیز جدیدی برای گفتن در مورد کلیسای کاتولیک نداشته باشد، اما به روشی که تریلرهای پرتنش و هوشمندانه با گروهی از بازیگران بزرگ می توانند باشند، زمانی سرگرم کننده و هذیانی فراهم می کند.
تنگنای معیشتی یک فیلمساز: می‌خواهم یکی از کلیه‌هایم را بفروشم وحید وکیلی فر، فیلمساز مستقل سینمای ایران، در صفحه اینستاگرامش پستی منتشر کرد و نوشت: «اینجانب وحید وکیلی فر فیلمساز مستقل، چهل و سه ساله، گروه خون B منفی، به دلیل وضعیت معیشتی تصمیم گرفته ام یکی از کلیه های خود را بفروشم. لطفا قیمت پیشنهادی خود را به آدرس ایمیل زیر ارسال کنید.» وحید وکیلی فر یکی از متفاوت ترین فیلمسازان مستقل سینمای ایران است که بیش از ۱۵ سال از ساخت اولین فیلم او می گذرد، او چهار فیلم سینمایی بلند در کارنامه دارد: «گِشِر»، «تابور»، «کی ۹» و «کرگدنها خاورمیانه را فتح کردند». در سایت «تیوال» در معرفی او آمده است: «وحید وکیلی فر یکی از قدرنادیده ترین فیلمسازان سینمای مستقل ایران است؛ فیلمسازی مطرود از مناسبات جریان غالب سینمای ایران. او چهار فیلم بلند سینمایی ساخته است که دو تای اول آن پیشتر به شکل محدود در سینمای هنر و تجربه اکران شده، هر چند هرگز به آنچه استحقاق اش را داشتند، لااقل از نظر اقبال عموم نرسیدند. دو فیلم آخر وکیلی فر هرگز اکران نشده است؛ فیلمسازی که اولین فیلم علمی-تخیلی تاریخ سینمای ایران را نیز به نام خود ثبت کرده است.»
موسیقی
پاتک فرهنگی The Cure گروه پاپ - پانک The Cure بلیطهای تنها کنسرت سال جاری خود را با شکستن یک روال جاری به فروش رساند. همه بلیطهای این کنسرت که در عرض چند ثانیه به فروش رسید، با قیمت اصلی و بدون مداخله آژانسهای واسطه عرضه شد. پافشاری محترمانه «رابرت اسمیت»، خواننده گروه، مبنی بر در دسترس قرار گرفتن بلیط برای همگان، این امر را ممکن کرد. ناگهان، پاندای پانک ۶۵ ساله همچون نقطه روشنی در برابر پولسازی به ظاهر غلبه ناپذیر از تمام جنبه های زندگی مدرن ظاهر شده است. به مدت ۱۴ سال، حزب محافظه کار انگلیس فرهنگ را به عنوان یک ارزش معنوی یا فکری برای شهروندان نمی دید، بلکه صرفا به عنوان چیزی که به اندازه کافی پول نمی ساخت و پول به همراه نداشت. جنگ فرهنگی که محافظه کاران به راه انداختند، برای جلوگیری از تجربه شهروندان از فرهنگ بود. بلیطهای مقرون به صرفه چیز خوبی نبود چون به افراد عادی اجازه می داد از فرهنگ بهره مند شوند و در به حداکثر رساندن پتانسیل درآمد، شکست وحشتناکی محسوب می شد. از نظر آنها این واقعیت که شما باید ۸۵۰ پوند برای کنسرت گروه Oasis بپردازید، یکی از جنبه هایی است که به ما نشان می دهد ما در یک جامعه آزاد زندگی می کنیم! در سال ۲۰۱۵، زمانی که از «ساجد جاوید»، وزیر فرهنگ محافظه کار وقت، خواسته شد تا به قیمتهای گزاف بلیط در بازار ثانویه بپردازد، او فقط پاسخ داد که افرادی که بلیطها را در بازار سیاه می فروشند، «کارآفرینان کلاسیک» هستند و مخالفان آنها «طبقات متوسط غُرغُرو و سوسیالیستهای شامپاین به دست هستند که علاقه ای به کمک به کارگر عادی برای زندگی شایسته ندارند.»
