زنان در مسیر رهایی

اسد طاهری

 

شانس کمتر کتابهای زنانه برای دریافت جوایز بزرگ ادبی

خبرگزاری مهر، 13 خرداد - بررسیها و مطالعات "نیکولا گریفیث"، نویسنده و منتقد ادبی، از ۱۵ دوره از شش جایزه ادبی معتبر در جهان نشان می ‌دهد که رمانهایی شانس موفقیت در بزرگترین جوایز ادبی را دارند که روایتی مردانه داشته باشند.

گریفیث، نویسنده انگلیسی - آمریکایی در این تحقیق برندگان جایزه ‌های ادبی همچون "پولیتزر"، "من بوکر"، "جایزه ملی کتاب آمریکا"، "جایزه منتقدان"، "مدال‌ هوگو" و "مدال نیوبری" را در ۱۵ سال گذشته مورد مطالعه و بررسی قرار داده است. او جنسیت برندگان این جوایز و شخصیتهای اصلی و محور رمان آنها را مورد بررسی قرار داده و برای مثال در مورد جایزه پولیتزر به این نتیجه رسیده که تعداد زنان برنده این جایزه در ۱۵ دوره صفر بوده و آثار برگزیده پولیتزر کاملا از نقطه ‌نظر و دیدگاه زنانه و دخترانه تهی بوده است.

گریفیث درباره برندگان جایزه من بوکر نیز می‌ گوید: "در فاصله سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴ از میان ۱۵ رمان برگزیده توسط هیات داوران من بوکر، 9 اثر توسط نویسندگان مرد و درباره مردان یا پسران به رشته تحریر در آمده و از میان ۶ رمانی که توسط زنان نوشته شده و موفق به کسب جایزه شدند، ۳ اثر درباره زنان، ۲ اثر درباره مردان و یک اثر درباره زنان و مردان بوده است.

تحقیقات این نویسنده درباره جایزه ملی کتاب آمریکا در مدت زمانی مشابه نشان می‌ دهد، ۸ اثر برگزیده این جایزه توسط نویسندگان مرد و درباره مردان، ۲ اثر به قلم نویسندگان زن درباره مردان، یک اثر توسط نویسنده مرد درباره زنان و مردان، ۳ اثر توسط نویسنده زن درباره زنان و مردان، ۲ اثر به قلم نویسنده زن و با محوریت داستانی زنانه به رشته تحریر در آمده است.

گریفیث که در سیاتل زندگی می ‌کند، بر این باور است که ماندن در این وضعیت و نتیجه به دست آمده مایوس کننده است و باید تدبیری برای این وضعیت اندیشید. او برای تحقیق و پژوهش بیشتر در این زمینه و تجزیه و تحلیل توازن جنسیتی در حوزه ادبی، از دیگر نویسندگان و پژوهشگران دعوت به همکاری کرد.

 

اخراج 47 هزار کارمند زن بعد از زایمان

اقتصاد نیوز، 18 خرداد - مصوبه کاهش ساعت کاری زنان و افزایش مرخصی زایمان زنان شاغل از 6 به 9 ماه مصوبه ای بود که در دولت قبل اجرایی شد. اگرچه این مصوبات لازم ‌الاجرا نبود و فقط دستگاهها مجاز بودند مرخصی زایمان زنان را افزایش دهند، اما اکنون آمارهای اعلامی می‌ گوید حدود یک سوم زنان شاغل در بخش خصوصی که به مرخصی زایمان 9 ماهه رفته‌ اند، نتوانسته ‌اند به کار خود بازگردند.

این به آن معناست که در شرایطی که سهم زنان به خودی خود از کیک اقتصاد روز به روز کم و کم تر می شود، این مصوبات هم به کاهش بیشتر این سهم دامن می ‌زند. شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان رییس جمهور، در این مورد گفته است: "ما در مورد زنان با قوانین و مقررات مصوبی مواجه شدیم که همه جانبه ‌نبود."

به گفته مولاوردی لازم بوده هم تسهیلات و امکاناتی برای زنان شاغل در نظر ‌گرفته می‌ شد، هم مشوقهای لازم برای کارفرما، اما در عمل این مصوبات به صورت یک طرفه رقم خورده بود. اما مشکل دیگری هم در این میان وجود دارد و آن این است که دولت توان مالی وضع این مشوقها را ندارد. اما سوالی که مطرح می ‌شود این است که اگر دولت جدید می‌ دانست مصوبه دولت قبل مبنی بر افزایش مرخصی زایمان، منجر به بیکاری زنان می ‌شود و مصوبه ‌ای ضد اشتغال است، چرا مانع اجرای آن نشده است؟

 

حکایت زنی که در 102 سالگی مدرک پزشکی گرفت

رادیو زمانه، 20 خرداد - دو بار مجبور به مهاجرت شد. یک بار به دلیل تبار یهودی و بار دیگر به خاطر پیگرد چپها در دوران مک ‌کارتیسم. فاشیستهای هیتلری او را به دلیل آن که مادرش یهودی بود، از شرکت در جلسه دفاع دوره دکترا محروم کرده بودند. اما سرانجام توانست بعد از 77 سال مدرکش را بگیرد.

