|
اسد طاهری حکم جنجالی دیوان بریتانیا درباره تعریف «زن» چند روز پس از آن که دیوان عالی بریتانیا حکم داد که «زن» به‌صورت قانونی به فردی اطلاق می شود که به طور زیستی مؤنث به دنیا آمده و در نتیجه زنان تراجنسیتی از این تعریف حقوقی مستثنا هستند؛ هزاران نفر از حامیان حقوق افراد ترنس روز شنبه نوزدهم آوریل (۳۰ فروردین) در مرکز لندن تجمع کردند. در پی افزایش نگرانیها درباره پیامدهای حکم دیوان عالی بریتانیا برای حقوق افراد تراجنسیتی (ترنس)، معترضان در میدان پارلمان لندن گرد هم آمدند. این گردهمایی با عنوان «تظاهرات اضطراری» برگزار شد و فعالان شعار «برابری برای ترنسها» و «حقوق ترنسها، همین حالا» سر می دادند و برخی نیز با در دست داشتن پرچمها و پلاکاردها پیامهای خود را اعلام کردند. گروههای مدافع حقوق افراد ترنس نگران آن هستند که رأی تاریخی دیوان عالی بریتانیا، به تضعیف حقوق آنها بینجامد؛ هرچند عالی ترین نهاد قضایی بریتانیا اعلام کرده افراد تراجنسیتی همچنان در برابر تبعیض تحت حمایت قانون هستند. به گفته رئیس کمیسیون برابری و حقوق بشر بریتانیا، این حکم به این معنا خواهد بود که زنان تراجنسیتی از دسترسی به سرویسهای بهداشتی زنان، بخشهای بیمارستانی مخصوص زنان و تیمهای ورزشی زنان محروم خواهند شد.
همرسان شدن تصاویر زنی با حجاب اختیاری در اصفهان در ویدیویی که در شبکه های اجتماعی همرسان شده است تصویر زنی میانسال دیده می شود که با پوشش اختیاری در بانک است اما کارمند بانک به دلیل پوشش وی از ارائه خدمات به او سرباز می زند. پلیس اصفهان می گوید که این ماجرا قدیمی است و زن از مشکل روحی رنج می برده است. گرچه این فیلم جدیداً در شبکه‌های اجتماعی ایران به میزان زیادی همرسان شده اما به گفته مقامات ایران ماجرای فیلم قدیمی بوده است. در این ویدیو شنیده می‌شود که کارمند بانک به زن می‌گوید که او باید «قوانین مملکت را رعایت کند» و زن در پاسخ می گوید «قوانین مملکت را مردم تعیین می‌کنند». در همین زمینه معاونت فرهنگی، اجتماعی نیروی انتظامی استان اصفهان در واکنش به انتشار این فیلم در فضای مجازی گفت: «فیلم حضور این زن در یکی از بانکهای شهر اصفهان مربوط به گذشته است.» نیروی انتظامی استان اصفهان اعلام کرد: «در همان زمان، مراحل قانونی و قضایی برای برخورد قضایی» با این فرد انجام شد.
صحنه های جالب دوچرخه سواری جوانان دختر دو دختر در مسابقات انتخابی تیم ملی دوچرخه سواری نوجوانان ایران، توجهات را جلب کردند. این دو دختر از شهرستان بشرویه استان خراسان جنوبی در مسابقات شرکت کردند. هر دو این رکابزنان حتی کفش و عینک مخصوص دوچرخه سواری هم نداشتند و با کتانی و عینک آفتابی در مسابقات رکاب زدند و در نهایت هفدهم و هجدهم شدند. ریحانه مقیمیان به همراه مادرش در این مسابقات شرکت کرد و مادرش برای روحیه دادن و تنها نگذاشتن دخترش، پشت سر او می دوید تا فرزندش بتواند مسابقه را تمام کند. آیناز ظفرمند دختر ۱۴ ساله نیز با دوچرخه قرضی و بدون داشتن مربی در مسابقات شرکت کرد. به گفته محسن رحمانی یکی از رکابزنان حرفه ای ایران، ظفرمند استعداد خوبی دارد و در این مسابقات خیلی خوب رکاب زد و باید به این رکابزن توجه و رسیدگی شود. مادر مقیمیان نیز بعد از مسابقه بیان کرد: در خراسان جنوبی رکابزنان دختر و پسر خودشان تمرین می‌کنند. الان این دو دختر حتی کفش دوچرخه‌سواری هم نداشتند و در مسابقه شرکت کردند. مقیمیان نیز گفت: ما در شرایطی تمرین می‌کنیم که اول تا آخر شهر ما شاید حدود هفت کیلومتر باشد و فقط امکانات می‌خواهیم.