لغو کنسرت به دلیل عدم تفکیک جنسیتی محسن ابراهیم‌زاده، خواننده، با انتشار ویدیویی از لغو کنسرتش در دو شهر یاسوج و گچساران به دلیل عدم تفکیک جنسیتی خبر داد. او در این باره گفت: «با وجود اخذ مجوزهای قانونی لازم برای برگزاری کنسرت و حمایت وزارت ارشاد، یک سری ارگانهای غیرمسوول از برگزاری آن ممانعت کردند.» او افزود: «با کارشکنیها و فشارهایی که به مسوولان سالن برگزاری آوردند و بهانه تراشیهایی اعم از اینکه کنسرت باید با تفکیک جنسیتی برگزار شود یا نورهای سالن در طول اجرا روشن بماند، اجرا را لغو کردند.» در همین رابطه امین درخشان، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی کهگیلویه و بویراحمد مدعی شد لغو کنسرت در یاسوج تصمیم خواننده مزبور بوده و او به دلیل «نداشتن صرفه اقتصادی» کنسرت خود را لغو کرده است.
کشف قطعه والس ناشناخته ای از شوپن قطعه والس ناشناخته‌ای که گفته می‌شود توسط آهنگساز لهستانی، «فردریک شوپن»، نوشته شده است، نزدیک به ۲۰۰ سال پس از نگارش آن، در مخزن کتابخانه و موزه «مورگان» در محله منهتن نیویورک کشف شد. «رابینسون مک‌کلان»، مسوول مجموعه، در حال جستجو میان مجموعه ای از یادگاریهای فرهنگی در مخزن این کتابخانه بود که تکه کاغذ دست نوشته کوچک و لکه‌داری را یافت که در گوشه بالا سمت راست آن نامی دست نویس و آشنا به چشم می‌خورد: شوپن! مک‌کللان برای تایید اصالت این دست نوشته، به «جفری کالبرگ»، یکی از برجسته‌ترین محققان شوپن در دانشگاه پنسیلوانیا، مراجعه کرد. کالبرگ به نیویورک تایمز گفت: «از تعجب فَکَم افتاد. مطمئن بودم که این را قبلاً ندیده‌ام.» پس از بررسی دقیق کاغذ، جوهر، دست‌خط و سبک موسیقایی، به عنوان مثال، خط و طراحیهای روی دست‌نوشته که مشابه سبک شوپن بود، موزه مورگان تایید کرد که این قطعه، والس ناشناخته ای از آهنگساز مشهور لهستانی است. این دست‌نوشته نادر به سالهای ۱۸۳۰ تا ۱۸۳۵ برمی گردد، یعنی زمانی که شوپن در اوایل بیست سالگی بود. «لانگ لانگ»، پیانیست مشهور، که به تازگی این والس را برای نیویورک تایمز در سالن «استاینو»ی منهتن ضبط کرده است، این قطعه را «شوپن اصیل» توصیف کرده و اشاره کرده که آغاز ضربه ای آن زمستانهای سخت روستاهای لهستان را تداعی می‌کند.
