فراسوی خبر... آدینه 26 تیر

توافُق هسته ای؛ فشار روحانی و جاخالی خامنه ای

منصور امان

هنوز جوهر امضای توافُق هسته ای خُشک نشده که شطرنج قُدرت در دستگاه حاکم بر سر نتایج سیاسی آن با شتاب آغاز گردیده است. در این راستا، روز چهارشنبه آقای روحانی به گونه بی ثمری دو بار برای وادار کردن "رهبر" به حمایت بی کم و کاست علنی از "توافق" خیز برداشت و هر بار با پاتک میانه بازانه آقای خامنه ای روبرو شد.

در اولین ساعات روز کاری، حُجت الاسلام روحانی و اعضای دولت به دیدار آقای خامنه ای رفتند تا با استفاده از فضای داخلی و بین المللی شکل گرفته پس از توافُق وین، وی را ناچار به ایستادن روشن در پس سندی کنند که با مُوافقت و مُجوز او به امضا رسیده است.

ولی فقیه نظام جز چند تعارُف بدون الزام و غیر تعهُد آور در باب "تشکُر از زحمات و مُجاهدات تیم هسته ای"، حرف دیگری برای گُفتن در باره "دستاورد بُزُرگ" و "گام تاریخی" نداشت. البته او دقت کرد که برای حفظ پروتُکُل، رییس و اعضای دولت را با موعظه طولانی در باره مالک اشتر دست بسر کند.

تاثیر آب سرد آقای خامنه ای اما دیری نپایید. نیاز مُبرم جناح میانه حُکومت به کشاندن "رهبر" از پُشت پرده به وسط میدان برای تضمین سر کشیده شدن قطعی "جام زهر" و نیز کسب امکان بهره مندی از آن، بسا داغ تر از ریاکاری صفر درجه ای "مقام مُعظم" بود.

تنها چند ساعت پس از این دیدار شفاهی بی نتیجه، آقای روحانی خود را ناگُزیر دید که به تلاش دیگری و این بار به گونه کتبی دست بزند. وی در نامه ای از آقای خامنه ای خواست که "برای دستیابی به مراحل بعدی این حرکت [توافُق]" و "وحدت و انسجام داخلی"، آستینها را بالا بزند.

اما آقای خامنه ای پاسُخ بهتری از آنچه که صُبح همین روز به رییس دولت داده بود، نداشت. اصرار و سماجت آقای روحانی برای چسباندن نان به تنور تا زمانی که داغ است، تغییر زیادی در منافع و مصلحتهای رهبر باند ولایت نمی توانست بدهد. او این بار از جایگاه ریاکارانه ناظری که به گونه مُستقیم با رویدادها تماس ندارد، تذکُر داد که "متن فراهم شده" نخُست "با دقت مُلاحظه" و سپس "در مسیر قانونی پیش بینی شده قرار گیرد".

دو شرط آقای خامنه ای در حقیقت دو بار تاکید پُر رنگ بر کنار قرار داشتن خود از "متن" است تا میدان مانور خویش برای فرار از مسوولیت ماجراجویی شکست خورده اتُمی و نیز کاهش آثار مرگبار آن را حفظ کند. او در حالی که چاره دیگری پذیرش پایان دوره "قطار بی تُرمُز و دنده" نمی بیند، همزمان گیج سرانه کوشش می کند با ترفند در میانه ایستادن و سود بردن از فُرصتهای دو سوی میدان، مُناسبات حاکم بر آن را پا برجا نگه دارد.

پاسُخ او به درخواست آقای روحانی پیرامون جلوگیری از خرابکاری زیردستانش در روند باقیمانده از توافُق هسته ای نیز به همین گونه دغلکارانه و به ظاهر بیطرفانه است. او سر خود را به جانب دیگر چرخانده و از "ملت عزیز" خواسته که "وحدت و متانت" خود را حفظ کند.

فشاری که آقای روحانی را به سوی کُنش غیر معمول در مُراوده با "رهبر" واداشته، در روزها و ماه های آینده به گونه پیوسته و سیستماتیک افزایش خواهد یافت و به مُوازات آن در اشکال گوناگون و با قُدرت بیشتری به بیت "رهبر" مُنتقل خواهد گردید. آقای خامنه ای از جایگاه میانه ای قصد مُدیریت شرایط را کرده که با سر کشیدن "جام زهر" در حقیقت دیگر وجود ندارد. تضاد بین دو دوران پیش و پس از آن محکوم به حل شدن است.  

بازگشت به صفحه نخست