فراسوی خبر... پنجشنبه ۴ دی

وقتی منابع تمام می‌شود؛ جدال بر سر آخرین دُلارهای نفتی

منصور امان

به مُوازات کوتاه شدن هرچه بیشتر دست حاکمان ج.ا از منابع نفتی، رقابت و جدال آنها بر سر منابع باقیمانده شدت می‌گیرد. افشای بازگردانده نشدن میلیاردها دلار ارز صادراتی، به جریان افتادن پرونده موسوم به «چای دبش» و سر آخر حمله شدید رییس قُوه قضاییه، آخوند اژه‌ای، به فرزین، رییس بانک مرکزی، التهاب و نگرانی زیر «خیمه نظام» را به نمایش گذاشته است.

میدان این درگیری، تجارت خارجی و تلاش باندهای رقیب برای به‌دست گرفتن کُنترُل آن است. اگرچه دستگاه حاکم سرسختانه از شفاف‌سازی فعالیتها در این حوزه و میزان حجم کالا و پولی که ردوبدل می شود سرمی‌پیچد، با این‌ حال حتی موارد پراکنده‌ای از فساد و غارت افشا شده در حوزه تجارت خارجی نیز می‌تواند به گونه تقریبی میزان ثروت کلانی که در این بخش ردوبدل می‌شود را آشکار کند.

آخوند اژه‌ای که در حمله به فرزین پرده‌دری کرده و موضوعهایی مانند کارتهای اجاره‌ای، حسابهای پولشویی و بالا کشیدن پول نفت توسط دلالان را به میان آورده، بی‌تردید خواب‌نما نشده. او از سر دلسوزی نیز برای مردُم کشوری ثروتمند که در فلاکت دست و پا می‌زنند، موضوع غارت منابع آنها را به میان نکشیده. آنچه که او را به سوت زدن واداشته، کوچک شدن سُفره ای است که تعداد نشستگان گرد آن از طول و عرض‌اش فراتر رفته است. اژه‌ای برای کنار زدن کسانی عبا به کمر بسته که فضای لفت و لیس او و باندی که به آن تعلق دارد را تنگ می کنند.

یکی از حوزه‌های مورد جدال اژه‌ای و همریشان، فُروش نفت و مواد پتروشیمی در بازار سیاه بین‌المللی است. او در این رابطه از «تراستیها» نام می‌برد؛ یک واژه اختراعی که دستگاه‌های ج.ا برای پرهیز از نام بردن از «امانت داران» یا افراد مورد اعتماد به کار می‌برند، یا به بیان بهتر اعضای حُکومت، وابستگان آنها، آقازاده‌ها و نورچشمیها!

اژه‌ای در حالی به «تراستیها» حمله‌ور شده است که یکی از بدنام‌ترین آنها، بابک زنجانی، طی یک روند رُسوا در دستگاه قضایی تحت امر او، از چوبه‌دار بی توقُف به پنت‌هاوس نقل مکان کرد تا دوباره شُغل دلالی برای اربابانش را از سر بگیرد. سرنوشت بیش از دو میلیارد دُلاری که این فرد «امین» اختلاس کرده بود، یکی دیگر از بندهای پرونده آخوند اژه‌ای‌ است.

سپاه پاسداران و قُوه قضاییه با دلالهای خود به جنگ دلالهای باند پایداری، راست سُنتی و تُجار مکتبی رفته‌اند. افشاگریها و تعرُض اژه‌ای این جدال را از زیر به سطح آورده و بازتاب بیرونی داده است.

جنگ منافع در رژیم ولایت فقیه دامنه گُسترده‌تری خواهد یافت، چرا که نفت و پتروشیمی تنها میدان جدال آنها بر سر ثروت و غارت نیست. بازار کالاهای وارداتی مصرفی یا واسطه‌ای و همچنین کسب و کار قاچاق معکوس، آوردگاه‌های دیگری است که باندهای حُکومتی را به رویارویی یکدیگر می‌فرستد. ناگُزیری این جدالها را از حذف رانت ارزی «خودیها» که «نظام» بر آن نام رقیق «ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی» گذاشته می‌توان دریافت؛ عاملی که آخوند اژه‌ای و رُقبا را از این هم بیشتر تشویق به خارج کردن یکدیگر از صحنه خواهد کرد.

 

 

بازگشت به صفحه نخست