نیروی انتظامی در مدارس برای تحمیل حجاب به دانش آموزان فرمانده کل انتظامی و وزیر آموزش و پرورش در جمهوری اسلامی تفاهم نامه ای امضا کردند که بر اساس آن پای پلیس به‌صورت رسمی به مدارس باز می‌شود. بر اساس این تفاهم‌نامه به نیروهای نظامی اختیاراتی در امر آموزش داده شده و آنها می‌توانند برای تحمیل حجاب به دانش آموزان در مدارس اقدام کنند. رسانه های ایران گزارش دادند که با تفاهم‌نامه مشترکی که میان احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور و علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش در دولت مسعود پزشکیان، به امضا رسید به پلیس به‌طور رسمی اجازه داده شده که در مدارس کشور حضور یابد. علی رضا کاظمی در مراسم انعقاد این تفاهم نامه خود را «با افتخار» سرباز احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور خواند و گفت با این تفاهم نامه با فراجا بیش از گذشته می توان روی امور فرهنگی مدارس کار کرد. کاظمی از «حجاب و عفاف» به عنوان یکی از آسیبهای فرهنگی امروز کشور که باید درباره آن کار فرهنگی انجام شود، نام برد و گفت: «در همه موضوعات از جمله حجاب باید کار فرهنگی و ریشه‌ای در زمینه معرفت‌افزایی انجام دهیم.» او اضافه کرد: «ریشه همه مسائل اقتصادی و اجتماعی و ... در کشور فرهنگی است به‌نحوی که باید فرهنگ اقتصاد و امنیت از کودکی و در دوره ابتدایی نهادینه و در متوسطه اول و دوم، کار را اجرایی کنیم.»
قتل دختر ۱۸ساله، وقتی پدر می کشد و قانون حمایت می کند پدری در اسلامشهر در استان تهران دختر ۱۸ ساله خود را با چاقو کشت. مقتول، که فاطمه سلطانی نام دارد در یک سالن زیبایی در این شهر کار می کرد. پدرش بعد از کشتن او در خیابان، خود را به پلیس معرفی کرد. آقای سلطانی در بازجوییهای اولیه گفته که با همسرش اختلاف شدید داشته و دخترش را به دلیل انتقامجویی و احساس شکست در زندگی خانوادگی به قتل رسانده است. ویدیویی که از لحظه کشته شدن فاطمه سلطانی در شبکه های اجتماعی منتشر شد، عابران حیرت زده ای را نشان می داد که ضربه های بی‌امان پدر بر پیکر نیمه جان دختر را تنها تماشا می‌کنند؛ همانند جامعه و قوانین که در برابر این خشونت سکوت کرده‌اند. پس از کشته شدن فاطمه، برخی رسانه ها نوشتند که بهانه پدر برای این جنایت، استقلال مالی دخترش بود، اما امیرمحمد، برادر فاطمه، در گفتگویی با روزنامه هفت صبح از راز این جنایت پرده برداشت و گفت که خواهرش از خیانت پدر به مادرشان باخبر شده بود و چون او مادر را در جریان گذاشته بود، هدف غضب پدر قرار گرفت. امیرمحمد وقتی به محل حادثه رسید که فاطمه را داخل آمبولانس گذاشته بودند و گلویش پاره و آغشته به خون بود. فاطمه به بیمارستان نرسید و به دهها دختری پیوست که در همین سالهای اخیر به دست پدران شان کشته شده اند.
حمایت نهاد رسمی مسلمانان قرقیزستان از ممنوعیت نقاب و برقع برای زنان قیزستان، کشوری با اکثریت مسلمان، اوایل سال جاری قانونی را به تصویب رساند که استفاده از نقاب (پوششی که بیشتر بدن و چهره زنان به جز چشم‌ها را می‌پوشاند) ممنوع می‌کند بر اساس این قانون، افرادی که با این نوع پوشش در انظار عمومی دیده شوند، مبلغی تا معادل حدود ۲۳۰ دلار آمریکا جریمه خواهند شد؛ مبلغی که بیش از نیمی از متوسط درآمد ماهانه در این کشور است. اداره روحانیت مسلمانان قرقیزستان در بیانیه‌ای در این خصوص اعلام کرد: «نقاب، پوششی بیگانه برای جامعه ماست. ممکن است افرادی که چهره خود را می‌پوشانند، مهاجمان بالقوه ای باشند که امنیت عمومی را تهدید می‌کنند. بنابراین ضروری است که چهره افراد قابل مشاهده باشد تا هویتشان مشخص شود.» صدر جباروف، رئیس‌جمهور قرقیزستان، که این قانون را در ماه ژانویه امضا کرد، نیز در گفت و گویی با تلویزیون این کشور گفت: «زنان در فرهنگ ما هرگز برقع یا نقاب نمی پوشیدند. این تصمیم، اقدامی مهم برای حفظ امنیت عمومی کشور است.» پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کشورهای مسلمان نشین آسیای مرکزی شاهد افزایش چشمگیر گرایش به تفکرات اسلام گرایانه بوده اند؛ جریانی که دولتهای سکولار این منطقه همواره تلاش کرده‌اند با آن مقابله کنند.
