|
رویدادهای هنری ماه (خرداد ۹۶) فتح الله کیائیها
طاعات و عبادات مقبول حضرت چوخ بختیار هنوز لقمه افطار از گلوی "آقای چوخ محترم" فرو نرفته بود که سگان هار میزبان، چونان لشگر تیمور به انجمن نویسندگان حمله کرده، شکستند و زدند و تاراج کردند و بردند آنچه که ماحصل زحمت شبانه روزی اهل قلم بود؛ همان قلمی که خدایشان به آن سوگند خورده بود. از سنگ صدا برآمد به اعتراض، اما، از "آقای چوخ محترم" نه. انگار نه انگار که آن جماعت نویسنده قلم به دست همکاران اویند و او - به حق یا به ناحق - در کسوت آنان شده است. چنان که گویی: احترام قلم و اهل قلم - واجب که چه عرض کنم -، مستحب هم نیست! بله، آقای "چوخ محترم" زیاد گرفتار است. اما فرصت عرض احترام به پیشگاه ولینعمت را هرگز از دست نمی دهد. چرا که ادب و احترام به رای (که گویا البته زیاد هم مهم نیست به چه کسی و برای چه کاری) از اهم واجبات است و برای یک نو مسلمان آزمونی الهی! طاعات و عباداتت مقبول حضرت چوخ بختیار
موسیقی
هنرمندان ایران و آلمان در گفتگویی آهنگین گروه "سلسان" با همراهی سازهای کوبه ای در قالب دونوازی و سه نوازی در شهر کلن آلمان روی صحنه رفت. ويژگی و فراز اين کنسرت تنوع صدادهی سازها و نمايش انواع ريتمهای ساده و پيچيده بود. گروه موسیقی سلسان (Celsant) که نام خود را از سه حرف ابتدایی ویولنسل (Cello) و چهار حرف ابتدایی سنتور (Santoor) گرفته است را دو نوازنده به نامهای پولاد ترکمن راد، نوازنده سنتور و "کاتارینا هوفمن"، نوازنده ویولنسل تشکیل داده اند. در کنسرت شنبه، ۱۶ جون (۲۶ خرداد) البته ارشاد تهرانی به عنوان نوازنده مهمان از پاریس با سازهای کوبه ای این گروه را همراهی می کرد. کاترینا هوفمن می گوید: "چالشی که من به عنوان یک نوازنده غربی داشتم این بود که ما در قطعه های کلاسيک غربی به ندرت پنج هشتم و هفت هشتم داريم، چه رسد به سی و سه هشتم که در اين برنامه اجرا کردیم." پولاد ترکمن زاد در پاسخ به این سوال که آيا بهتر نبود اين صدادهیهای جالب و جذاب را به عنوان بخشی از يک دونوازی نوشته شده بلند استفاده می کرديد، می گوید: "نه، در واقع هدف ما برقراری ارتباط احساسی با شنونده و همدلی و همنشينی از طريق آهنگهای پیش ساخته و همچنین بداهه نوازی و نوع صدادهی سازها است و فکر می کنیم به هدف مان رسيده ايم."
نوبل موسیقی برای انستیتوی ملی موسیقی افغانستان انستیتوی ملی موسیقی افغانستان جایزه موسیقی "پولار" را دریافت کرد. این بالاترین جایزه موسیقی سوئد است که سالانه به خاطر قدردانی از موسیقیهای برتر بین المللی اهدا می شود و به "نوبل موسیقی" مشهور است. ماه فوریه نهاد پولار، انستیتوی ملی موسیقی افغانستان و گروه "متالیکا" را به عنوان برندگان امسال این جایزه اعلام کرده بود. در بیانیه نهاد پولار آمده بود که انستیتوی ملی موسیقی افغانستان به دلیل "استفاده از قدرت موسیقی برای تغییر زندگی جوانان" این جایزه را به دست آورده است. انستیتوی مزبور در روز ۱۴ جون جایزه یک میلیون کرونی خود (معادل ۱۳۰ هزار دلار) را در حضور کارل گوستاو شانزدهم، پادشاه سوئد، دریافت کرد.
