رویدادهای هنری ماه (فروردین۹۶)

فتح الله کیاییها

 

سخن ماه:

از کرامات شیخ الشیوخ ام القرا همین بس که در ایام تعطیلات نوروزی موزه ها بسته می شوند و این در حالی است که در دیگر نقاط جهان با شور و هیجان فوق العاده، به خصوص در ایام تعطیل، به فکر کشاندن مردم به موزه ها و نمایشگاهها و سالنهای هنری و کتابخانه هستند. حال موزه چه خصومتی می تواند با ولی فقیه داشته باشد، خود سوالی دیگری است. اما وحشت ولی فقیه از هر استفاده فرهنگی سکولار از ایام فراغت، دم خروسی است که با هیچ ترفندی پنهان شدنی نیست.

بر اساس خبری از "تبیان"، مدیرکل موزه های کشور گفت: "کاخ اصلی نیاوران، کاخ احمدشاهی مجموعه نیاوران، موزه پژوهشی مردم شناسی، موزه هنرهای زیبای سعدآباد، موزه مردم شناسی کاخ گلستان و موزه هنرهای ملی در تهران و موزه رشت، در ایام نوروز تعطیل خواهد بود."

وی علت عمده تعطیلیها را "تعمیرات و بازسازی" بیان کرد و گفت: " امکان دارد موزه های دیگری هم در حال حاضر تعطیل باشد، اما هنوز مسوولان این موزه ها اطلاعی در این باره به ما نداده اند."

از موزه که بگذریم بهتر است که همچنان و در حال و هوای نمایشگاه باشیم. پس با هم سری می کشیم به نمایشگاهها و موضوعات داغ شان:

 

نمایشگاه

 

نقاشی و نقش پر شورش در نمایشگاه ها

"گرونیکا" به مناسبت هشتادمین سال آفرینش اش، در نمایشگاهی در مادرید حضوری پر رنگ داشت. این تابلو ضد جنگ که توسط پیکاسو به تصویر کشیده شده، توانست نام خالقش را در پهنه هنر جهان جاودانه سازد. عنوان این نمایشگاه "رحمت و وحشت در آثار پیکاسو" است.

دربهای این نمایشگاه تا ۴ سپتامبر سال گشوده خواهد بود و در آن ۱۸۰ اثر دهه های ۱۹۲۰، ۳۰ و ۴۰ از پیکاسو به نمایش گذاشته خواهد شد.

 

 

موسیقی

 

باب دیلن نوبل را به طور مشروط پذیرفت

بالاخره وسوسه نوبل ادبی باب دیلن را هم فریفت و او پس از چند ماه تاخیر، بر فراز قله اورست ایستاد تا تابلوی اینجا مرتفع ترین قله جهان است را بر دوش بگیرد.

لئونارد کوهن، هنرمند فقید کانادایی، گفته بود "اهدای نوبل ادبی به باب دیلن مثل این است که بر فراز قله اورست پلاکاردی بیاویزیم با این مضمون که اینجا مرتفع ترین قله جهان است".

دیلن پس از دریافت این جایزه و بدون آنکه در باره اش سخنی بگوید، روی سن رفت و به خواندن ترانه مشغول شد. او گرفتن جایزه را مشروط بر حضور نداشتن خبرنگاران کرده بود و چنان شد که می خواست.

کمیته نوبل اکتبر سال گذشته اعلام کرد که جایزه نوبل ادبی به خاطر "خلق بیانی شاعرانه مبتنی بر سنت موسیقی آمریکایی" به باب دیلن، خواننده و ترانه سرای آمریکایی، تعلق می گیرد. آکادمی نوبل اما تا ۱۲ روز موفق نشد با او تلفنی صحبت کند. آکادمی نوبل این موضوع را به بی نزاکتی باب دیلن تعبیر کرده بود.

برخی ترانه های دیلن مانند "بزرگراه ۶۱"، "دیدار دوباره"، "بلوند بر بلوند"، "قای تمبورین من"، "چون یک خانه به دوش" و "دمیدن در باد" به تاریخ موسیقی جهان راه یافته اند.

 

جنگ اوکراین و روسیه در صحنه موسیقی

درگیری روسیه و اوکراین به صحنه های موسیقی هم راه یافت به طوری که اوکراین نماینده امسال روسیه در رقابت آوازخوانی اروپا یا "یورو ویژن" را که در شهر کیف برگزار می شود، ممنوع الورود کرد و به این ترتیب اختلافات سیاسی دو کشور بار دیگر اوج گرفت.

گفته می شود دولت اوکراین ورود "جولیا سامویلوا"، نماینده روسیه، را به دلیل سفر به کریمه و اجرای برنامه در آن منطقه، به مدت سه سال به این کشور ممنوع کرده و او قادر نخواهد بود در یورو ویژن امسال که در ماه می در شهر کیف برگزار می شود، شرکت کند.