جلوگیری از برگزاری کنسرت در قم به دلیل «ارتباط با سرویسهای جاسوسی» دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر قم با اعلام جلوگیری از برگزاری کنسرت زنده در یک مجموعه تفریحی در قم گفت: «برگزار کنندگان احتمالا با سرویسهای جاسوسی در ارتباط بودند.» محمد کرباسی نوشت که مجموعه ای تفریحی درصدد برگزاری کنسرت زنده در شهر مقدس قم و آن هم در آستانه ایام فاطمیه بوده است و افزود: «قطعا سرویسهای جاسوسی دشمن برنامه ریزی ویژه ای کرده اند برای ترویج فساد در شهری که به فرموده حضرت آقا، مرکز انقلاب و مادر انقلاب است، اما کور خوانده اند.» او ضمن درخواست از «نهادهای امنیتی» برای ورود علیه «برگزارکنندگان»، خبر داد: «الحمدلله با ورود به موقع عزیزان دادستانی، کنسرت لغو شد»
ادبیات
نویسنده بریتانیایی در اعتراض ترامپ به خیریه های آب و هوا حق امتیاز اهدا می کند «کاترین راندل»، نویسنده بریتانیایی، در پاسخ به انتخاب مجدد دونالد ترامپ، تمام حق امتیاز یکی از کتابهای خود را به خیریه های آب و هوا می دهد. نویسنده کتابهای پرفروش برای کودکان و بزرگسالان گفته است که ۱۰۰درصد از حق امتیاز نویسنده حاصل از فروش «خال طلایی»، کتاب خود در سال ۲۰۲۲ در مورد گونه های در معرض انقراض، را «برای همیشه» اهدا خواهد کرد. این کتاب روز سه شنبه در ایالات متحده با عنوان «گنجینه های ناپدید شده» منتشر شد. او گفت که تاکنون بیش از ده هزار پوند اهدا کرده است و امیدوار است که در نهایت بتواند بسیار بیشتر باشد. راندل گفت: «در مقایسه با موضوعات پیش رو، این اقدام بسیار کوچکی است. اما من می خواهم کتابم بخش کوچکی از مبارزه فوری پیش روی ما باشد.» او افزود: «انتخاب یک منکر تغییرات آب و هوایی برای ریاست جمهوری ایالات متحده برای همه ما یک فاجعه است. این در زمانی اتفاق می افتد که سیاره هرگز تا این اندازه به حفاظت فوری ما نیاز نداشته است. من فکر می کنم یک مبارزه سخت و تیره و تار پیش روی ما خواهد بود. اما اکنون زمان تسلیم شدن نیست.» این نویسنده قبلا نیمی از جایزه پنجاه هزار پوندی «بیلی گیفورد» برای کتاب خود به نام «فوق العاده بی نهایت، زندگینامه شاعر جان دان» را به خیریه حفاظت از محیط زیست و نیمی دیگر را به Sea Watch (دیده بان دریا) که جان مهاجران را در دریای مدیترانه نجات می دهد، اهدا کرده بود.
لغو ممنوعیت «آیات شیطانی» در هند دادگاهی در هند به تازگی ممنوعیت «آیات شیطانی» جنجالی‌ترین کتاب سلمان رشدی، نویسنده آمریکایی-بریتانیایی هندی‌تبار، را که از زمان انتشار آن در سال ۱۹۸۸ وجود داشت، لغو کرد. بر اساس حکمی که روز سه شنبه گذشته صادر شد دولت هند به دیوان عالی این کشور گفت که حکم ممنوعیت واردات کتاب آیات شیطانی «غیرقابل ردیابی» است و بنابراین نمی‌توان آن را به دادگاه ارائه کرد. در نتیجه، دیوان حکم داد که «هیچ گزینه دیگری نیست جز این که فرض کند چنین حکمی وجود ندارد.» تنها یک ماه پس از انتشار کتاب آیات شیطانی، «راجیو گاندی»، نخست‌وزیر وقت هند، فروش آن را در کشورش ممنوع کرد. در واقع هند اولین کشوری بود که کتاب آیات شیطانی را ممنوع کرد. این اقدام در آستانه انتخاباتی بود که او قصد داشت آرای اقلیت مسلمان هند را به حزب خود جلب کند. سلمان رشدی چند سال پیش در مورد تلقی موجود در میان برخی مسلمانان مبنی بر توهین آمیز بودن کتابش گفته بود: «نظر من این است که شما حقی ندارید که مورد توهین قرار نگیرید. اگر این حق را داشتیم، همه ما می‌توانستیم همه چیز را ممنوع کنیم. من وارد کتابفروشیها می‌شوم و چیزهای زیادی می‌بینم که باعث رنجش من می‌شود، اما به ذهنم نمی رسد که کتابفروشی را بسوزانم.»