کاخ الیزه در تسخیر موسیقی الکترونیکی به مناسبت جشن موزیک فرانسه که هر ساله در روز ۲۱ ژوئن برگزار می شود، در حیاط کاخ الیزه یک کنسرت موسیقی الکترونیک اجرا خواهد شد. بیش از ۱۵۰۰ نفر می توانند برای تماشای این برنامه در حیاط الیزه حاضر شوند و قرار است امانوئل ماکرون، رییس جمهوری فرانسه، نیز به همراه همسرش در این برنامه شرکت کند. سال گذشته نیز گروه موسیقی مشهور گارد ریاست جمهوری فرانسه با حضور مردم در الیزه به اجرای کنسرت پرداخت، اما این اولین بار است که کنسرت موسیقی الکترونیک در الیزه برگزار می شود. بنا بر بیانیه کاخ الیزه، این انتخاب نشان دهنده اهمیت هنرمندان فرانسوی سبک موسیقی "French Touch" و ستاره های بین المللی آن همچون "دوید گتا" و گروه "دفت پانک" برای ریاست جمهوری این کشور است. سبک موسیقی French Touch به "فرنچ هاوس" نیز مشهور است.
نیروی سرنوشت در خانه اپرای زوریخ اپرای "نیروی سرنوشت" اثر "جوزپه وردی"، تابلو نقاشی حماسی از غلبه قدرت سرنوشت بر قدرت عشق است. این اثر یکی از پرطرفدارترین شاهکارهای آهنگساز ایتالیایی است که در خانه اپرای زوریخ به روی صحنه رفته است. "نیروی سرنوشت" اپرایی در چهار پرده است و لیبرتوی آن بر اساس نمایشنامه ای به همین نام نوشته شده است. این اثر اولین بار در سال ۱۸۶۲ میلادی در تئاتر سلطنتی سنت پترزبورگ اجرا شد. یک سال بعد، با نام "دون آلوارو"در رم روی صحنه رفت. آهنگساز ایتالیایی بعد از چندین اجرا در مادرید، نیویورک،بوینوس آیرس و لندن، تغییرات و اصلاحاتی در این اثر اعمال کرد. نسخه ای که امروز از "نیروی سرنوشت" به عنوان نسخه استاندارد اجرا می شود،همین نسخه تغییر یافته است که اولین بار در سال ۱۸۹۶ میلادی در "لااسکالا"در میلان روی صحنه رفت.
ادبیات
جوانان موصل کتابخانه شهر را نجات می دهند در زمان اشغال موصل توسط داعش انجام هر گونه کار هنری و فرهنگی ممنوع بود. پس از آزادسازی موصل، گروهی از داوطلبان آستین بالا زده اند تا با نجات کتابها از زیر خرابه ها، کتابخانه ویران شده شهر را بازسازی کنند. این گروه برای نجات کتابها کمپینی را با نام "چشم موصل" به راه انداخته اند. آنها تا به حال توانسته اند ۳۱ هزار جلد کتاب را از زیر آوارها بیرون کشند. موصل پیش از جنگ و اشغال، یکی از بزرگترین کتابخانه های عراق را در اختیار داشت.
دو پژوهشگر برنده جایزه صلح ناشران آلمان "آلیدا آسمن"، ادیب و فرهنگ شناس و همسرش "یان آسمن"، مصر شناس، جایزه صلح ناشران آلمان را دریافت می کنند. "اهمیتی که کار این دو دانشمند برای درک مباحث عصر حاضر داشته است" از دلایل اهدای جایزه به آلیدا و یان آسمن عنوان شده است. آلیدا آسمن با پژوهشهایش در زمینه فرهنگ یادآوری و فراموش ناسپاری به شهرت رسیده است. به گفته انجمن ناشران آلمانی، یان آسمن نیز به عنوان مصرشناس آثاری آفریده که به درک کشمکشهای فرهنگی و مذهبی معاصر در سراسر دنیا کمک کرده است.