وقتی "اینگه‌بورگ" در 102 سالگی دکترای پزشکی خود را دریافت کرد، چهره ‌اش زیر برق فلاش دوربینها، مثل زنی در میانه بیست‌ سالگی می‌ درخشید. در چنین سن و سالی بود که "اینگه‌بورگ سیلم" در سال 1938 میلادی، پایان ‌نامه ‌اش را در زمینه بیماری دیفتری ارایه داد.

حالا او پزشک کودکان و پرفسور علم پزشکی است. رژیم فاشیستی هیتلر به دلیل یهودی بودن مادرش او را از دریافت مدرک پزشکی محروم کرده بود. 77 سال گذشت تا کلینیک تخصصی دانشگاه هامبورگ - اپندورف (UKE) در مراسمی رسمی در ظهر 9 ژوئن 2015 مدرک پزشکی را به او اعطا کند. در حین مراسم اعطای دکترا در تالار دانشگاه هامبورگ جای خالی برای نشستن وجود نداشت.

خانم سیلم در سال 1938 به آمریکا مهاجرت کرد. ابتدا کسی توجهی سرگذشتش نداشت و به دلیل نداشتن مدرک پزشکی امکان طبابت نیافت. چهار سال بعد اما توانست با گرفتن بورسیه، مدرک خود را با رتبه شاگرد اولی کسب کند.

او در سال 1944 با همسرش "ساموئل راپوپورت" (1912 - 2004)، پزشک و متخصص بیوشیمی آشنا شد. هر دوی آنها با حزب کمونیست آمریکا همکاری می ‌کردند. همسرش بعد از جنگ جهانی دوم از هری ترومن، رییس جمهور آمریکا مدالی به دلیل تحقیقات در زمینه کنسرو کردن خون دریافت کرد. با این وجود، آنها در اوایل دهه 1950 میلادی و در دوران مک‌ کارتیسم، به ‌دلیل فعالیتهای کمونیستی تحت خطر پیگرد و بازجویی بودند. راپوپورت طی کنفرانسی در سوییس، از این خطر مطلع شد و به همین دلیل به آمریکا بازنگشت.

این زوج در سال 1952 به برلین شرقی رفته و در بیمارستان "شاریته" مشغول به کار شدند. در سال 1968 خانم سیلم به مقام استادی رسید و بخش درمان بیماریهای نوزادان را بنیان‌ گذاری کرد. او در سال 1984 موفق به دریافت جایزه ملی جمهوری دمکراتیک آلمان شد.

 

موج تصاحب کرسیهای دانشگاهی زنان به دکترا رسید

شرق، 22 خرداد - زنان در بستر فرهنگی کشور با وجود محدودیتها، در ابتدا در دوره کارشناسی، اواخر دهه 80 در دوره کارشناسی ‌ارشد و اکنون در دوره دکترا توانسته ‌اند سهم خود را افزایش دهند. اما وضعیت اشتغال خیلی بر وفق مراد زنان نیست. آنها با وجود اینکه سهم بالای شرکت ‌کنندگان کنکور و فارغ ‌التحصیلان دانشگاهی را تشکیل می‌ دهند، اما همچنان با معضل بیکاری مواجه هستند.

زنان در سال 1394، 43 درصد از داوطلبان کنکور دکترا را به خود اختصاص دادند؛ اتفاق مهمی که نشان می‌ دهد موج ابتدایی افزایش حضور زنان در دانشگاه در دهه 80 و در مقطع کارشناسی، حالا به تحصیلات تکمیلی، یعنی مقطع کارشناسی ‌ارشد و دکترا رسیده است.

هم ‌اکنون از میان کل اعضای هیات علمی دانشگاههای کشور، تنها 20 درصد سهم زنان است. از سوی دیگر، حدود 20 درصد "هیاتهای علمی تمام ‌وقت" دانشگاههای دولتی را زنان تشکیل می دهند و در کلِ هیاتهای علمی نیز 23 درصد هستند. در مجموع دولتی و غیردولتی، حدود 24درصد هستند.

در سالهای اخیر، نه‌ تنها اقدامی برای افزایش میزان حضور زنان در هیات علمی دانشگاهها صورت نگرفته، بلکه اقداماتی همچون، تفکیک جنسیتی در دانشگاه و محدودیتها برای پذیرش دختران در دانشگاه‌، می‌ تواند سهم آنان را در هیاتهای علمی کاهش دهد.

