فراسوی خبر... یکشنبه ۱۶ آبان

رنجور از فشار، "نظام" از بدعهدی می نالد

منصور امان

به مُوازات افزایش نشانه هایی از حرکت آمریکا و مُتحدان اُروپایی اش بر تشدید فشار بر رژیم مُلاها به دلیل سیاست بُحران آفرین و ماجراجویانه آن در خاورمیانه، صدای شکایت کارگردانان و مُجریان سیاست مزبور از "بدعهدی آمریکا" و "اجرا نشدن برجام" نیز بُلندتر شده است.

روز چهارشنبه آیت الله علی خامنه ای، رهبر باند حاکم، "عملکرد آمریکا پس از برجام" را به باد انتقاد گرفت و مُدعی شد: "اکنون دیگر این من نیستم که می گویم آنها بدعهد هستند، بلکه مسوولان مُحترم کشور و حتی خود مُذاکره کنندگان سُخن از بدعهدی آمریکا می گویند."

سُخنان آقای خامنه ای به فاصله اندکی پس از سفر یک مقام بُلندپایه اتحادیه اُروپا به ایران برای مُذاکره در باره سوریه ایراد می شد. خانُم موگرینی، مسوول سیاست خارجی این اتحادیه گفت که با آقایان روحانی و ظریف در باره "توقُف فوری جنگ" و "پرهیز از مانع تراشی بر سر راهکار سیاسی" گُفتگو کرده است.   

همزمان، آمریکا خواهان توقُف پروازهای یک شرکت هواپیمایی وابسته به سپاه پاسداران (ماهان) به اُروپا شد. واشنگتن تاکید کرد که تحریمهای آن علیه این شرکت همچنان پابرجاست و در این باره با مُتحدان اُروپایی اش در حال مُذاکره می باشد. شرکت ماهان مُتهم به نقل و انتقال افراد، پول و سلاح به کانونهای بُحرانی در منطقه مانند سوریه و یمن است.

بر این بستر، روز آدینه، اعضای باند آقای خامنه ای، در مراسم حُکومتی "نماز جُمعه" به گونه یکپارچه و سراسری، تهاجُم آغاز شده از سوی وی علیه توافُق هسته ای را پی گرفتند. آقای ضرغامی، رییس پیشین رادیو و تلویزیون دولتی، در مراسم مزبور در تهران شکوه کرد که "برجام اصلا اجرا نشده" و سپس جای خود را به آیت الله مُوحدی کرمانی تا او نیز ادامه دهد: "برجام هیچ نتیجه ای نداشت. ولی این نتیجه را داشت که روشن شد آمریکا دُروغ می گوید و خُلف وعده داشته است."  

آنگونه که پیداست، باند حاکم با زیر سووال بردن توافُق هسته ای به فشارهای مُرتبط با سیاست منطقه ای خود پاسُخ می دهد. آقای خامنه ای و همدستان به این وسیله روشن می سازند که زیر ضرب بُردن رویکرد مُداخله گرایانه و بُحران زای آنان در کشورهای منطقه، توافُقات انجام شده پیرامون بُحران هسته ای را به خطر خواهد انداخت؛ یک تهدید توخالی که پیرامون مُفید بودن آن، در دستگاه قُدرت جمهوری اسلامی نیز اختلاف نظر شدیدی وجود دارد.

جناح میانه حُکومت که بازگشت خود به قُدرت و نقش آفرینی دوباره بر صحنه سیاسی جمهوری اسلامی را مدیون عقب نشینی باند رقیب از پروژه هسته ای است، منافعی در به گروگان گرفته شدن "برجام" ندارد و تلاش می کند در مسیر ژنو و وین، "عقبه استراتژیک نظام" را سامان دهد. در همین حال ایالات مُتحده در همان روز نماز جُمعه ها، با تمدید وضعیت فوق العاده در مورد جمهوری اسلامی، یک دلیل بیشتر برای اثبات بی تاثیر بودن معرکه "بدعهدی" در اختیار این جناح گذاشت.

گذشته از آنکه غرب چه راه حل کارآمد یا ناکارایی در دست داشته باشد، سیاست خارجی رژیم ولایت فقیه به مثابه محور استراتژیک اختلاف با آن و کانون تمرکُز سیاست جاری، بر سر جای خود باقی می ماند.

با این حال، کوشش باند حاکم برای مُنحرف ساختن موضوع اختلافات با طرفهای خارجی به میدان حاشیه ای نتایج برجام، دستکم در سیاست داخلی بدون تاثیر نبوده است. نیرویی که آقای خامنه ای در این جهت به کار می گیرد، به گونه نمایانی صف بندیهای شکل گرفته شده در درون حاکمیت گرد این موضوع را فشُرده تر کرده و دو ضلع شکافی که شیب برجام بین این اجزا ایجاد کرده را از یکدیگر دور تر ساخته است.   

بازگشت به صفحه نخست