|
مالکی زیر فشار همه جانبه
آناهیتا اردوان
عراق؛ رویارویی تکثرگرایی با اقتدار گرایی فزاینده نوری مالکی تشدید روند تهدید و سرکوب قیام مردم استانهای به پاخاسته، انفجار بمب، ترور افراد و شخصیتهای سیاسی، سانسور و حمله به رسانه های گروهی، نقض مستمر حقوق بشر و اجرای احکام وحشیانه اعدام، دستگیری، زندان و تحت شکنجه قرار دادن معترضان به بهانه مبارزه با تروریسم، به موازات گسترش فقر مفرط و بیکاری، جامعه عراق را در بحران ژرف و بغرنجی فرو برده که در گام نخست، ماحصل سیاستهای اقتدارجویانه و ضد مردمی دولت نوری مالکی است. آمار دستگیریها در عراق طی ماه اوت به 3528 نفر افزایش یافته که تقریبا 90درصد دستگیریها توسط شبه نظامیان و دیگر نیروهای سرکوبی نوری مالکی موسوم به "سوات" و "عصایب الحق" صورت گرفته است. در این دستگیریها، 71 نفر نیز به قتل رسیده اند. تلویزیون "التغییر" گزارش مفصلی پیرامون تهاجم ماه گذشته نظامیان مالکی به خانه های شهرستان "راوه" واقع در استان "الانبار" انتشار داد. بر پایه گزارش مزبور، اغلب خانه های ساکنان مورد یورش و بازرسی قرار گرفته است. همین رسانه در گزارش دیگری از همکاری مزدوران سپاه پاسداران با نیروهای ویژه مالکی در "اعظمیه" بغداد خبر می دهد که مردم را مورد تهاجم قرار داده اند، آنان را دستگیر و اموال شان را به غارت برده اند. افزون بر این، "تلویزیون بغداد" بر اساس گزارشی در ماه دسامبر، بر تشدید اقدامات سرکوبگرانه مالکی علیه مناطق سنی نشین تاکید ورزید و اضافه کرد که یک نیروی امنیتی، منطقه عرب "جبور" در شهرستان "مقدادیه" در استان "دیالی" را به محاصره خود درآورده است. به گفته شاهدان عینی، نیروهای امنیتی با بستنِ ورودیها و خروجیها مانع رفتن کارکنان و دانش آموزان به ادارات و مدارس شده اند. بر اساس گزارش دیگری، نیروهای مالکی مناطق بسیاری را در شمال "بابل" محاصره کرده و همزمان به بازرسی و دستگیری تعدادی از اهالی منطقه مبادرت ورزیده اند. نیروهای امنیتی با مشارکت نیروهای سوات و ارتش و پلیس، منطقه را با خاکریز بسته و بعد از آن دست به حمله و دستگیری گسترده در مناطق بخش "اسکندریه" در شمال بابل زده اند. ماه گذشته، دفتر حقوق بشر سازمان ملل، اعدام شنیع زندانیها توسط نوری مالکی را محکوم کرد. "روپرت کولویل"، سخنگوی حقوق بشر سازمان ملل متحد، دستگاه قضایی عراق را با ذکر این موضوع که در دو سال گذشته اعدامهای گسترده ای به دفعات انجام پذیرفته، زیر سووال برد. وی اضافه کرد که اعدامها نه تنها شنیع و غیر انسانی بوده، بلکه به احتمال بسیار قوی در مغایرت با قانون بین الملل است. خبرگزاری فرانسه نیز شمار جانباختگان سوقصدهای مذهبی از آغاز ژانویه تا به حال را بیش از 5800 نفر، اعلام داشت. سازمان شفافیت بین المللی، عراق را در ردیف فاسدترین دولتها، بین 177 کشور جهان معرفی کرد. به گزارش "نیکولای ملادنوف"، نماینده سازمان ملل در عراق، تنها طی چهار ماه گذشته 9 هزار تن از شهروندان عراقی کشته شده اند.