دو کتاب با موضوع زنان زندانی "زنان فراموش شده" عنوان کتابی است از مریم حسین خواه که در آن داستان زندگی ۱۴ زن از بند نسوان زندان اوین به رشته تحریر در آمده است؛ روایاتی که به گفته نویسنده: "گاه گزارشی مستند از زندگی این زنان است، گاه قصه هایی که در بستری از به هم آمیختن خیال و واقعیت و با کنار هم‌چیدن تکه های زندگی چندین زن زندانی نوشته شده است." این کتاب، در دومین روز از کنفرانس پژوهشهای زنان که در سوئد برگزار شد، معرفی گردید. حسین خواه در باره کتابش می گوید: "این کتاب حاوی داستان زنی است که می خواستند دختر یازده ساله اش را در زندان به زور شوهر بدهند و این دختر با قرص برنج خودکشی کرد. قصه دختری که پدرش به او تجاوز کرده بود و دختر در زندان محکوم به اعدام شده بود. قصه زنی که زن دیگری عاشق او شده بود و از او می خواهد که تغییر جنسیت دهد تا باهم ازدواج کنند. زنی که با آرزوی از سر گرفتن زندگی تازه ای آزاد شد ولی به علت سرطانی که در زندان بر جانش غلبه یافته بود، طعم آزادی را تنها برای مدت بسیار کوتاهی چشید..." کتاب دیگری که در کنفرانس پژوهشهای زنان سوئد معرفی شد، "و ما انکار خدایشان بودیم" نام داشت . نویسنده این کتاب اشرف غیاثی، فعال چپ و حقوق زنان، است که درباره کتابش می گوید: "این کتاب حاصل گفت وگو با پنج زندانی سیاسی است. آناهیتا رحمانی، اشرف غیاثی، ستاره گل محمدی و منیره حقیقت خواه، پنج زندانی سیاسی دهه ۱۳۶۰، هولناک ترین دوران در زندانهای جمهوری اسلامی بودند. اشرف غیاثی از درک جمهوری اسلامی از زنان سیاسی می گوید: "جمهوری اسلامی نمی توانست تصور کند که زنی به خاطر مسایل سیاسی وارد مبارزه شده باشد. در نگاه آنها ما موجوداتی فاقد شعور بودیم که تنها برای برقراری رابطه جنسی وارد این عرصه شده بودیم." او می گوید: "گناه ما این بود که زن بودیم. [...] و چون کمونیست بودیم [...] انکار خدایشان بودیم."
مهاجرت و غربت این تم اصلی جشنواره شعر افغانستان است که در شهر "اوپسالا" سوئد برگزار گردید. پس از سقوط طالبان، همزمان با "فضای امیدبخشی" که در زمینه های اجتماعی و فرهنگی در افغانستان ایجاد شد، فضای ادبی نیز در چندین شهر این کشور "رونق یافت و استعدادهایی در جامعه ادبی ظهور کردند. محافل ادبی رونق پیدا کرد و آمار انتشار آثار ادبی نسبت به سالهای رکود فرهنگ و ادبیات در دوران جنگهای داخلی و پس از آن استیلای طالبان افزایش یافت. اما این "شکوفایی" آنچنان که آغاز شده بود، ادامه نیافت و گسترش روزافزون ناامنی و ناآرامی در این سالها سبب شد که تعداد زیادی از شاعران شناخته شده و جوان افغانستان آواره دیگر ممالک شوند و جمعی از آنان در کشورهای اروپایی مقیم شوند و در دامان مهاجرت و غربت به سرودن شعر و نوشتن داستان ادامه دادند. ابراهیم امینی از اتریش، صدا سلطانی از آلمان، شهیر داریوش از فرانسه، شهباز ایرج و سهراب سیرت از بریتانیا، حمیده میرزاد از ناروی و از سوئد محمدشریف سعیدی، محبوبه ابراهیمی، فریبا حیدری، مرجان اصغری، عزیزالله نهفته، فریداروند، مریم احمدی، ضیا قاسمی و "تریس والستروم"، شاعر سوئدی پانزده شاعری بودند که مهمان جشنواره شعر اوپسالا بودند و آثارشان را برای علاقمندانی که در این برنامه شرکت کرده بودند، خواندند؛ تعدادی که به گفته یوسف رضایی، مسوول انجمن صلصال که برگزار کننده این جشنواره است، می توانست بیشتر از این باشد.