زنان خواننده به سمت اجراهای زیرزمینی و ترک ایران سوق داده می شوند نیاز نواب از هشت سالگی آموزش موسیقی را با فراگیری پیانو آغاز کرد. او در سن ده سالگی به هنرستان موسیقی تهران راه یافت و گروه داوران هنرستان، ساز ویلن را برای او انتخاب کردند. او دیپلم هنرستان موسیقی را با ساز تخصصی ویلن دریافت کرد. نیاز همچنین به آموزش سلفژ و پیانو برای کودکان مشغول است. او در گفت و گو با یک رسانه تاکید کرد که «محدودیتهای شرعی و قانونی زنان خواننده را به سمت اجراهای زیرزمینی و ترک ایران سوق می‌دهد.»
افغانستانِ طالبان؛ سرزمینی که زن بودن جرم است! حاکمیت مرد سالاری در افغانستان، ریشه ای عمیق در تاریخ این سرزمین دارد. این نظام با بنیادگرایی مذهبی گره خورده و در نتیجه، شدت ستم بر زنان به‌شکل چشم‌گیری افزایش یافته است. در چنین فضایی، برخی زنان و دختران نوجوان، راهی برای رهایی از خشونت نمی یابند و خودکشی را یگانه راه نجات می دانند. خانواده ها و جامعه، به جای حمایت، گاهی با سکوت و یا حتی تشویق به مرگ، به حذف آنان کمک می‌کنند. متأسفانه، گزارش‌ها و آمارهای متعدد از سراسر کشور نشان می‌دهند که زنان زیادی به قتل می رسند. این وضعیت در دوران حاکمیت طالبان شدت گرفته؛ زیرا این گروه نه تنها حامی حقوق زنان نیست، بلکه خود عامل مستقیم سرکوب آنان هستند. بسیاری از قتلها زیر نام «غیرت» و «مردانگی» توجیه می شوند. پیش از بازگشت طالبان به قدرت، با همکاری فعالان حقوق زن، خانه های امنی در برخی ولایات، به خصوص در کابل، زیر چتر وزارت «امور زنان» ایجاد شده بود. زنانی که جان شان در خطر بود، به این خانه ها پناه می آوردند، اما خشونت همچنان پابرجا بود. براساس گزارش سالانه «کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان» در سال ۱۳۹۷، حدود سه هزار نفر در سراسر کشور اقدام به خودکشی کرده‌اند. ریاست صحت هرات نیز در سال ۲۰۱۷ اعلام کرده بود که ۱۸۰۰ نفر اقدام به خودکشی نموده‌اند که ۱۴۰۰ تن از آنان زن بودند و ۳۵ مورد به مرگ انجامیده بود. در سال ۲۰۲۳، تحقیق مشترک «زن‌تایمز» و روزنامه گاردین در ولایت هرات نشان داد که آمار خودکشی به‌ویژه در میان زنان افزایش یافته است. فقر، بیکاری، و محرومیت زنان از آموزش و کار از دلایل اصلی این روند اعلام شده‌اند. تنها در این سال، ۱۲۳ مورد خودکشی در هرات ثبت شده که ۱۵ مورد منجر به مرگ زنان شده است.