روند نقض آشکار حقوق بشر و تشدید سیاست سرکوب و حذف معترضان و مخالفان توسط نوری مالکی با نزدیک شدن انتخابات دوره سوم نخست وزیری رابطه ای مستقیم دارد. سفرهای وی به آمریکا و ایران، ملاقات با کارگزاران امپریالیسم و ارتجاع جهت جلب رضایت آنها، بر پایه منافع مشترک در منطقه برای قبضه قدرت سیاسی در انتخابات مزبور که در ماه آوریل برگزار می شود، صورت پذیرفت. تغییر بافت جمعیتی عراق از دیگر شیوه هایی ست که با هدف به حاشیه راندن سنیها به مثابه اصلی ترین مخالفان سیاست انحصار طلبی، چیره گشتن بر قیام آنان، کنترل و هژمونی بر منطقه از سوی نوری مالکی در دستور کار قرار گرفته است. بر اساس گزارش "الجزیره"، تنها در سال 2013، 20 هزار خانوار در دو استان دیالی و "نینوا"ی عراق به زور کوچ داده شده اند. تظاهرات ماه گذشته کشاورزان کربلا علیه مصادره زمینهای شان به بهانه ساختن فرودگاه، تشدید موج انفجارها و ترور، حمله به خانه های مردم و مصادره املاک و مستغلات آنان و... همگی نه تنها در راستای مهار اعتراضها، بلکه تحت پروژه عملیات پاکسازی قومی است. "لقاء مکی"، نویسنده و مفسر سیاسی در همین رابطه ابزار می دارد که انفجار خودروهای بمب گذاری شده به اعدام سیستماتیک بر اساس فرقه گرایی ارتقاء یافته است. وی ادامه می دهد که اعدام با دستان بسته و با شلیک به سر قربانیان بیانگر پاکسازی قومی است. (سایت سازمان مجاهدین خلق ایران، 9 آذر 1392) پاسخ چرایی کشتار، فقر، گرسنگی و بیکاری اکثریت مردم عراق (نخستین صادر کننده نفت در جهان) در اجرای پروژه های خانمانسوز ولی فقیه است. در گزارش افشاگرانهٴ دکستر فيلکينز، روزنامه نگار آمريکايی برنده جايزه پوليتزر در سال 2009 در روزنامه نيويورکر آمده است:«دولت مالکی هر روز معادل 200 هزار بشکهٴ نفت را کنار می گذارد و پول آن را (برابر با حدود 20 ميليون دلار قيمتهای کنونی) برای سليمانی می فرستد. نيروی قدس بدين وسيله خود را نسبت به فشار اقتصادی ناشی از تحريمهای غرب، مصون کرده است. اين يک برنامه تأمين مالی درون گرا و مخفی است. سليمانی برای عمليات خود، حتی به بودجه [رژیم] ايران نيازی ندارد». (همانجا، 23 مهر 1392) به بیان دیگر، مردم عراق با وحشت بی پایانی روبرویند که از سیاستهای ارتجاعی صدور انقلاب اسلامی و تنش آفرینی اُم القرای ولایت فقیه در تهران سرچشمه می گیرد.
اعتراضات و تحصنهای مردمی باوجود سرکوب وحشیانه و تهدید و توطیه های همه جانبه، گذشت یک سال استواری و پایداری و استمرار پیکار تا تحقق آزادی زندانیان سیاسی، خاتمه فعالیت شبه نظامیان و توقف حملات فرقه گرایانه دولت مالکی از روندهای اصلی در شرایط کنونی جامعه عراق است. صحنه سیاسی عراق با تداوم نبرد علیه نوری مالکی و دخالتهای رژیم ایران، به همراه ژرفش رویارویی میان احزاب، به خصوص افشاگریهای همه جانبه جنبش "وفاق ملی" به رهبری "ایاد علاوی" علیه سیاستهای هژمونی طلبانه نوری مالکی و "حزب الدعوه"، به تقابل میان تکثرگرایی و تفکیک قوا از یکسو و اقتدارگرایی و سلطانیزم از دیگر سو بدل گشته است. شدت گیری این ستیز با فرا رسیدن دوره سوم انتخابات مجلس و به دنبال آن تعیین نخست وزیر و افزایش تلاش توطیه گرانه نوری مالکی جهت تثبیت و حفظ قدرت سیاسی، دور از انتظار نیست. رویکرد تازه رژیم در سیاست خارجی و مذاکره با آمریکا و کشورهای غربی جهت رفع تحریمهای کمرشکن و حل و فصل بحران هسته ای قادر است به مهار سیاستهای تنش و بحران آفرینی آن در منطقه بینجامد. روشن است که رژیم برای پیشبرد هدف دیرینه "صدور انقلاب اسلامی و تشکیل خاورمیانه اسلامی" به سلاح اتمی به مثابه سلاح ایدیولوژیک و استراتژیک نیاز مبرم و حیاتی دارد. از این حیث، پذیرش توقف غنی سازی اورانیوم مانعی جدی در راستای تحقق اهداف مزبور و تضعیف نیروهای ارتجاعی وابسته به رژیم، از جمله نوری مالکی به شمار می آید. اما، تحقق این مهم نمی تواند تنها به میز مذاکره ارتجاع و امپریالیسم واگذار شود، بلکه نیاز به ابزاری دارد تا نتیجه مذاکرات نه به نفع مطامع سیاسی- اقتصادی یکی از دو طرف معادله، بلکه به سود منافع مردم محروم منطقه که قربانی سیاستهای تمامیت خواهی رژیم و نیروهای وابسته به آن هستند، رقم بخورد. جلوگیری از سیاستهای ماجراجویانه رژیم و کمرنگ شدن نقش تنش آفرین آن در منطقه بدون فشار توده ای نمی تواند به اندازه کافی و باید، صورت پذیرد. ایجاد جبهه ای وسیع متشکل از نیروهای ملی، سکولار و چپ عراقی، در راس آن حزب العراقیه به رهبری ایاد اعلاوی و تکیه هوشیارانه به اعتراضها علیه مالکی و رژیم، اثرگذاری، هدایت و سازماندهی جنبش اعتراضی تا ارتقاء آن به حد جنبش سراسری، نقش بسزایی در تغییر توازن نیرو به نفع منافع ملی و مردمی عراق در مذاکرات، روابط و مناسبات رژیم با امپریالیسم دارد. تجلی احقاق حقوق دموکراتیک شهروندان سنی عراق و احترام و رعایت حق مشارکت آنان در قدرت سیاسی جهت تسریع گذار از ساختار قدرتی خودکامه به کثرت گرا و دموکراتیک، به چگونگی تاثیرگذاری نیروهای مترقی عراقی بر روند مذاکرات بازسازی مناسبات رژیم با دولتهای غربی و جلب اعتماد ایشان دارد که از طریق تقویت نقش توده ها، ایجاد ارگانها و نهادهای توده ای امکان پذیر است. |