جولیا سامویلوا بیست و هشت سال دارد و یکی از مشهورترین خواننده های جوان روسی است. او از کودکی دچار معلولیت جسمانی شد و از صندلی چرخدار استفاده می کند.

جولیا در سال ۲۰۱۳ در رقابت آوازخوانی "اکس فکتور" روسیه دوم شد، او یکی از خوانندگانی بود که در مراسم افتتاحیه پارا المپیک زمستانی "سوچی" در روسیه در سال ۲۰۱۴ به هنرنمایی پرداخت.

 

کمرنگ ولی پر سر و صدا

نمایشگاه آلات موسیقی جهانی در فرانکفورت، پر سر وصدا ولی کمرنگ برگزار شد. در این نمایشگاه حضور سازهای ایرانی هم جلوه خاصی داشت.

در سی و هشتمین نمایشگاه جهانی موسیقی که از ۵ تا ۸ آوریل ۲۰۱۷ / ۱۶ تا ۱۹ فروردین در فرانکفورت برگزار شد، از ایران سازندگان ساز شرکت داشتند. امسال اگرچه با ۱۹۲۰ نمایشگر از ۴۵ کشور جهان تعداد غرفه ها از سالهای پیش در این نمایشگاه کمتر بود و تعداد بازدیدکنندگان نیز کاهش نشان می داد، اما به گفته سرپرست نمایشگاه، "دتلف براون" Detlev Braun، بیشترین توان و امکانات نمایشگران فقط صرف عرضه سازها نشد و تولیدکنندگان کتابها، کمک ابزارها و تسهیلات موسیقی آموزی هم توانستند کارها و ساخته های خود را به نمایش بگذارند.

درحالی که در بیشتر غرفه های بزرگ نمایشگاه، در درجه نخست کیبُرد و پیانوهای الکتریکی جلوه گری می کردند، شرکتهای کوچک تر به فکر بازسازی و نوسازی سازها و طرحهای قدیمی افتاده بودند. از میان آنها شرکت "پونس گیتارز" Pons guitars از اسپانیا، گیتار چند قطعه ای عرضه کرده که نوازنده به خواست خود می تواند هر قطعه ای را به رنگ، اندازه و شکل دلخواه خود روی هم سوار کند و گیتار دلخواه خود را پدید آورد.

 

آدونیس جایزه "پن/ناباکوف" را برد

مرکز "پن/ناباکوف" آمریکا، "آدونیس"، شاعر و مترجم پرآوازه سوری را به عنوان برنده جایزه ۵۰ هزار دلاری یک عمر دستاورد ادبی در عرصه بین المللی اعلام کرد.

"علی احمد سعید اسبر" با تخلص آدونیس، شاعر، مقاله نویس و مترجمی است که تاکنون بیش از ۲۰ جلد کتاب و مجموعه شعر به زبان عربی منتشر کرده که به زبانهای مختلف نیز ترجمه شده اند. او که عنوان بزرگ ترین شاعر در قید حیات جهان عرب را یدک می کشد، چند اثر را از زبان فرانسوی برگردانده و نامش سالهاست به عنوان نامزد دریافت جایزه نوبل ادبیات مطرح می شود.

آدونیس سال ۱۹۳۰ در غرب سوریه به دنیا آمد. او به خاطر عقاید و اظهارات ملی گرایانه و سکولارش مدتی در زندان بود. پس از آن، در سال ۱۹۸۵ راهی پاریس شد. او اکنون در این شهر سکونت دارد و بیشتر فعالیتهایش را در فرانسه و لبنان دنبال می کند.

 

"پن" بهترین اثر ادبی سال خود را معرفی کرد

بنیاد "پن" جایزه ۷۵ هزار دلاری "ژان اشتاین" را که ویژه بهترین اثر سال است، به "هشام مطر"، نویسنده لیبیایی، تقدیم کرد. مطر با کتاب خاطرات خود (بازگشت) توانست این جایزه را به دست بیاورد.

مرکز پن آمریکا از سال ۱۹۲۲ با همکاری چهار هزار نویسنده در سراسر جهان به صورت سالانه جوایزش را اعطا می کند. "جان اشتاین بک"، "سوزان سونتاگ" و "آرتور میلر" از جمله نویسندگان سرشناسی هستند که عضو این مرکز بوده اند.

 

اهدای "پولیتزر" به خاطر نشر اسناد پاناما و گزارش درباره فعالیتهای ترامپ

پولیتزر را مهم ترین جایزه خبرنگاری در جهان می دانند؛ جایزه ای که فراتر از دنیای رسانه ای، حوزه های ادبیات، موسیقی و تیاتر را نیز در بر می گیرد.

در سال جاری "شبکه بین المللی خبرنگاران افشاگر (واشنگتن)"، شرکت رسانه ای آمریکایی "مک کلاتچی (ساکارامنتو)" و روزنامه "میامی هارالد" ۲۱ جایزه امسال پولیتزر را از آن خود کردند.