افزایش آمار قتل و خشونت علیه زنان ایرانی در غیاب سپر قانونی همزمان با افزایش آمار قتل و خشونت علیه زنان ایرانی، احکامی که برای متهمان صادر می شود، قابلیت بازدارندگی ندارد. در حالی که توقف این روند، در کنار تصویب قوانین صریح، نیازمند حمایتهای ساختاری و اجرایی است. با این حال لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت» پس از ۱۵ سال سرگردانی در مجلس، توسط دولت بازپس گرفته شد. به گفته معاون رئیس‌جمهوری در امور زنان، این لایحه به دلیل تغییرات ماهوی و هویتی گسترده در مجلس، دیگر توان حمایت از زنان را ندارد. این در حالی است که قانون عفاف و حجاب که در راستای برخورد با زنانی است که حاضر به پوشش اجباری نیستند، ظرف دو سال گذشته چند بار در مجلس تصویب شده است. لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت» از اوایل دهه ۹۰ در دستور کار قرار گرفت. این لایحه ظرف ۱۵ سال مدام میان دولت‌ها، مجلس و قوه قضاییه دست به دست شده، اما به نظر می‌رسد هیچ‌یک از دوره‌های مجلس اراده‌ای برای تصویب این لایحه نداشته‌اند. همزمان با بازپس‌گیری این لایحه، ایران‌وایر خبر داده که پدر «دنیا حسینی» که بهمن ماه ۱۴۰۳ با ضربات چاقو او را به قتل رسانده بود، پس از ۳ ماه از زندان آزاد شده است. بازی با کلمات به جای تصویب لایحه حمایتی از زنان مهر ماه سال ۱۴۰۳ دولت لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت» را که ۱۴ سال بلاتکلیف مانده بود، به مجلس ارسال کرد. اولین اقدام کمیسیون اجتماعی مجلس دوازدهم، تغییر نام این لایحه به «لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان و خانواده» بود. مجلس با حذف کلمه «خشونت» و جای‌گذاری «خانواده»، اولین گام در تغییر لایحه را برداشت. این در حالی بود که مهم‌ترین کارکرد این قانون قرار بود حمایت از زنان در برابر خشونت باشد. زهرا بهروز آذر، معاون رئیس‌جمهوری در امور زنان و خانواده، نیز گفته که این تغییر شاید به
برگزاری دیدار تراکتور با حضور داوران زن «فدراسیون فوتبال در اقدامی بی سابقه تصمیم گرفت از ظرفیت داوران زن برای قضاوت در هفته پایانی بیست و چهارمین دوره لیگ برتر فوتبال ایران استفاده کند؛ تصمیمی که گامی مثبت در راستای ارتقاء جایگاه داوران زن در فوتبال کشور محسوب می‌شود. در همین راستا، برای نخستین بار، اتاق کمک داور ویدئویی (VAR) در دیدار حساس استقلال خوزستان و تراکتور تبریز در اختیار داوران زن قرار خواهد گرفت. مهناز ذکایی داور VAR و آتنا لشنی کمک او خواهد بود. همچنین بهاره سیفی در جریان بازی پرسپولیس و هوادار تهران همراه با رضا مهدوی در اتاق VAR حضور خواهد داشت. بدین ترتیب، فصل جاری لیگ برتر با یک اتفاق ویژه و امیدبخش به پایان می‌رسد؛ رویدادی که می‌تواند نقطه عطفی در مسیر حضور پررنگ‌تر زنان در سطوح مختلف فوتبال ایران باشد.»
نشستن زن روی موتور اشکال ندارد اما موتورسواری چرا یک مدرس و کارشناس مذهبی گفت: موتورسواری زنان را به دلیل «به دلیل قرار گرفتن در معرض دید نامحرمان» موجب فساد می شود. او پیشنهاد داد که در باغها و پارکها، فضایی خاصی برای زنان ساخته شود تا در آنجا موتورسواری یا دوچرخه سواری کنند. سایت حوزه علمیه افزود: «نفس عمل نشستن خانم بر زین موتور یا دوچرخه، فی‌نفسه اشکالی ندارد و مشابه نشستن بر صندلی است.» بیان این تفکیک عجیب بین "نشستن" و "راندن" سوژه طنز در فضای مجازی شده و همچنین بسیاری از کاربران اینگونه استدلال‌ها را نشانه‌ای از شکاف عمیق میان واقعیت‌های اجتماعی و نگاه رسمی به حضور زنان در فضاهای عمومی دانسته اند.
باز هم زنکشی در سایه ارتجاع و مردسالاری فاطمە برخورداری از معلمان آموزش و پرورش شهرستان سبزوار با سلاح سرد توسط همسرش در یکی از خیابانهای سبزوار به طرز فجیعی بە قتل رسید. روز چهارشنبە ١٢ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، فاطمه برخورداری، معلم اهل سبزوار از توابع استان خراسان رضوی در یکی از خیابانهای این شهر با ضربات متعدد قمە توسط همسر خود به قتل رسید. این معلم سبزواری هنگام پیاده‌شدن از خودرو به همراه یکی از دوستانش، از پشت سر توسط همسر خود با چند ضربه قمه مورد حمله قرار گرفتە و در پی شدت جراحات جان خود را از دست دادە است. قاتل کە همسر وی است نیز از کارکنان فرهنگی و شاغل در آموزش و پرورش است. فاطمە برخورداری پیش تر در نامه هایی رسمی به اداره آموزش و پرورش، نسبت به خشونت خانگی و تهدیدهای همسرش هشدار داده بود، اما هیچگونه اقدام مؤثری برای حمایت از وی صورت نگرفتە است. قابل ذکر است کە فاطمە برخورداری مادر سە فرزند است و بە صورت جداگانه از همسرش زندگی می‌کرد و اخیراً درخواست طلاق داده بود.
(منابع استفاده شده برای این مجموعه: یورونیوز، ایندیپندنت، شرق، بی‌بی‌سی، ایران اینترنشنال، تسنیم، دویچه وله، جنگ‌خبر، رادیو زمانه)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۹۰، پنجشنبه ۱ خرداد ۱۴۰۴ - ۲۲ می ۲۰۲۵
|