 

۱۰۰ دختر دانش آموز در افغانستان با گاز سمی مسموم شدند

بی بی سی، 23 خرداد - منابع محلی در ولایتهای هرات و بدخشان افغانستان از مسمومیت ۱۰۰ دانش ‌آموز دختر خبر داده ‌اند.

"محمدرفیق شیرزی"، مسوول مطبوعاتی بیمارستان هرات، گفت که ۵۰ تن از این دختران در ولایت هرات مسموم شده اند. وی افزود که دختران مسموم شده شاگردان مکتب استقلال در منطقه "باغ دشت" در حومه شهر هرات هستند.

آقای شیرزی افزود علت مسمومیت این دختران استشمام نوعی گاز است، اما هنوز نوع گاز مشخص نشده است. هنوز جزییات بیشتری در باره این مسمومیت گروهی در دست نیست.

در همین حال، مسوولان آموزش و پرورش در ولایت شمال شرقی بدخشان هم از ابتلای ۵۰ دختر دیگر به یک بیماری ناشناخته خبر داده اند.

"دوست محمد حقجو"، رییس "موسسه تربیت معلم ولسوالی "شکی" گفت که ۱۸ تن از این دختران در حالت کما بسر می برند. او افزود که در این منطقه دور افتاده امکانات درمانی بسیار کم است و شمار مبتلایان در حال افزایش است. منابع محلی می گویند که دکترها هنوز نتوانسته اند علت این بیماری را تشخیص دهند.

هرات در گذشته هم شاهد مسمومیت گروهی شاگردان یک مکتب در حومه شرقی این شهر بوده است.

به تازگی مقامهای محلی از سه مورد مسمومیت گروهی مشابه در ولسوالی پنجاب ولایت بامیان در مرکز افغانستان خبر دادند. در این سه مورد دهها دانش آموز دختر در سه مکتب در سه منطقه مسموم شدند و علت آن نه از سوی منابع بیمارستانی و نه منابع امنیتی به صورت واضحی اعلام نشد.

در سالهای گذشته در سایر ولایتهای افغانستان هم موارد زیادی از چنین مسمومیت دسته جمعی و ناگهانی دختران گزارش شده بود.

 

ابراز نگرانی از "زنانه شدن فقر" در ایران

دویچه وله، 23 خرداد - شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس جمهور ایران در امور زنان و خانواده، می ‌گوید که بیش از 80 درصد زنان سرپرست خانواده بیکار هستند. او همچنین تصریح می ‌کند که بیش از 70 درصد از این زنان نیز بی‌ سواد هستند.

او با اشاره به اینکه در شرایط حاضر مهم ‌تر از باسواد شدن این زنان، آموزش مهارت به آنان است، تصریح کرد که 82 درصد از زنان سرپرست خانواده بیکار هستند. به گفته مولاوردی باید برگزاری دوره ‌های آموزش مهارتی و اشتغال زنان سرپرست خانوار در اولویت قرار بگیرد.

از سوی دیگر پرویز فتاح، رییس "کمیته امداد امام خمینی"، می‌ گوید که 60 درصد از خانواده‌ های تحت حمایت این نهاد را زنان سرپرست خانواده تشکیل می‌ دهند. او نسبت به آنچه که "زنانه شدن فقر در ایران" خواند هشدار داد و خواستار تصویب قوانین حمایتی در این ‌باره شد.

پیش از این مریم مجتهدزاده، رییس "مرکز امور زنان و خانواده" نهاد ریاست جمهوری گفته بود: "زنان سرپرست خانوار در ادارات در اولویت استخدام قرار خواهند گرفت."

بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در میان زنان جویای کار از 6/ 32 درصد در سال 1384 به 4/43 درصد در بهار سال 1393 رسیده است. این گزارش تصریح می‌ کند که پاییز سال 1392 پایین ‌ترین حد مشارکت اقتصادی زنان بوده است. شاخص مشارکت اقتصادی در این زمان در میان مردان 62 درصد و در میان زنان در حدود 11 درصد عنوان شده است.

 

زنان را باز هم به ورزشگاه راه ندادند

سحام نیوز، 27 خرداد - ورود زنان به ورزشگاه ۱۲ هزار نفری آزادی برای تماشای مسابقه والیبال بین تیمهای ایران و آمریکا ممنوع اعلام شد. ورود زنان در شرایطی به ورزشگاه ممنوع شده که پیش‌ تر اعلام شده بود برای تعداد محدودی از زنان مجوز ورود صادر شده است.

شهیندخت مولاوردی، معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده، روز 11 خرداد در گفتگو با "روزنامه شرق" خبر از امضا مجوز ورود زنان به سالنهای والیبال را داده بود. این خبر در برنامه "اخبار 22" شبکه سوم صدا و سیما نیز در همان روز به نقل از خانم مولاوردی پخش شد و بسیاری گمان می کردند که قطعا پس از پخش از صدا و سیما این اجازه به صورت رسمی به زودی داده خواهد شد.