برنده جایزه گنکور: شخصیت رمانم تجسم «دختر علوم تحقیقات» است مهم‌ترین جایزه ادبی فرانسه به «کمال داوود»، نویسنده الجزایری، اهدا شد که رمان «حوریها» را درباره وضعیت زنان در کشورش نوشته است. او پس از دریافت این جایزه، به مبارزات زنان ایرانی اشاره کرد و به خبرنگاران گفت که شخصیت اصلی رمانش تجسم همه زنان از جمله زن معترضی است که به تازگی در یکی از دانشگاههای ایران برهنه شد. کامل داوود که پیشتر نیز درباره مسائل ایران به ویژه اعتراضات «زن زندگی آزادی» بارها اظهارنظر کرده، پس از دریافت این جایزه به زن معترضی اشاره کرد که در ایران به نام «دختر علوم تحقیقات» معروف شده است. این نویسنده در جریان اعتراضات «زن زندگی آزادی» نیز در مطلبی با عنوان «حجاب، زن کُشی است»، نوشته بود: «حجاب می‌کُشد. مرگ مهسا امینی بار دیگر این گواه را یادآوری می‌کند.» فروش رمان حوریها در الجزایر ممنوع شده و او خود ۱۰ سال پیش همچون سلمان رشدی از سوی یک روحانی الجزایری تکفیر شد. او حالا این جایزه را موجب تقویت روحیه نویسندگانی می‌داند که در کشورهایی چون الجزایر با تهدید مواجه اند. جایزه گنکور که بیش از ۱۲۰ سال قدمت دارد و تقریباً به قدمت جایزه نوبل ادبیات است، معتبرترین جایزه دنیای فرانسوی زبان به شمار می‌رود.
بوکر ۲۰۲۴ خالق «اوربیتال» را برگزید نویسنده بریتانیایی، «سامانتا هاروی»، برای رمان کوتاهی با عنوان «اوربیتال» یا «مدار» به عنوان برنده جایزه بوکر ۲۰۲۴ معرفی شد تا جایزه ۵۰ هزار پوندی این رقابت را به نام خود کند. وی شامگاه سه شنبه ۲۲ آبان این جایزه را در مراسمی که در لندن برگزار شد، از دست «پل لینچ»، برنده سال پیش، دریافت کرد. جایزه بوکر مهم‌ترین جایزه جهان برای یک اثر داستانی انگلیسی زبان است. این جایزه به نویسندگانی از هر جای دنیا که به زبان انگلیسی بنویسند و اثرشان در بریتانیا یا ایرلند منتشر شده باشد، تعلق می‌گیرد. بیش از ۵۰ سال است که این جایزه اهدا می شود تا از استعدادهای در سطح جهانی تجلیل کند. «اوربیتال» که پنجمین رمان و ششمین کتاب هاروی است، در طول یک روز از زندگی ۶ فضانورد در ایستگاه فضایی بین‌المللی اتفاق می‌افتد. در طول این ۲۴ ساعت، آنها ۱۶ طلوع و ۱۶ غروب خورشید را روی سیاره آبی خاموش خود مشاهده می‌کنند، قاره ها را در گذشته مرور می‌کنند و در فصول گذشته می‌رانند و یخچالها و بیابانها، قله های کوهها و موجهای اقیانوسها را می‌بینند. «ادموند دی وال»، رییس داوران ۲۰۲۴، درباره این کتاب گفت: «همه و هیچکس موضوع کتاب است، زیرا ۶ فضانورد در ایستگاه فضایی بین‌المللی دور زمین می‌چرخند و گذرگاههای آب وهوا را در میان شکنندگی مرزها و مناطق زمانی مشاهده می‌کنند. هاروی با زبانی غزل‌واره و در عین حال تیز، دنیای ما را برای ما غریب و جدید می‌کند.» هاروی کار خود را به عنوان «تمرینی برای واکنش نشان دادن» به سیاره ما توصیف کرده و می خواهد این جایزه را «به همه کسانی که به نفع زمین صحبت می کنند و نه علیه زمین، به سود شأن زندگی، به سود کسانی که برای صلح صحبت می کنند» تقدیم کند.
(منابع: ان دی، رویداد۲۴، فرایتاگ، عصرایران، دیترویت نیوز، رادیوفردا، بهارنیوز، گاردین، یورونیوز، مهر)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۸۳، پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ - ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴
|