سینما
در جستجوی "ام کلثوم" "در جستجوی ام کلثوم" نام فیلمی است ساخته شیرین نشاط که در طی آن جستجو و کاوش تازه ای را برای ره یافتن به حقیقت وجود و شخصیت ام کلثوم، خواننده شگفتی آفرین جهان عرب، پی می گیرد. از زندگی ام کلثوم، "کوکب الشرق" (ستاره خاور زمین)، اطلاعات کمی در دست است. حتی تاریخ تولد او هم به درستی معلوم نیست. بر اساس منابع گوناگون بین سالهای ۱۸۹۸ تا ۱۹۰۴ در روستای "طمای الزهایره"، نزدیک "سنبلاوین" در استان "دقهلیه" بین قاهره و اسکندریه به دنیا آمد. پدرش مووذن مسجد روستا بود و هزینه‌زندگی خانواده اش را از طریق خواندن اشعار مذهبی در جشنهای مذهبی تامین می کرد. می گویند که پسرش او را در آوازخوانی همراهی می کرده و زمانی که پسر نمی توانسته، او دختر کوچکش، ام کلثوم، را با خود می برده. نشاط در باره فیلمش می گوید: «"در جستجوی ام کلثوم" روایت کنجکاوی یک زن هنرمند ایرانی تبعیدی است در باره‌شخصیت ام کلثوم و موفقیت او به عنوان مطرح ترین هنرمند خاورمیانه در قرن بیستم. در واقع پرتره دو زن در دو دوره متفاوت و در شرایط متفاوت است، یکی از آنها ایرانی است که برای شناخت خودش تلاش می کند و دیگری زنی اسطوره ای که برای شناخت او هیچگونه اطلاعات موثقی در دست نیست. می توان گفت که محور اصلی داستان، زن بودن و هنرمند بودن در جوامع مردسالار است، اینکه زنان برای موفق شدن در این جوامع چه بهایی باید بپردازند.»
نقاشی
نقاش نامی آثارش را به نفع بی خانمانها حراج کرد "گرهارد ریشتر"، نقاش نامی آلمان، ۱۸ تابلویش را به بی خانمانهای این کشور هدیه کرد. درآمد حاصل از فروش این آثار به ساخت خانه برای بی خانمانها اختصاص می یابد. گرهارد ریشتر از مشهورترین نقاشان معاصر آلمان است که تابلوهایش در بازارهای هنری به عنوان گران ترین آثار هنر معاصر محسوب می شود. "کارل یوزف لاوومن"، وزیر امور اجتماعی ایالت "نورد راین وستفالن" هفته گذشته نیز از فروش آثار اهدایی گرهارد ریشتر در دوسلدورف خبر داده بود. او گفت که حراج ۱۸ تابلو ریشتر به این منظور در جریان است. انجام چنین پروژه هایی در سراسر آلمان تازه هستند. بنیاد خیریه ای که درآمد این آثار را دریافت می کند، امیدوار است که با میلیونها یورویی که از فروش آثار ریشتر به دست خواهد آمد، پروژه خانه سازی برای بی خانمانها را هر چه زودتر آغاز کند.
فریدا کالو در نمایشگاه لندن نمایشگاهی از آثار "فریدا کالو"، نقاش مشهور مکزیکی، در موزه "ویکتوریا اند آلبرت" لندن برگزار شده است. در این نمایشگاه بیماری و معلولیت نقاش مشهور مکزیکی و تاثیر آن بر خود نگاره هایش تاکید شده است. فریدا کالو در خلق آثارش از فرهنگ عامه این کشور الهام گرفته است. از سبک خاص او، اغلب به عنوان "رئالیسم جادویی" یاد می شود.
(منابع: دویچه وله، بی بی سی، صدای آمریکا، یورو نیوز، رادیو فردا) منبع: نبرد خلق شماره ۴۰۰، آدینه اول تیر ۱۳۹۷ - ۲۲ ژوین ۲۰۱۸
|