با این حال مقامهای دولت حسن روحانی همانطور که پیش ‌بینی می‌ شد در پی فشار محافظه‌ کاران تندرو و هشدار‌های حزب ‌الله در نهایت ورود زنان به ورزشگاهها را ممنوع کردند. جریانهای حزب ‌الله از یک ‌ماه پیش هشدار‌های صریحی درباره این اقدام "غیرشرعی" دولت روحانی داده و اعلام کرده بودند در مقابل ورزشگاه آزادی "خون به پا خواهند کرد". اعضای این گروه روز چهارشنبه ۲۷ خرداد نیز مقابل وزارت ورزش تجمع کرده و علیه مسوولان این وزارتخانه شعار دادند.

تیم ‌ملی والیبال ایران از ساعت ۲۱ روزهای ۲۹ و ۳۱ خرداد (جمعه و یکشنبه) میزبان تیم ‌ملی والیبال آمریکا خواهد بود.

 

۴۳ هزار زن در جهان توسط اعضای خانواده‌ شان به قتل رسیدند

خانه امن، 28 خرداد - در سال ۲۰۱۲ حداقل ۴۳ هزار زن در جهان توسط همسران، شرکای جنسی و یا یکی از اعضای خانواده‌ شان به قتل رسیدند. این آمار را اداره مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل ‌متحد، ماه گذشته اعلام کرده است؛ گزارشی که تاکید دارد کشتار شمار زیادی از زنان و دختران در سراسر جهان همچنان ادامه دارد.

بنا به گزارش اداره مبارزه با جرایم و مواد ‌مخدر سازمان ملل ‌متحد، ارتکاب اشکال مختلف خشونت علیه زنان و دختران در جهان کنونی، باید باعث شرمساری تمامی جوامع ‌بشری باشد که با وجود پیشرفت در عرصه‌ های مختلف هنوز نتوانسته‌ اند این معضل غیرانسانی را ریشه ‌کن کنند. مدیر اجرایی اداره مبارزه با جرایم و مواد ‌مخدر سازمان ملل‌ متحد، مصرانه از دولتها و تمامی بازیگران کنونی در عرصه جوامع از جمله سازمانهای بین ‌المللی و نهادهای جامعه مدنی درخواست کرده برای ریشه ‌کن کردن این معضل تلاش کنند.

 

تجاوز گروهی به دختر ۱۱ ساله

رادیوزمانه ، 29 خرداد – "روزنامه قانون"، سه شنبه ۲۶ خرداد گزارشی منتشر کرده و در آن از تجاوز به یک دختر ۱۱ ساله خبر داده است. بر اساس روایت این روزنامه، زمان و مکان این تجاوز مشخص است و تصویر مستند تهیه شده، جزییات تجاوز به این دختر ۱۱ ساله را از سوی شش مرد نشان می ‌دهد.

یک شاهد به روزنامه قانون گفته که وقتی شبانه با جمعی دیگر در تهران پرسه می‌ زده، به پل یکی از بزرگراههای شهر رسیده و دیده که شش مرد به این دختر تجاوز جنسی کردند. او گفته این شش مرد به مواد مخدر معتاد بودند و از حالت عادی خارج شده بودند. دو شاهد دیگر هم آنجا بوده ‌اند که با دیدن این تصویر حال ‌شان بد شده است.

روزنامه قانون همچنین درباره دختربچه دیگری نوشته که در طول یک روز چهار بار شکنجه جسمی شده است و او را در یکی از خیابانهای قیطریه پیدا کرده ‌اند. بنا بر این روایت، این دختربچه تنها شش یا هفت سال داشته است و شاهد از او عکسهایی هم گرفته است.

رسول خضری، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، تجاوز گروهی به یک کودک را بحث بسیار مهمی خوانده و گفته: "در حالی که در کشورهایی مثل هندوستان ـ که از این اتفاقات در آن زیاد روی می دهد و حتی بسیاری از مردم آن نیز مسلمان نیستند ـ با حساسیت بسیار در برابر آن واکنشهای تندی از خود نشان می ‌دهند، تجمعات برگزار می‌ کنند، در سطح رسانه به آن پرداخته و همه فضای مجازی روی آن متمرکز می شوند، متاسفانه در ایران این مسایل نادیده گرفته می ‌شود. مردم عادی که نمی توانند هر کاری را خودشان انجام دهند، اما برای من هم مهم است که چطور در جامعه این اتفاق افتاده ولی کسی به آن نپرداخته است و واکنشی در این خصوص وجود ندارد؟"

 

 

منبع: نبردخلق شماره 360 اول تیر 1394

بازگشت به نبردخلق

بازگشت به صفحه اول