 

سینما

 

ویکی لیکس روی اکران

گویا سینما عزم جزم کرده تا روایتهای پنهان و پشت پرده جنگ در افغانستان و عراق را به روایت تصویر بکشد و این بار در صدد است که با اکران فیلمی در باره "ویکی لیکس" به این واقعیت جانی دوباره دهد که سوداگران اسلحه چگونه بذر جنگ و بی خانمانی و در بدری را در جهان سوم تکثیر می کنند. به گزارشی کوتاه شده از دویچه وله در این باره توجه کنید:

"لورا پویترس" به خاطر تهیه فیلم مستند "شهروند چهار" (Citizenfour) درباره "ادوارد اسنودن"، همکار سابق دستگاه امنیتی آمریکا، برنده جایزه اسکار شد. اکنون همین فیلمساز آمریکایی زندگی "جولیان آسانژ"، پایه گذار ویکی لیکس، را به تصویر کشیده است.

فیلم مستند جدید او "ریسک" (Risk) نام دارد. قرار است این مستند نخست در سینماها به نمایش درآید و سپس توسط فرستنده آمریکایی "شو تایم" پخش شود. به گفته این فرستنده، پویترس از ۶ سال پیش ساختن "ریسک" را شروع کرده، رابطه ای نزدیک با ویکی لیکس داشته و توانسته داستان افشاگریهای این پلاتفرم را "از درون" دنبال کند.

 

بازگشت یک فعال سکولار از بایکوت به سینما

داستان زندگی "مدلین ماری اوهیر"، زنی که مجله "لایف" ۵۳ سال پیش، لقب "منفورترین زن آمریکا" را زیر عکس او روی جلد مجله چاپ کرد، نیم قرن بعد از قتل فیجع وی و اعضای خانواده اش در تگزاس، در مستندی در شبکه "نت فلیکس" بر پرده می آید. خانم اوهیر یک فعال حقوق مدنی بود، که موفق شد حکم لغو تعلیمات دینی و دعا در مدارس دولتی را از دیوانعالی آمریکا دریافت کند.

او که در آن زمان در ایالت مریلند زندگی می کرد، در دعوای حقوقی علیه نظام آموزش دولتی شهر بالتیمور، استدلال کرد که خواندن اجباری انجیل و وادار کردن دانش آموزان به شرکت در کلاسهای دعا در مدارس دولتی، بر خلاف قانون اساسی آمریکا است. دعوای حقوقی او سرانجام در سال ۱۹۶۳، به دیوان عالی آمریکا کشیده شد و هشت قاضی از نُه قاضی، مدارس دولتی بالتیمور را محکوم شناختند. از آن هنگام، دعا و کلاس مذهبی در مدارس دولتی لغو شد.

"ملیسا لئو"، بازیگر صاحب اسکار، که در مستند "نت فلیکس" نقش خانم "اوهیر" را بازی می کند، از اینکه این شخصیت برجسته حقوق مدنی برای اکثر مردم ناشناس است، اظهار شگفتی کرده است.

او در مصاحبه ای در جشنواره "آستین" تگزاس می گوید: "واقعا جالب است که آدمی که کارش طنینی به این گستردگی داشته، تا این اندازه ناشناس باشد."

حذف مدلین ماری اوهیر از انظار عمومی، نه در سالهای اخیر، بلکه در زمان حیات خودش اتفاق افتاد. خانم اوهیر یک فعال ضد دین بود که سازمان "خدانشناسان آمریکا"Atheist Americans را بنیان گذاشت و از سال ۱۹۶۳ تا ۱۹۸۶، ریاست آن را بر عهده داشت. اگر تلاش ملیسا لئو نبود، ممکن بود سناریوی "تامی اوهاور" Tommy O’Haver، کارگردان فیلم، همچنان در کشوی میز تحریر او باقی بماند. او دوسال بعد از نوشته شدن سناریو به فکر افتاد که آن را برای ملیسا لئو بفرستد.

ملیسا لئو که برای ایفای نقش مادر در فیلم "مشت زن" The Fighter جایزه اسکار گرفت، اسم اوهیر را نشنیده بود، اما بعد از خواندن سناریو، تلاش بزرگی به راه انداخت که برای سناریوی فیلم "منفورترین زن آمریکا" سرمایه جلب کند. "الیزابت بنکس"، ستاره برجسته و کارگردان هالیوودی، به خانم لئو در این راه کمک کرد.

اما ۵ سال طول کشید که شرکت "نت فلیکس" برای تامین سرمایه اندک تولید این فیلم، پیشقدم شود. کار فیلمبرداری ۱۸ روزه پایان یافت.

 

منابع: دویچه وله ، رادیو فردا، رادیو زمانه، بی بی سی ، صدای آمریکا ،تبیان ، ایسنا و آفتاب نیوز

 

منبع: نبردخلق شماره ۳۸۳، آدینه  ۱ اردیبهشت  ۱۳۹۶ - ۲۱ اوریل ۲۰۱۷

 بازگشت به نبردخلق

بازگشت به صفحه اول